بیماری شبه‌آنفلوانزا
آشنایی با ویروس سین‌سیشیال تنفسی یا RSV
علائم RSV معمولاً شامل آبریزش بینی، کاهش اشتها، سرفه و عطسه، تب و خس‌خس سینه می‌شود؛ بنابراین تشخیص RSV از دیگر بیماری‌های عفونی دستگاه تنفسی فوقانی سخت است.
این ویروس یکی از علت‌های شایع بیماری در کودکان است. در واقع بیشتر بچه‌ها تا رسیدن به دوسالگی، حداقل یک‌بار به عفونت RSV دچار شده‌اند. اما افراد در هر سن و سالی می‌توانند بارها طی زندگی خود به عفونت RSV دچار شوند.
تشخیص RSV از دیگر عفونت‌ها کار سختی است
علائم RSV معمولاً شامل آبریزش بینی، کاهش اشتها، سرفه و عطسه، تب و خس‌خس سینه می‌شود؛ بنابراین تشخیص RSV از دیگر بیماری‌های عفونی دستگاه تنفسی فوقانی سخت است. این بیماری مانند دیگر بیماری‌های تنفسی می‌تواند مستقیماً به واسطه تماس یا ترشحات تنفسی فرد مبتلا منتشر شود. همچنین ممکن است با دست‌زدن به سطح آلوده به این ویروس و سپس لمس بینی یا دهان خود به این بیماری دچار شوید.موارد RSV در زمان‌هایی از سال اوج می‌گیرد و معمولاً همان زمان‌هایی است که فصل آنفلوانزا محسوب می‌شود. یعنی اغلب در پاییز شروع می‌شود، در زمستان به اوج خود می‌رسد و در بهار کاهش می‌یابد.
همان‌طور که گفتیم تشخیص اینکه فرد مبتلا به RSV است یا بیماری دیگری مثل کووید - ۱۹ یا آنفلوانزا یا هر ویروس دیگری اغلب کار سختی است. اگر پزشک مشکوک به RSV شود احتمالاً بررسی دقیق‌تری از جهت علائمی مثل خس‌خس سینه یا دیگر علائم التهاب ریه انجام می‌دهد. اما این کار برای تشخیص دقیق‌تر کافی نمی‌باشد. یعنی فقط با معاینه بیمار نمی‌توان تشخیص داد آنفلوانزا دارد یا RSV.
به همین دلیل پزشک معمولاً تست سواب انجام می‌دهد تا علائم ویروس را بررسی کند. گاهی شاید نیاز به آزمایش خون باشد تا به تشخیص این بیماری از دیگر بیماری‌ها کمک کند یا ممکن است پزشک دستور عکس‌برداری از ریه‌ها را دهد.
عوارض RSV چیست؟
بیشتر افرادی که RSV می‌گیرند در عرض یکی دو هفته خوب می‌شوند؛ اما برخی ممکن است علائم شدیدتری داشته باشند.در بزرگسالان سالم، RSV اغلب شبیه یک سرماخوردگی ملایم احساس می‌شود. در مورد افرادی که در گروه خطر هستند، خصوصاً کودکان خردسال و سالمندان، ابتلا به RSV می‌تواند جدی باشد و حتی منجر به بستری‌شدن در بیمارستان شود.
RSV می‌تواند باعث برونشیت و پنومونی شود. کودکان خردسال، نوزادان نارس، سالمندان، کسانی که نقص سیستم ایمنی دارند و افرادی که به دلیل بیماری‌ها یا عوارضی که دارند جزو گروه‌های ریسک‌پذیر محسوب می‌شوند بیشتر در معرض ابتلا به بیماری جدی‌تر RSV هستند.
ارتباط بین RSV و برونشیت نسبتاً قوی است. اغلب پزشکان وقتی کودکی را می‌بینند که دچار برونشیت است، ناخودآگاه تست RSV توصیه می‌کنند.
درمان RSV
در موارد شدیدتر، ممکن است بیمار چند روزی در بیمارستان بستری شود تحت درمان با اکسیژن، تزریق مایعات یا حتی ونتیلاتور برای کمک به تنفس قرار بگیرد. اگر تشخیص داده شود فرد دچار RSV است؛ اما علائم جدی نداشته باشد، پزشک توصیه می‌کند بیمار در خانه استراحت کند و از داروهای مسکن و تب بر، قطره سالین استفاده کند و مایعات زیاد بنوشد تا خوب شود.اگر بیمار نتواند به طور نرمال غذا بخورد یا مایعات بنوشد، سوراخ‌های بینی‌اش هنگام تنفس باز شوند یا سریع‌تر از حد معمول نفس بکشد باید زودتر توسط پزشک معاینه شود. اگر بیمار مشکل تنفسی داشت و بهتر نشد باید زودتر او را به پزشک برسانید.
واکسن RSV برای سالمندان و زنان باردار وجود دارد
خوشبختانه راه‌های خوبی برای محافظت از سالمندان و کودکان و زنان باردار در برابر این ویروس وجود دارد. در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، سازمان غذا و داروها واکسن‌هایی را برای RSV تأیید کرده است.مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها توصیه می‌کند همه افراد ۷۵ سال به بالا واکسن RSV بزنند. افراد ۶۰ تا ۷۴ سال که ریسک فاکتورهای خاصی دارند، مثلاً سیستم ایمنی‌شان ضعیف است یا بیماری قلبی و ریوی دارند، باید واکسینه شوند تا در برابر ویروس RSV ایمن بمانند. بهترین زمان برای واکسینه شدن، اواخر تابستان یا اوایل پاییز است. البته نیازی نیست مثل واکسن آنفلوانزا هر سال واکسن RSV بزنید.
زنان باردار برای محافظت از جنین خود باید بین هفته‌های ۳۲ و ۳۶ بارداری واکسن RSV بزنند. ایمنی که در بدن مادر ایجاد می‌شود از طریق جفت به جنین انتقال داده خواهد شد و نوزاد بعد از تولد تا شش ماه اول زندگی‌اش ایمن خواهد بود.
در مورد نوزادانی که مادر طی بارداری واکسینه نشده، واکسنی وجود دارد که آنتی‌بادی‌های مونوکلونال را که پروتئین‌های محافظ هستند انتقال می‌دهد. این واکسن معمولاً کمی بعد از تولد در بیمارستان تزریق می‌شود و کودک را برای اولین فصل از RSV محافظت می‌کند.
نکات مراقبتی برای پیشگیری از RSV
همچنین می‌توانید برای پیشگیری از انتشار RSV در خانه اقداماتی انجام دهید. این ویروس می‌تواند تا چند ساعت روی سطوح سخت مثل میز و دستگیره در زنده بماند؛ بنابراین اگر کسی در خانه بیمار است، سطوح را به طور مرتب تمیز و ضدعفونی کنید.اگر کودک خردسال در خانه دارید، نوزاد نارس دارید یا کودکی دارید که سیستم ایمنی ضعیفی دارد، از اطرافیان بیمارتان بخواهید از کودک دوری کنند. خودتان هم از تماس نزدیک با افراد بیمار اجتناب کنید، دست‌ها را مکرراً بشویید و دست‌های نشسته خود را به صورتتان نزنید.
بیشتر بخوانید
