نيش زدن مرواريدهاي نوزادي
نيش زدن مرواريدهاي نوزادي
شايد اندكي پس از تولد، نيش زدن دندان ها، اولين مشكل جدي والدين باشد، چرا كه نوزاد با تحولات رفتاري- جسمي چون تب، اسهال، آبريزش بيني و چشم، كج خلقي و... اين خبر را به والدينش مژده مي دهد! تشابه علايم سرماخوردگي با علايم روييدن دندان ها يكي ديگر از مشكلاتي است كه والدين با آن روبه رو هستند و در بسياري موارد نيز زماني كه والدين سرگرم درمان به اصطلاح سرماخوردگي نوزادشان هستند، به ناگاه مرواريد كوچكي را در دهان فرزندشان مي يابند. آن چه در پي مي خوانيد، نگاهي است به علايم روييدن دندان در نوزادان و نحوه مراقبت از دندان هاي شيري.
نيش زدن و مشكلات آن
بعضي از نوزادان با دندان متولد مي شوند و در بعضي نيز اولين دندان شيري حدود 6 ماهگي نيش زده و در گروهي ديگر، تا حدود يك سالگي دنداني ديده نمي شود، كه اين تفاوت به مسايل مختلفي چون مسايل ژنتيكي، تغذيه مادر و... مرتبط است.
گرچه همان طور كه گفتيم، سن نيش زدن دندان متفاوت است، اما در اغلب نوزادان حداكثر تا سن دو تا دو و نيم سالگي، دندان هاي شيري كامل شده و با ورود به سن 6 سالگي، اولين دندان دائمي، ظاهر مي شود.
نيش زدن دندان با علايمي چون تب خفيف يا شديد، بدخلقي، بي اشتهايي ، گريه كردن ، بي خوابي و بيدار شدن هاي مكرر همراه با گريه، آبريزش بيني و آب دهان، اسهال و حالت هايي شبيه به سرما خوردگي و... همراه است. اين علايم گاه چنان شبيه به سرما خوردگي است كه والدين براي جلوگيري از شدت يافتن علايم، درمان دارويي را آغاز مي كنند. اما با توجه به تشابه علايم نيش زدن دندان و سرماخوردگي، لازم است تا پيش از هر اقدامي با پزشك مشورت كرد، چرا كه مصرف بعضي از داروها، به رشد دندان ها آسيب جدي وارد مي كند.
علاوه بر علايمي كه برشمرديم، قرمز شدن و تورم لثه ها عاملي جهت كلافگي نوزاد و شدت گرفتن ناآرامي ها و گريه كودك است.
يكي از علايمي كه كودك به صورت ناخودآگاه از خود بروز مي دهد، جويدن انگشتان است كه اين خود راهي براي آگاهي والدين از نيش زدن دندان هاي كودك است.
چگونه نوزاد را ياري دهيم؟
* توجه كردن به نوزاد:
از آن جايي كه نيش زدن دندان با علايمي ويژه و شبيه به سرماخوردگي همراه بوده و نوعي بيماري محسوب مي شود، لازم است تا والدين توجه ويژه اي به تغذيه و استراحت نوزاد داشته باشند.
* استفاده از ژل هاي دنداني:
با مشورت پزشك مي توانيد از ژل هاي دنداني غيرشيرين(Suger-free) استفاده كنيد. اين ژل ها باعث بي حسي موضعي لثه ها و از بين رفتن حالت تورم، خارش و سوزش شده و تأثير به سزايي در تخفيف درد دارد. توجه كنيد اين ژل ها نبايد براي نوزادان پايين تر از 4 ماه استفاده شوند.
* مصرف دارو:
اگرچه مصرف دارو چندان توصيه نمي شود، اشاره كرديم كه بعضي از داروها به دندان آسيب وارد مي كنند، اما براي مصرف دارو حتماً بايد با پزشك مشورت كرد. اين نكته به ويژه درباره نوزاداني كه زودتر از موعد مقرر دندان در مي آورند، مهم است.
* استفاده از حلقه هاي دنداني:
حلقه هاي دنداني(Teething ring) الاستيك هاي دنداني، در اشكال مختلف ويژه نوزادان طراحي شده است تا با جويدن و دندان زدن نوزاد به اين حلقه ها، خارش و سوزش لثه ها تخفيف پيدا كند. براي انتخاب اين حلقه ها، اطمينان از كيفيت آنها بسيار مهم است. اين حلقه هاي لاستيكي بايد از جهت نوع مواد مصرفي و رنگ به كار رفته در رنگ آميزي آنها مطمئن باشند.
استفاده از تكه هاي نان، هويج پوست كنده، سيب، كرفس و... نيز توصيه مي شود. اما بايد توجه داشت تا تكه هاي جدا شده از اين خوراكي ها باعث خفگي نوزاد نشود.
مراقبت از دندان ها
دندان هاي شيري 20 عدد(10 دندان در فك بالا و 10 دندان در فك پايين) است. اين دندان ها اگر چه دايمي نبوده و حداكثر 5 سال( فاصله بين يك تا ? سالگي) كارايي دارند، اما مراقبت از آنها ضروري است، چرا كه پوسيدگي و شكستگي دندان ها نه تنها باعث اختلال در جويدن و هضم غذا مي شوند، بلكه زمينه ساز خراب شدن دندان هاي دايمي نيز مي شود.
اصولي ترين، مهم ترين و رايج ترين شيوه مراقبت از دندان ها مسواك زدن، حداقل 2 بار در طول شبانه روز، يك بار صبح و يك بار پيش از خوابيدن است. هر چند كودكان از مسواك زدن سرباز مي زنند، اما والدين وظيفه دارند تا با نظارت دقيق و اتخاذ تدابيري مفيد، اين مشكل را برطرف كنند. براي اين منظور:
1- براي كودك، مسواك ويژه كودكان تهيه كنيد. اين مسواك ها نه تنها از جهت اندازه، جنس و كيفيت مطابق با سن كودك طراحي شده اند، بلكه باعث ترغيب كودك به مسواك زدن مي شوند.
2- خمير دندان نيز بايد ويژه كودك خريداري شود. چرا كه خمير دندان كودكان از جهت طعم و بو متفاوت از خمير دندان بزرگسالان بوده و به جهت تفاوت در رنگ و عطر و طعم كودك را به مسواك زدن تشويق مي كند. در انتخاب نوع خمير دندان به ميزان "فلورايد" آن توجه كنيد.
3- زمان مسواك زدن فرزندتان را با مسواك زدن خودتان تنظيم كنيد. اين كار او را به مسواك زدن ترغيب مي كند.
4- تا پيش از زماني كه كودك خود بتواند مسواك بزند، دندان هاي او را مسواك بزنيد.
نوع و شيوه تغذيه كودك از دوران جنيني و سپس مراقبت هاي دوران كودكي و بزرگسالي از مهم ترين عوامل حفظ سلامت دندان ها است...
5- در نوزادان پس از نوشيدن شير، به ويژه پيش از درآمدن دندان ها، لثه هاي نوزاد را با پنبه آغشته به آب ولرم، شست وشو دهيد.
6- به شيوه تغذيه كودك توجه كنيد. مصرف شير پس از يك سالگي بايد با ليوان نه با شيشه صورت بگيرد، چرا كه مكيدن شير باعث بد فرم شدن دندان ها و متمايل شدن آنها به سمت جلو مي شود.
7- به تغذيه كودك توجه داشته باشيد. اگرچه نمي توان مصرف شيريني، شكلات، نوشيدني هاي شيرين و... را ممنوع كرد، اما مي توان با اتخاذ تدابيري از مضرات مصرف اين خوراكي ها كاست. مثلاً پس از خوردن شيريني، خوردن سيب يا هويج را در برنامه غذايي كودك قرار بدهيد تا با اين شيوه ذرات باقي مانده شيريني از سطح و بين دندان ها خارج شده و PH دهان نيز تغيير كند تا فعاليت باكتري هاي عامل پوسيدگي دندان متوقف و مختل شود.
8- عادات تغذيه اي كودك را به سوي مصرف مواد غذايي بي ضرر، ميوه و سبزي و نوشيدني هاي بدون قند چون دوغ و... سوق دهيد. اين مسأله نه تنها مانع از پوسيدگي دندان مي شود بلكه از ابتلاي كودك به اضافه وزن نيز جلوگيري مي كند.
نوع و شيوه تغذيه كودك از دوران جنيني و سپس مراقبت هاي دوران كودكي و بزرگسالي از مهم ترين عوامل حفظ سلامت دندان ها است...
منبع http://www.bbc.co.uk
*مطالب مرتبط:
لبخندي زيبا با دندان هايي سفيد
آيا جرم گيري باعث آسيب به دندان ها مي شود؟