آیا نوشیدن قهوه برای نوجوانان مضر است؟

کودکان و نوجوانان از خیلی از غذاها و نوشیدنی‌ها می‌توانند کافئین دریافت کنند، مثلاً شکلات، شیر شکلات و ... . ضمناً برخی از داروهای بدون نسخه‌ای که بچه‌ها نیز از آن‌ها استفاده می‌کنند، مانند اکسدرین، منابع قابل توجهی از کافئین هستند.
یک فنجان قهوه در روز به بچه‌های بالای 12 سال آسیبی نمی‌زند، به این شرط که آن‌ها از تمام منابع دیگر کافئین اجتناب کنند.
اگر این یک فنجان قهوه با یک تکه شکلات یا یک قوطی نوشابه همراه شود می‌تواند کودک را در معرض مصرف بیش از 100 میلی‌گرم کافئین در روز قرار بدهد، اما پزشکان توصیه می‌کنند بچه‌ها نباید بیشتر از 100 میلی‌گرم در روز کافئین مصرف کنند. افراد بزرگسال نیز نباید بیش از 400 میلی‌گرم در روز کافئین مصرف کنند که چیزی معادل چهار فنجان قهوه خواهد شد.
از آنجایی که کافئین در بسیاری از غذاها و نوشیدنی‌ها وجود دارد، بچه‌ها یا افراد بزرگسال به راحتی ممکن است بیشتر از حد مجاز خود کافئین مصرف کنند، بدون اینکه متوجه شوند.

عوارض جانبی مصرف کافئین زیاد برای کودکان

مصرف کافئین زیاد می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر کودکان بگذارد، مثلاً آن‌ها را بدخلق کند، خوابشان را به هم بریزد و منجر به سوء رفتار مثلاً انجام کارهای خطرناک و رفتارهای تهاجمی شود.
همچنین قهوه می‌تواند برخی از بچه‌ها را پریشان و مضطرب کند یا حتی به آن‌ها حالت تهوع بدهد. قهوه می‌تواند ضربان قلب و فشارخون کودکان را تغییر بدهد. در برخی موارد، مصرف زیاد کافئین ممکن است به بچه‌ها احساسی مشابه مصرف داروهای غیرمجاز را بدهد.
تأثیر کافئین بر خواب کودکان ممکن است به نظر شما، عارضه‌ای چندان جدی به نظر نرسد اما در واقع همین‌طور است. موسسه ملی خواب توصیه می‌کند نوجوانان باید هر شب تقریباً 9 ساعت بخوابند، اما مطالعات نشان می‌دهند یک کودک معمولی خیلی کمتر از این اندازه می‌خوابد.

باور اشتباه

بعضی از بزرگسالان ممکن است به بچه‌ها بگویند نوشیدن قهوه باعث کُندی رشدشان می‌شود. این که بعضی‌ها این‌گونه فکر می‌کنند، دو دلیل می‌تواند داشته باشد:
اول اینکه کافئین می‌تواند مقدار کلسیم در استخوان‌هایتان را کاهش بدهد و قبلاً افراد تصور می‌کردند این اتفاق باعث می‌شود فرد قدبلند نشود.
دوم اینکه مصرف کافئین در ساعات پایانی روز می‌تواند کم خوابتان کند. هورمون رشد که باعث رشد بدن می‌شود، در مراحل اولیه‌ی خواب ترشح می‌شود، بنابراین این ایده وجود دارد که خواب ِ کمتر منجر به رشد کمتر می‌شود.
یافته‌ها حاکی از آن هستند که هیچ کدام از این نگرانی‌ها صحت ندارند. مطالعه‌ای که روی 81 نوجوان به مدت 6 سال انجام شد دریافت ارتباطی میان مصرف کافئین و تراکم استخوان وجود ندارد. مطالعه‌ی دیگری نیز نشان داد طول مدت خواب و رشد بدن نیز به هم مرتبط نیستند.
بنابراین بر اساس پژوهش‌ها شما می‌توانید به فرزندتان از دوازده سالگی اجازه دهید صبح‌ها یک فنجان قهوه بنوشد. خیلی مهم است که سایر مواد غذایی حاوی کافئین را که فرزندتان مصرف می‌کند نیز مدنظر داشته باشید. فراموش نکنید که مصرف قند زیاد نیز پیامدهای منفی برای سلامتی دارد.
بهتر است اجازه‌ی نوشیدن قهوه بعد از ساعت 3 بعدازظهر را به بچه‌ها ندهید.

تفاوت تأثیر کافئین بر دختربچه‌ها و پسربچه‌ها

محققان دریافته‌اند کافئین بر دخترها و پسرها قبل از سن بلوغ، تأثیر مشابهی دارد، اما بعد از بلوغ تفاوت‌هایی در این تأثیر از جهت جنسیت دیده می‌شود. به طور کلی پسربچه‌ها نسبت به دختربچه‌ها واکنش قوی‌تری نسبت به کافئین نشان می‌دهند. ضربان قلب در پسرها در واکنش به کافئین کاهش بیشتری دارد و فشارخون دیاستولیک در دخترها در واکنش به کافئین، بیشتر افزایش می‌یابد. به گفته‌ی دانشمندان، فاکتورهای روحی و روانی، تفاوت‌های هورمونی و فیزیولوژیکی می‌توانند دلیل این تفاوت باشند.

چگونه فرزندتان را تشویق کنید کمتر کافئین مصرف کند؟

شما نمی‌توانید تمام انتخاب‌های فرزندتان را کنترل کنید، چون همیشه پیش او نیستید. اما می‌توانید برای تشویق او در انتخاب رفتارها و عادت‌های سالم و محدود کردن مصرف کافئین اقداماتی انجام دهید.

هوشمندانه خرید کنید
یخچال خانه را از نوشابه‌های کافئین دار و انرژی‌زا و سایر مواد کافئین‌دار پُر نکنید. در عوض همه‌ی اعضای خانواده را به نوشیدن آب و شیر کم‌چرب تشویق نمایید.

سطح آگاهی‌تان را بالاتر ببرید
برچسب‌های اطلاعات غذایی به شما اعلام نمی‌کنند محصولی که در دست دارید چه اندازه کافئین دارد اما اسم کافئین را در لیست ترکیبات می‌بینید. اگر متوجه شدید چیزهایی که فرزندتان مصرف می‌کند حاوی کافئین است، می‌توانید با یک جستجوی ساده و فوری متوجه شوید چند میلی‌گرم کافئین در محصول مورد نظر وجود دارد.

الگوی خوبی باشید
اگر خود شما عادت داشته باشید هر چند ساعت قهوه بنوشید یا هر وقت که کسل و خسته‌اید سراغ قهوه بروید، فرزند شما با این باور رشد می‌کند که قهوه یا کافئین، بخشی طبیعی و لازم از زندگی یک فرد بزرگسال است و همین باعث می‌شود خودش نیز این عادت را در پیش بگیرد.

---