حجاب و صدا و سيما (2)

در ادامه مطلب حجاب و صدا و سيما (1) که پيشتر تقديمتان شد ، مطلب زير را با هم مي خوانيم

تخريب نقش‌هاي تاثيرگذار و محبوب توسط صاحبان‌ نقش‌ها

در رسانه‌هاي ديداري کشورمان، هر چند وقت يک‌بار شاهد شهرت چشم‌گير بازيگراني مي‌شويم که اغلب نه به واسطه هنر بازيگري، بلکه به سبب بازي در فيلم‌هاي کم مايه و مبتذل به مهره‌هاي اصلي سينما و گزينه‌هاي دائمي فيلم‌سازان تبديل مي‌شوند؛ بازيگراني که گويي هيچ هويتي ندارند، هيچ گونه محدوديتي را براي خود قائل نيستند و پوشش و رفتارشان دستمايه خواست فيلم‌سازان است. در فيلمي با پوشش چادر و نقاب حاضر مي‌شوند و در فيلمي ديگر با لباس اسپرت و روسري کوتاه و ... در صورتي که اگر بازيگر داراي تعهد ديني باشد، از پذيرفتن نقش‌هاي نامناسب با شأن خود پرهيز مي‌کند و هويت خويش را فداي شهرت نمي‌سازد. وجود اين گونه افراد در سينماي ايران، خطري جدي براي مخاطبان جوان است که با الگو قرار دادن ايشان از هويت اصلي خود دور مانده، به کج راهه مي‌روند.

تأثير بازيگر بر احساسات جامعه را نمي‌توان انکار کرد. اثر مرگ بازيگر سريال نرگس (پونک گلدره) بر مردم شاهدي بر اين مدعا به شمار مي‌آيد. تأثير رفتارها و حتي کلام بازيگران بر مخاطب نيز امري تجربه شده است. پخش تصاوير بازيگران با پوشش‌هاي نامناسب و يا بدون حجاب، در حقيقت شخصيتي را که ايفاي آن نقش را بر عهده داشته، در ذهن مخاطب تخريب مي‌کند.

لازم است براي ايفاي نقش‌هاي کليدي فيلم‌ها و سريال‌ها که بر روحيه و عواطف مردم، تأثيرگذارند، از بازيگراني بدون سابقه منفي در اذهان عمومي و يا افرادي متناسب با روحيات نقش، دعوت به همکاري شود. استفاده از بازيگري کاملاً غريبه براي ايفاي نقش اول زن در سريال «مريم مقدس» و يا بازيگر نقش قطام در سريال «امام علي (ع)» و تأثير ويژه آن بر روي مخاطبان، تجربه‌اي از اين جنس است.

يکپارچه نبودن حضور چادر در سريال‌ها و توليدات تلويزيوني

يکپارچه نبودن حضور چادر در برنامه‌هاي تلويزيوني، سبب سرگرداني مخاطب در مورد ضرورت و اهميت آن مي‌شود. مجريان برخي از برنامه‌ها با پوشش چادر و برخي ديگر با پوشش‌هاي رنگارنگ حاضر مي‌شوند. اين در حالي است که مساله درباره مردان متفاوت بوده، گويا پوشيدن کت و شلوار به عنوان لباسي مشترک ميان گويندگان پخش‌هاي خبري و اغلب برنامه‌هاي تلويزيوني رايج است. چنانچه فرم مناسبي از پوشش چادر با طراحي شايسته، براي مجريان زن بخش‌هاي گوناگون به صورت همسان در نظر گرفته شود، مي‌توان غيرمستقيم و با تکيه بر تصوير، چادر را با نگاه مخاطب گره زد و شاهد رواج آن در ميان زنان بود.

نمايش مردان برهنه

رعايت حجاب و حفظ عفاف منحصر به زنان نيست و مردان را نيز در برمي‌گيرد؛ ولي متاسفانه در بزخي فيلم‌ها، تصاويري از مردان پخش مي‌شود که عفت جامعه را لکه‌دار مي‌کند.

راهکارهاي پيشنهادي براي ترويج فرهنگ حجاب از طريق رسانه‌اي ديداري

ترويج حجاب در ميان کودکان

ترويج حجاب بايد از برنامه‌هاي کودک آغاز شود. همان‌گونه که نمايش روابط دوستانه دختر و پسر در برنامه‌هاي کودک، تبليغات  و ... بر ذهن کودک تاثيرگذار است، نشان دادن نزديکي دختران با حجاب به خدا و علاقه‌مندي اهل‌بيت (عليهم‌السلام) به ايشان، از طريق ساخت کارتون و برنامه‌هاي کودک، مي‌تواند در روحيه و تصميم‌گيري او براي انتخاب پوشش آينده‌اش تاثيرگذار باشد. گاهي دختران 9 و 10 ساله همانند کودکان کوچک‌تر بدون پوشش در برنامه‌هاي زنده تلويزيوني حاضر مي‌شوند!

تبيين فلسفه حجاب با حضور کارشنانسان ديني

تاکنون هيچ‌گونه برنامه‌اي در زمينه تبيين «فلسفه حجاب» و چرايي و حدود آن، از سوي صدا و سيما اجرايي نشده است. اين در حالي است که براساس بررسي‌هاي، نوع پوشش و ظاهر افراد و رفتارهاي خارج از عرف ديني ايشان به دليل ناآگاهي و عدم شناخت مسائل اسلامي بوده  و بي‌گمان، تلويزيون بهترين وسيله براي تفهيم اين مسائل به شمار مي‌آيد.

ارائه الگوهاي پوششي مناسب

رسانه‌هاي تصويري، بايد با رعايت موازين اسلامي در تهيه و پخش برنامه‌هاي خود، افزون بر نوع پوشش به انتخاب رنگ‌ نيز توجه داشته باشند. بي‌شک، مجري تلويزيوني که طي اجراي برنامه يک ساعته، 10 لباس با مدل‌هاي و رنگ‌هاي گوناگون بر تن مي‌کند، نه تنها هيچ‌ نيازي از مخاطب را با اين عمل برطرف نمي‌کند، بلکه سبب تشديد روحيه اسراف و تجمل‌گرايي در وي مي‌شود.

استفاده از ظرفيت‌هاي رسانه در تبيين آفت‌هاي فردي و اجتماعي بي‌حجابي

اگر صدا و سيما با استفاده از ظرفيت‌هاي گسترده رسانه‌اي، به انعکاس خطرها و آفت‌هاي رواج بي‌حجابي براي فرد و اجتماع و نيز مصونيت حاصل از بهره‌مندي حجاب بپردازد، در مدتي کوتاه مي‌توان فرهنگ حجاب را نهادينه کرد، به گونه‌اي که فقط تعدادي انگشت شمار، به حجاب بي‌توجه باشند. تشريح رابطه متقابل دوري زنان از حجاب و عفاف و افزايش آمار جرم و جنايت در جامعه و نيز تأثير بي‌عفتي و بي‌حجابي در شدت يافتن بحران‌هاي روحي و اختلاف‌هاي خانوادگي مي‌تواند تا حدّي چشم‌گير، ميزان گرايش به بي‌حجابي را کاهش دهد.

معرفي حجاب به عنوان شاخصه هويت ملي و مذهبي زن مسلمان ايران

سيره عملي بانوان نمونه اسلام به ويژه حضرت فاطمه زهرا(س) و حضرت زينب کبري(س)، الگوي رفتاري مناسبي را در اختيار زنان مسلمان قرار مي‌دهد تا با تکيه بر عملکرد و فرمايشات گهربار اين بزرگواران، به حقيقت ححاب پي برده، آن را پيشه خود سازند. بررسي پوشش اين دو گوهر گرانقدر در مقابل نامحرم به عنوان شاخصه هويت ديني زن مسلمان در کنار تبيين پوشش زن ايراني در طول تاريخ به عنوان شاخصه هويت ملي زن ايراني، مي‌تواند نقش‌پذيري جوانان از هويت بيگانگان را کاهش دهد.

تحليل رخدادهاي جهاني درباره حجاب

هر روزه شاهد پخش خبرهاي متعددي از گوشه و کنار جهان درباره مخالفت‌هاي غرب با مظاهر ديني مسلمين و به ويژه حجاب هستيم. اخراج گويندگان محجبه از شبکه‌هاي تلويويزني و ممنوعيت حجاب در کشورهاي اروپايي مانند فرانسه و حتي آسيايي نظير ترکيه در زمره اين اقدامات است. ضرورت دارد صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران به اعلام خبر اين وقايع دنباله‌دار و هدفمند، بسنده نکند، بلکه با واکنش به موقع از طريق برنامه‌سازي سريع و مناسب، تهيه گزارش و تشکيل نشست‌هاي تحليلي در شبکه‌هاي گوناگون، اين اقدامات را بررسي و دلايل اهميت حجاب و تهديدهاي آن براي دشمنان را تبيين کند.

منبع :  نشريه فرهنگ پويا، محبوبه ابراهيمي