مرور کارنامه مهران مدیری
مرور کارنامه مهران مديري
بازيگري که کارگردان و خواننده و پديده شد
مهران مديري هنرمندي است که در عرض دو دهه توانسته عرصه‌هاي متنوع هنري را تجربه کند و همواره مورد توجه مخاطب قرار گرفته و اين جايگاه را براي خود حفظ کند.
مهران مديري را مي‌توان هنرمندي چندوجهي دانست که برجسته شدن فعاليت‌هاي سينمايي‌اش در سال 87 بقيه وجوه او را مورد توجه دوباره قرار مي‌دهد. بخصوص که او جمعه شب با حضور در برنامه "مثلث شيشه‌اي" پس از مدت‌ها حضور در يک برنامه زنده تلويزيوني را تجربه کرد و در جذب مخاطب از طريق فرستادن پيامک توانست رکوردي جديد از خود بجا بگذارد.
مديري فعاليت هنري را با بازيگري تئاتر آغاز کرد و از تجربه اين سال‌هاي او مي‌توان به "خاکسترنشين"، "چشم بندان"، "يک طنز و يک غم آور"، "محاکمه خودم براي خودم" و "پلنگ نادان" اشاره کرد. او به عنوان بازيگر با راديو نيز همکاري داشته و آهنگسازي براي يک نمايش صحنه‌اي را نيز تجربه کرده است.
پديده مهران مديري سال 72 با کارگرداني برنامه طنز تلويزيوني "نوروز 72" به مخاطب شناسانده شد. مجموعه آيتم‌هاي طنز که با حضوري گروهي جوان تازه‌کار از بازيگر، نويسنده و ... توانست در عرصه راکد طنزهاي تلويزيون اتفاقي ويژه را رقم بزند و تا امروز هم در ذهن مخاطب باقي بماند.
او که به عنوان بازيگر در تعدادي از اين آيتم‌ها به ايفاي نقش هم مي پرداخت، تجربه مشترک کارگرداني / بازيگري را با مجموعه‌هاي "ساعت خوش"، "پرواز 57" و ... پي گرفت و شيوه‌اي از برنامه سازي را در تلويزيون ايران جا انداخت که هنوز هم قابل ارجاع براي پيگيري روند تغيير و تحولات در عرصه طنز تلويزيوني است.
مديري هر چند از همان ابتدا خود را به عنوان بازيگر / کارگردان طنز معرفي کرد ولي نه خودش در قالب محدودکننده اين دو عنوان باقي ماند و نه تلاش کرد خود را در عرصه موفقيتي که به دست آورده بود، محدود کند. به اين ترتيب بود که او با ساخت چند مجموعه آيتم موفق درصدد تغيير در ساختار برنامه‌هايش برآمد. اين زماني بود که او در کنار آيتم‌هايي با تم و مضامين مختلف به خلق يک خط مشترک داستاني در برنامه‌هايش پرداخت.
مجموعه "پلاک 14" حاصل اين تغيير ساختار بود که ماجراهاي کاراکتر مهران و مريم (مهران مديري و لاله صبوري) را با عنوان يک زوج محوري در بين آيتم‌هاي طنز پي مي‌گرفت و مورد توجه مخاطب هم قرار گرفت. در برنامه "ببخشيد شما" هم نوعي ديگر از تغييرات ساختاري در برنامه سازي را مورد توجه قرار داد که شامل گفتگوي حضوري مديري با افراد موفق در مشاغل مختلف به عنوان محور اصلي هر قسمت در کنار نمايش آيتم‌هاي طنز بود.
مديري پس از اين تجربه‌ها گامي بلندتر را براي رسيده به ايده‌آل‌هايش برداشت و پايه‌گذار يکي از اولين و موفق‌ترين مجموعه‌هاي طنز 90 شبي در تلويزيون شد. هر چند مهران غفوريان با ساخت "زير آسمان شهر" به نويسندگي رضا عطاران 90 شبي‌ها را به مخاطب شناسانده بود، ولي مديري با ساخت "پاورچين" به نوعي هويت نويسنده را در عرصه اين توليدات تثبيت کرد و از آن پس بود که به نوعي مخاطب عادت کرد قبل از تماشاي هر قسمت از سريال‌هاي 90 شبي در جستجوي نام نويسنده‌ها باشد.
در واقع سنگ بناي دو ضلع موفق مثلث طلايي برنامه‌سازي در تلويزيون ايران با اين مجموعه گذاشته شد که مديري و پيمان قاسمخاني در مقام کارگردان / بازيگر و نويسنده يکديگر را پيدا کردند و بعدتر با رفتن مديري به شبکه پنج، ضلع سوم اين مثلث يعني شبکه سوم شکل گرفت. مديري در اين مجموعه با ايفاي نقش فرهاد برره خود را در قالب شخصيتي سمپاتيک در عرصه مجموعه‌هاي دنباله‌دار هم محک زد و پاسخي مناسب هم از مخاطب گرفت.
هر چند 90 شبي بعدي او با عنوان "نقطه‌چين" نتوانست مخاطب را همچون کار قبل راضي نگه دارد و شايد بخشي از آن به حضور نداشتن پيمان قاسمخاني به عنوان سرپرست نويسندگان بازمي‌گشت، اما اين مجموعه در همان زمان توانست مخاطب را جذب کند. او اين بار هم با بازي در نقش کاراکتر اردلان به عنوان بازيگر هم در تعامل با مخاطب قرار گرفت.
اين مجموعه با توجه به بازخورد مخاطب از ماجراهاي يک کارآگاه پليس و دستيارش فاصله گرفت و خيلي زود همان ساختار آپارتماني را پي گرفت. ضمن اشاره به اين نکته که "پاورچين" و "نقطه‌چين" با ساختار اپيزوديک نوعي خاص از داستانگويي و روايت را در عرصه مجموعه هاي طنز پيگيري مي‌کردند.
مديري براي کار بعدي خود مجموعه مناسبتي "جايزه بزرگ" را براي نوروز ساخت که باز هم ضلع دوم اين مثلث حضور نداشت و او با نويسندگي سروش صحت و محمدرضا آريان اين مجموعه را با ساختار سريالي روانه پخش کرد. به اين ترتيب او با پرهيز از تکرار قالب آشناي اپيزوديک، به ساختار روايي دنباله‌دار روي آورد که با توجه به قالب مناسبت نوروز و 13 قسمتي شدن تجربه‌اي خاص محسوب مي شد و البته مديري با ايفاي نقش بيژن باز هم مورد توجه مخاطب بود.
تثبيت مثلث طلايي مديري / قاسمخاني / شبکه سوم با مجموعه بعدي او در مقام کارگردان / بازيگر شکل گرفت. "شب‌هاي برره" را مي‌توان در مجموعه کارهاي وي به عنوان اثري شاخص معرفي کرد. نکته‌اي تازه که مديري را دوباره به عرصه طنز نود شبي اپيزودي کشاند، مقطعي بي‌زمان و مکان تحت عنوان برره و مردمانش بود که براي او و گروهش چالش برانگيز بود.
خلق يک اجتماع خيالي با مناسبات، سنن، فرهنگ، زبان و ... مختلف در "شب‌هاي برره" به قدري در وجوه مختلف اين مجموعه مورد توجه قرار گرفت که بيش از هر چيز کار مشکل نويسندگان را در رويکرد به اقتباس و ارجاعات اجتماعي / انتقادي برجسته کرد.
پيمان قاسمخاني با قرار گرفتن در سمت سرپرست نويسندگان متن‌هاي گروهي از نويسندگان را از فيلتر خود گذراند و باعث يکدستي در قصه‌ها و علاوه بر اين برجسته کردن نقش نويسنده حتي در ديد مخاطب شد. مديري با ايفاي نقش شيرفرهاد برره در اين مجموعه باز هم توانست رضايت مخاطب را از حضور خود در مجموعه‌هايش به دست آورد.
مديري مجموعه بعدي خود را هم با تکيه بر همين مثلث طلايي توليد کرد ولي باز هم در عرصه طنز نود شبي، يک برگ برنده را براي خود در نظر گرفت. "باغ مظفر" با ارجاع به مقطعي از تاريخ ايران و مناسبات آشناي آن توانست باز هم رويکردي غير تکراري در کارنامه سازندگانش محسوب شود. هر چند حجم تبليغات در اين مجموعه هم نويسندگان را در فشار قرار داد و هم براي مخاطب چندان خوشايند نبود. مديري با ايفاي نقش خان مظفر همچنان مورد علاقه مخاطب تلويزيوني بود.
او بعد از اين مجموعه، سي دي‌هاي "گنج مظفر" را براي شبکه‌هاي نمايش خانگي توليد کرد و بالاخره نوروز 87 را با همان مثلث طلايي به خانه‌هاي مردم آمد. مجموعه "مرد هزار چهره" علاوه بر اينکه از حيث فيلمنامه نويسي سريالي گروه نويسندگانش چالش برانگيز بود، به جهت آوردن قصه به زمان حال و شوخي با مشاغلي چون پزشکي، نيروي انتظامي، شاعري و مافيا بيشترين عرصه را براي انتقاد از او و گروهش فراهم کرد.
جالب اينکه در جديدترين نظر سنجي زنده انجام شده در برنامه "مثلث شيشه‌اي" که جمعه سوم خرداد با حضور مديري صورت گرفت، مخاطبان بيشترين رأي را به "مرد هزار چهره" دادند که به نوعي حکم تأييد به هنر او در ايفاي نقش مسعود شصتچي و تجربه گرايي او هم هست که در جاي خود جالب است.
اما وقتي هنرمندي پديده لقب مي گيرد به نظر مي‌آيد بايد وجوه ديگري را نيز از خود به نمايش بگذارد. مهران مديري بازيگري را تنها محدود به حضور در مجموعه‌هاي طنز خود نکرد و در همان سال‌هاي آغازين فعاليت به تبع همه بازيگران عرصه‌هاي جدي و کار در مجموعه و فيلم‌هاي کارگردانان ديگر را نيز تجربه کرد.
او تجربه بازي در مجموعه "باغ گيلاس" مجيد بهشتي را در پرونده دارد که يک نقش جدي بود و نتوانست چندان مورد توجه قرار بگيرد. او همچنين بازي در مجموعه "دردسر والدين" مسعود نوابي را در کنار فاطمه گودرزي دارد که استقبال از آن نشان داد علاقمندان به اين بازيگر او را در نقش‌هاي طنز بيشتر مي‌پسندند.
به گزارش مهر ، مهران مديري از عرصه سينما هم غافل نماند و هر چند هنوز هم در انتظار فرصت مناسب براي کارگرداني در سينماست، بازي در فيلم‌هاي ديگر کارگردانان را نيز تجربه کرده است. فيلم سينمايي "ديدار" محمدرضا هنرمند در سال 73 ساخته شده و هر چند به اکران عمومي در نيامد ولي براي بازيگر مقابل مديري يعني مينا لاکاني سيمرغ بلورين را به ارمغان آورد.
در اين فيلم مديري در نقش رزمنده‌اي بازي کرد که به جبهه مي‌رود و اين موقعيت انتظار براي نامزدش که اقليت مذهبي است چالش برانگيز مي‌شود. به خاطر نوع رويکرد کارگردان به اقليت‌هاي مذهبي اين فيلم از اکران دور ماند ولي تصوير اين بازيگر در نقش جبهه‌اي يکي از مواردي بود که در برنامه "مثلث شيشه‌اي" مخاطب را متعجب کرد.
فيلم کمدي "توکيو بدون توقف" سعيد عالم‌زاده که سال 81 ساخته شد نيز حضوري ديگر از مديري را ثبت کرد که اين بار هم با تکيه بر وجه طنز و کمدي توانست مخاطب را جذب کند. مديري در سال جديد دو فيلم سينمايي در پرونده دارد که "دايره زنگي" پريسا بخت‌آور هنوز بر اکران سينماهاست و "هميشه پاي يک زن در ميان است" کمال تبريزي اکران سوم گروه سينمايي قدس پس از "تيغ‌زن" است.
هر دو فيلم آثاري در عرصه طنز و کمدي هستند که البته نقشي که او در "هميشه ..." ايفا کرده با توجه به فضاي فانتزي فيلم و شخصيت‌پردازي اغراق شده يک وکيل ضد زن که دچار تحول مي‌شود، به ياد ماندني و متفاوت از نقش آفريني‌هاي قبلي او بوده است.
وقتي هنرمندي پديده لقب مي‌گيرد به نظر مي‌آيد بايد وجوه ديگري را نيز از خود به نمايش بگذارد. مهران مديري جز عرصه بازيگري و کارگرداني، عرصه موسيقي را هم تجربه کرده است. او که علاقه‌اي خاص به خوانندگي دارد پا به اين عرصه هم گذاشته و با اجراي کنسرت و انتشار آلبوم، براي چند فيلم و مجموعه هم آواز خوانده است.
ترانه تيتراژ پاياني فيلم سينمايي "همنفس" مهدي فخيم زاده، ترانه تيتراژ ابتدايي "شب‌هاي برره" و "باغ مظفر" از فعاليت‌هاي اين هنرمند در رشته موسيقي است که به خاطر همه اين وجوه پديده لقب گرفته است.
منبع : مهر