مانیا اکبری با « 4+10» درجشنواره کرالا (هند)

تنها به فاصله ی ده روز بعد از جایزه داوران جوان جشنواره سه قاره نانت فرانسه، فیلم «4+10» ساخته ی مانیا اکبری جمعه شب در مراسم پایانی جشنواره بین الملیی کرالا در هندوستان، دو جایزه ی بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را از آن خود کرد.

امسال دوازدهمین دوره ی این جشنواره از 7 تا 14 دسامبر (16 تا 23 آبان) در مرکز ایالت کرالا برگزار می شد که یکی از توریستی ترین مناطق جنوب آسیا واقع در جنوب غربی هند است. «4+10» که تنها فیلم ایرانی حاضر در مسابقه ی این دوره بود، جایزه ی بهترین فیلم جشنواره ی کرالا را به طور مشترک با فیلم آرژانتینی XXY ساخته ی خانم لوسیا پوئنزو دریافت کرد و جایزه ی بهترین کارگردانی نیز به طور مستقل به مانیا اکبری سازنده ی آن تعلق گرفت.

فیلم XXY همچنین جایزه ی فیلم اول کارگردان را هم به خود اختصاص داد و جایزه ی ویژه ی هیأت داوران به فیلم ترکیه ای «خوشی» ساخته ی عبدا... اوغوز اهدا شد. داوران این دوره ی جشنواره، نصیرالدین شاه فیلمساز و بازیگر مشهور هندی، ناکی سی سوانه بازیگر آفریقایی الاصل فرانسوی که تقریباً با همه ی کارگردانان مطرح قاره ی آفریقا همکاری داشته، آنی یژکا هولند فیلمساز مشهور لهستانی الاصل و سازنده ی آثاری چون «تا خانه با ژولی» و «گلوله ای در قلب» که سابقه ی نگارش فیلمنامه و دستیاری برای کریشتف کیشلوفسکی را هم دارد و جعفر پناهی کارگردان هم وطن مان که ج.ایز معتبری چون شیر طلایی ونیز، خرس نقره ای برلین، دوربین طلایی کن و ... را در فعرست اعتبارات آثار خود داشته است. پناهی امسال ریاست هیأت داوران جشنواره ی کرالا را در حالی به عهده داشت که در گذشته این جایگاه به کسانی چون مارکو مولر، برتران تاورنیه، دانلد ریچی و ایشتوان ژابو تعلق گرفته بود.

مانیا اکبری کارگردان «4+10»، سه سال پیش با فیلم اول خود «بیست انگشت» نیز جوایز بهترین فیلم مسابقه ی دیجیتال جشنواره ونیز، بهترین بازیگر و بهترین کارگردان جشنواره بارسلونا و جایزه ی ویژه ی جشنواره ی باهاماس را از آن خود کرده بود. او پیش از فعالیت در سینما و حتی همزمان با آن، در عرصه ی هنرهای تجسمی و مشخصاً نقاشی کار می کرد و با تلفیق این دو زمینه، ویدئوآرت های متعددی ساخت که در موزه ی تمشهور تِیت لندن، جشنواره لوکارنو، جشنواره سائوپائولو و... به نمایش درآمدند.

اکبری که فعالیت سینمایی خود را با دستیاری کارگردان و نیز تصویربرداری در مستندهای مهوش شیخ الاسلامی (از جمله در مستند ستایش شده ی «پیر حرا») آغاز کرد و دو سه سال بعد از آن، در فیلم «ده» ساخته ی عباس کیارستمی بازی کرد، فیلم «4+10» را درباره ی دوران ابتلایش به بیماری سرطان ساخت. فیلم که هم آدم های واقعی زندگی او (مثلاً پسرش امین ماهر یا خواهرش رویا اکبری) و هم بازیگران حرفه ای سینما (بهناز جعفری، مائده طهماسبی و بهاره مصدقیان) جلوی دوربین آن ظاهر می شوند، ترکیب کمتر تجربه شده ای از همراهی درام و واقعیت است و عملاً در دل گرایش تازه ای از روایت سینمایی قرار می گیرد که منتقدان نامش را «درام مستند/ docu-dama» گذاشته اند.

جشنواره فیلم کرالا امسال برای اولین بار هر دو جایزه ی فیلم و کارگردانی را به یک فیلم اهدا کرد. سابقه ی حضور فیلم های ایرانی در این جشنواره به زمان شرکت فیلم «سفر قندهار» ساخته ی محسن مخملباف بر می گردد و «4+10» و مانیا اکبری، اولین برندگان ایرانی این جشنواره هستند. از میان برندگان قبلی کرالا در رشته ی بهترین فیلم، می توان به «گل های شانگهای» ساخته ی هوشیائو شین، «مایونز» ساخته ی یون این هو، «روزهای سانتیاگو» ساخته ی خوزه مندز و «یتیمان آنیانگ» ساخته ی وانگ چائو اشاره کرد.

این جشنواره امسال ضمن برپایی بزرگداشت بزرگانی چون پدرو آلمودووار اسپانیایی و یرژی منزل اهل چک، فیلم آخر فیلمسازانی چون برادران تاویانی، کریستین مونیو، یوسف شاهین، آندری زویاگینتسف، کیم کی دوک، بلا تار، لارس فون تریر، ژانگ یی مو و تاکاشی کیتانو را در بخش «سینمای دنیا» به نمایش درآورد.

«4+10» به غیر از موفقیت هایی که در نانت و کرالا کسب کرد، پیش از این در جشنواره های سن سباستین اسپانیا و ونکوور کانادا نیز شرکت داشت.