در چند هفته اخیر جشنواره فیلم دفاع مقدس سوژه محافل سینمایی و رسانه‌ای بوده است. بالاخره این جشنواره برگزار می‌شود یا نه؟

* احسان محمدحسنی، معاون هنری بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس: بیش از اینکه جشنواره مطرح باشد، خود سینمای دفاع مقدس موضوعیت دارد. دفاع مقدس بخشی مهم از فرهنگ و هنر کشور است. فرهنگ و هنر در کشور به صورت کلان و سینمای دفاع مقدس در حال حاضر ساختمانی بلند است که پوسته‌ای بسیار زیبا دارد، اما در حال فروریختن است و اوضاعی آشفته دارد. عجیب است که عده‌ای می‌خواهند یک قاب عکس را روی دیوار در حال فروریختن نگه دارند، در صورتی که اصل ماجرا در حال نابودی است. اساسا فرهنگ و هنر در کشور ما در حال آسیب دیدن است. حوزه فرهنگ و هنر دفاع مقدس به ویژه سینمای جنگ نیز چنین وضعیتی دارد.

ـ با این اوصاف در حال حاضر برگزاری جشنواره فیلم دفاع مقدس امکانپذیر نیست؟

* جشنواره با اهدافی چون جهتدهی، تشویق، رونق به سینما، دیده شدن درست آثار سینمایی، نقد و بررسی، حمایت از فیلمسازان، شناسایی نیروهای جدید و مستعد، زنده نگه داشتن جریان فرهنگی، آگاهی عموم مردم از کیفیت و کمیت و ... برگزار می‌شود. اما جشنواره‌ای که همه بندهای آن بر باد رفته و دو یا سه بند آن بیشتر باقی نمانده، آیا برگزاری آن درست است؟ برای رسیدن به این اهداف ابزاری مثل فیلمسازان جنگی دغدغه‌مند، منابع مالی، سخت‌افزار و سیاستگزاری نیاز است. یک مکانیزم آگاه و هوشیار در طول سال می‌خواهیم و منابع فکری خاص را باید در اختیار سینماگران قرار دهیم تا فیلمسازان به روز باشند.

ـ رسیدن به این فرایند هم به حمایت و برنامه نیاز دارد ...

* باید ببینیم امروز چه باید کرد و نگاه دستگاههای فرهنگی، کمیسیون فرهنگی مجلس و ارشاد را معطوف به دفاع مقدس کنیم.

ـ برای رسیدن به این اهداف برنامه‌ای وجود دارد؟

* برای رسیدن به اهداف، ضرورت‌ها و پیش نیازهایی وجود دارد، برای یک جشنواره پنج روزه همه مدعی هستند و عزاداری می‌کنند، اما هیچکس نمی‌داند قرار است چه اتفاقی بیفتد، اما بر اساس یک خبر که قرار است جشنواره دفاع مقدس با جشنواره فجر ادغام شود، شمشیر زدن‌ها شروع می‌شود و رگ‌های گردن برمی‌آید. هیچکس از بالا موضوع را نمی‌بیند، اساسا صورت مسئله از بالا چیز دیگری است.

ـ جشنواره فیلم دفاع مقدس یکی از جشنواره‌های اصلی کشور بود، اما برای برگزار شدن یا نشدن آن تردید وجود دارد.

* بر اساس آمار اعلام شده حدود 120 جشنواره در حوزه سینما و فیلم برگزار می‌شود. در دیدار با معاون سینمایی وزیر ارشاد به مهندس جعفری جلوه گفتم تاکنون فکر کرده‌اید چقدر بودجه صرف این جشنواره‌ها می‌شود. اگر برای هر کدام رقم 300 میلیون تومان را در نظر بگیریم، رقمی حدود 36 میلیارد تومان می‌شود. در حالی که کل بودجه حمایت از تولید بنیاد سینمایی فارابی و مستند و تجربی و فیلم کوتاه حدود 10 میلیارد تومان است.

ما برای 70 فیلم تولیدی در سال 120 جشنواره برگزار می‌کنیم، جالب اینکه جشنواره برگزار کردن هم بلد نیستیم، سیاستگزاری نمی‌کنیم، هیچ مغزی پشت جشنواره وجود ندارد، جشنواره‌ها استاندارد نیست، پس برای چه این همه جشنواره برگزار می‌شود؟ برای منافع، قدرت، شهوت، وجاهت و مبلغی که برود در جیب برخی‌ها. اما ما آنقدر بی‌انصاف نیستیم که یک جشنواره بی‌هدف و بی‌خاصیت را به شهدا قالب کنیم و بگوییم از ما راضی باشید که جشنواره دفاع مقدس برگزار کردیم. که چه بشود؟ هنوز آنقدر بی‌انصاف نشده‌ایم که گنجشک را جای قناری رنگ کنیم و بفروشیم.

* فلان فیلمسازی که مدیر عامل باشگاه فوتبال نیز هست و چند کار از سینما برای تهیه‌کنندگی گرفته، این فرد دلش برای فرهنگ و هنر می‌سوزد که این حرف‌ها را می‌زند؟ ساختمان فرهنگ و هنر دفاع مقدس در حال فروریختن است، این‌ها به کاغذ دیواری زیبا فکر می‌کنند. فلان فیلمساز فیلمنامه‌اش را به بنیاد داده و در شورای کارشناسی رد شده، به ما فحاشی می‌کند. عده‌ای سراغ فیلمفارسی رفته‌اند و دیگر دغدغه دفاع مقدس ندارند. جماعتی که فریادشان به هوا رفته در واقع منافع‌شان به خطر افتاده. کدام اینها در این مدت برای تولید فیلم دفاع مقدس دل سوزانده و داد و فریاد کرده‌اند که چرا آمار تولید فیلم دفاع مقدس پائین است؟

چرا به جای مجلس و دولت و سازمان مدیریت، تعدادی اسپانسر پولدار تبلیغاتچی که فرهنگ دفاع مقدس برایشان دغدغه نیست باید بیایند و هزینه کنند؟ فضای فرهنگ و هنر در حال حاضر جولانگاه این شرکت‌هاست. وقتی فضا اینگونه است باید یک جشنواره را به شهدا قالب کنیم و بگوییم آسوده بخوابید و زنده‌باد جشنواره دفاع مقدس. برخی بی‌انصافی می‌کنند و چشمانشان را باز نمی‌کنند و کورکورانه حرف می‌زنند. اولا ما نباید به فیلمساز توهین کنیم و بگوییم فلانی فیلم می‌سازد که به جشنواره برسد. مسلمانان یک ماه رمضان روزه می‌گیرند. آیا برای جایزه جشن عید فطر این کار را می‌کنند؟

* این یک زنجیره معیوب است که دائما باید دوره‌های جشنواره را برگزار کنیم. برای حفظ نظم و حق‌السکوت دادن به برخی هنرمندان؟ هیچ فکر و هدایتی پشت این برگزاری نیست، سال 84 دو فیلم، سال گذشته هشت یا 9 فیلم و امسال حدود چهار یا پنج فیلم دفاع مقدس تولید شده است. جشنواره مستقل برگزار کنیم که همان آثاری که در جشنواره فجر حضور داشته و جایزه هم گرفته و تقدیر شده‌اند را دوباره تقدیر کنیم و جایزه بدهیم؟

ـ معاونت هنری بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مگر متولی و حامی سینمای دفاع مقدس نیست؟

* متولی ترویج فرهنگ دفاع مقدس صدا و سیما، حوزه هنری، وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی، کمیسیون فرهنگی مجلس و سایر دستگاههای قدرتمند فرهنگی است، ما دیده‌بان هستیم و به موقع هشدار می‌دهیم، ما اصلا بودجه اجرایی نداریم. معاونت هنری بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در کل کشور با چهار اداره کل برای حمایت و سیاستگزاری کمتر از بودجه ساخت یک فیلم سینمایی بودجه دارد. اما مشکل بودجه نیست، تا به دفاع مقدس می‌رسند می‌گویند بودجه نداریم. زمان بستن بودجه در مجلس و دولت همه غیبشان می‌زند!

ـ چگونه بودجه کلانی را برای تولید آثار فاخر و سینمای ملی اختصاص می‌دهند، اما برای سینمای دفاع مقدس اینچنین است؟

* سینمای ملی ما باید سینمای دفاع مقدس باشد، نه سینمای کوچه بازاری. تا می‌گویند دفاع مقدس دوربین‌ها به سمت و سوی دیگر می‌رود. دیدیم که در دیدار کارگردانان سینما با رهبر معظم انقلاب ایشان فرمودند چرا درباره صدام که هشت سال به عنوان دشمن رو به روی ما ایستاده بود و درباره شخصیت پیچیده او فیلم نساخته‌ایم. چرا یک سریال پلیسی امنیتی جذاب درباره کمک‌های خارجی دنیا به رژیم بعث عراق ساخته نشده است. بیش از 20 ملیت مختلف از اسرای دشمن در اردوگاههای ایرانی وجود داشت. کدام فیلم درباره آنها ساخته شده است؟ رهبر فرزانه انقلاب سفارش کار دادند و فرمودند بروید کار کنید. امسال می‌توانست سالی باشد که آثار سفارشی ایشان ساخته شده باشد، اما این اتفاق نیفتاد.

ـ حالا که جشنواره قرار نیست برگزار شود، معاونت هنری بنیاد برای سال‌های آینده و برگزاری جشنواره چه برنامه‌ای دارد؟

* ما از بین شش هزار و پانصد جلد کتاب دفاع مقدس، 60 کتاب فاخر و درجه یک را که می‌توان داستان‌های خوبی از آن استخراج کرد را انتخاب کردیم و قرار است در یک برنامه حساب‌شده برای کارگردانان و نویسندگان سینما و تئاتر ارسال و از آنها دعوت کنیم برای نوشتن فیلمنامه و نمایشنامه کار کنند.

هم منابع وجود دارد و هم اینکه ما ماهانه یک کتاب برای آنها ارسال خواهیم کرد که مبنای داستان‌های این کتاب‌ها هم واقعی و هم بر مبنای خاطرات رزمندگان و فرماندهان جنگ است. در مرحله دوم فراخوان اعلام می‌کنیم و سفارش می‌دهیم برای نخستین دوره انتخاب فیلمنامه و نمایشنامه سال دفاع مقدس که به اولین فیلمنامه 20 میلیون تومان و به اولین نمایشنامه 10 میلیون تومان جایزه اهدا خواهیم کرد.

منبع : مهر