کهکشانهای دیگر و ابرنواختران
جهان ما چقدر بزرگ است:
5- کهکشان های دیگر
در سال 1924 ادوین هابل اولین شواهد را مبنی بر وجود کهکشان هایی فراتر از کهکشان راه شیری پیدا کرد. بعدها کهکشانهای دیگری نیز کشف شدند. پیش از هابل، کهکشانها را با سحابی اشتباه می گرفتند، ولی هابل نشان داد که این لکه های مه آلود در واقع مجموعه هایی هستند شامل میلیاردها ستاره که خارج از مجموعه ی راه شیری قرار دارند. تا به امروز میلیارد ها کهکشان کشف شده است.
اما نزدیک ترین کهکشان ها به کهکشان ما به اندازه ای دور هستند که نور آنها میلیون ها سال طول می کشد تا به ما برسد. یعنی تصویری که ما از آنها می بینیم ظاهری را که آنها میلیون ها سال قبل داشته اند، نشان می دهد و ممکن است خیلی از آنها دچار تحولاتی شده باشند و ما تا میلیون ها سال بعد بی خبر می مانیم تا نور آنها به ما برسد . بعنوان مثال نزدیکترین کهکشان به کهکشان ما یعنی کهکشان آندرومدا حدود 2میلیون سال نوری از ما فاصله دارد ؟!! یعنی تصویری که ما امروز از آن می بینیم تصویر 2 میلیون سال قبل آن می باشد.
کهکشانی که دورتر باشد کوچکتر به نظر می رسد. با این روش می توانید به ملاکی دشوار برای دوری و نزدیکی کهکشان ها دست پیدا کنید. اگر چه کهکشان ها اندازه و شکل های متفاوتی دارند، با این حال اگر یک کهکشان مارپیچی شبیه کهکشان ما باشد می توانیم فرض کنیم تقریباً دارای همان اندازه است؛ بنابراین اگر یک کهکشان مارپیچی نصف کهکشان مارپیچی دیگر به نظر برسد، احتمالاً 2 برابر دورتر است.
6- دورترین کهکشان ها :
هر چه در ژرفای فضا می نگریم کهکشان های بیشتری را پیدا می کنیم. در تصویر بالا هر نقطه نشان دهنده ی یک کهکشان با میلیونها ستاره می باشد که تنها بصورت نقاطی نورانی دیده می شود! آنها در فاصله ی چندین میلیارد سال نوری از ما قرار دارند؛ فاصله ای غیر قابل تصور!
آنها به اندازه ای دور هستند که حتی از طریق بزرگترین تلسکوپ ها هم تنها بصورت لکه های کوچک دیده می شوند. از این رو تعیین بزرگی و و روشنایی آنها برای محاسبه فاصله یشان مشکل است. اما ستاره شناسان فاصله این نوع کهکشان ها را از طریق مشاهده نور عظیم حاصل از انفجار ستاره؛ یعنی ابرنواخترها بدست می آورند. ستارگان پر جرم زمانی که به پایان عمر خود می رسند، به صورت یک انفجار عظیم به نام ابرنواختر، بخش بزرگی از جرم خود را به درون فضا می پاشند. این انفجار نور و انرژی بسیار شدیدی تولید می کند؛ نوری به اندازه ی میلیاردها ستاره!!
بیشتر ابرنواختر ها روشنایی مشخصی دارند، لذا می توان فاصله آنها و در نتیجه فاصله کهکشانی را که اَبَرنواَختَر در آنها قرار دارند را بدست آورد.
در تصویر زیر یک ابرنواختر در درون یک کهکشان دیده می شود. توده ی ابر مانند، مجموعه ی میلیاردها ستاره ای است که کهکشان را شکل داده اند، واز میان این توده ی میلیاردی ستارگان، یک ستاره با تمام قدرت و عظمت خود به یک ابرنواختر تبدیل شده است...
مقالات قبلی:
2- تعیین فواصل به روش اختلاف منظر
3- ستارگان دیگر و کهکشان راه شیری