7 نوع هپاتیت را بشناسید

هپاتیت به معنای تورم و التهاب کبد است و به دلایل مختلفی می‌تواند ایجاد شود که بعضی از آنها قابل سرایت هستند. از عواملی که باعث هپاتیت می‌شوند می‌توان به مصرف الکل، برخی داروها و آلودگی به باکتری و ویروس اشاره نمود.

فراوری : نیره ولدخانی - بخش سلامت تبیان

از نکات مهم در مورد ویروس هپاتیت این است که به تدریج به کبد آسیب می‌رساند. یک کبد سالم مواد شیمیایی مورد نیاز بدن را می‌سازد و مواد سمی را از خون خارج می‌کند. اما وقتی فردی به این بیماری مبتلا می شود، کبد ملتهب و بافت طبیعی آن تخریب می شود و به جای آن بافت فرسوده باقی می ماند. هپاتیت ویروسی منجر به عفونت کبدی می‌گردد.

هپاتیت A

هپاتیت A یک عفونت کبدی به شدت مسری است که توسط ویروس هپاتیت A ایجاد می شود. این نوع هپاتیت یک بیماری خوش‌خیم است که معمولا خود به خود بهبود می‌یابد و بیشتر در اطفال دیده می‌شود.

ویروس هپاتیت A یکی از چندین نوع ویروس هپاتیت است که سبب التهابی می گردد که بر توانایی عملکرد کبد اثر می گذارد.

به احتمال زیاد ویروس هپاتیت A از طریق غذا یا آب آلوده و یا از طریق تماس نزدیک با فرد مبتلا منتقل می شود. انواع خفیف هپاتیت A نیازمند درمان نیست و بیشتر افراد مبتلا، بدون هیچ گونه آسیب دائمی کبد بطور کامل بهبود می یابند.

رعایت بهداشت شامل شستن مرتب دست ها، یکی از بهترین راه های پیشگیری از هپاتیت A است. واکسیناسیون مؤثر برای افراد در معرض خطر در دسترس است.

هپاتیت B

این نوع هپاتیت نیز یک عفونت کبدی خطرناک است که ناشی از ویروس هپاتیت B می باشد. هپاتیت B از نظر علائم بالینی شبیه هپاتیت A است، ولی می‌تواند مزمن شده و به عوارض وخیم و کشنده‌ای منجر شود. 

راه انتقال بیماری از طریق خون و مایعات بدن از جمله تزریق خون، ارتباط جنسی، وسایل تیز آلوده، خالکوبی و طب سوزنی است. 

در برخی بیماران، هپاتیت B مزمن شده و منجر به نارسایی کبد، سرطان کبد یا سیروز می شود. سیروز کبدی بیماری است که باعث زخم و سفت شدن پایدار بافت کبدی می شود.

اغلب بزرگسالان مبتلا به هپاتیت B حتی اگر علایم و نشانه های شدیدی داشته باشند، به طور کامل بهبود می یابند. احتمال مزمن شدن هپاتیت B در نوزادان و کودکان بیشتر است. 

اگرچه درمانی برای هپاتیت B وجود ندارد، ولی خوشبختانه واکسن این نوع هپاتیت نیز در دسترس است و می تواند از بروز بیماری پیشگیری کند. اگر فردی مبتلا به هپاتیت B باشد، باید اقدامات لازم را بکار گیرد تا از انتقال بیماری به دیگران پیشگیری کند.

هپاتیت C

این نوع هپاتیت یک عفونت ویروسی است که به کبد حمله می کند و باعث ایجاد التهاب در آن می شود. 

اغلب افراد مبتلا به ویروس هپاتیت C علایمی ندارند. در واقع، اغلب بیماران مبتلا به هپاتیت C از بیماری خود اطلاعی ندارند، تا اینکه آسیب کبدی از طریق آزمایشات پزشکی روتین مشخص گردد.

هپاتیت C معمولاً خطرناک ترین نوع هپاتیت محسوب می شود. راه انتقال این بیماری عمدتا از طریق خون آلوده ( معمولاً از طریق استفاده مشترک از سوزن آلوده برای تزریق مواد مخدر) و درصد کمی از طریق تماس‌های جنسی است.

هپاتیت C امروزه باعث آلودگی بسیاری از دریافت‌کنندگان خون و محصولات خونی شده است. 

هپاتیت D

هپاتیت D عمدتا به دنبال یا همزمان با هپاتیت B بروز می‌یابد و به‌عنوان یک عارضه هپاتیت B شناخته می‌شود. واکسن هپاتیت B از بروز هپاتیت D نیز جلوگیری می‌کند.

هپاتیت E

هپاتیت E نوعی هپاتیت است که از طریق آب و غذای آلوده منتقل می‌شود. این نوع هپاتیت یک عفونت حاد است، اما خود به خود برطرف می‌شود.

هپاتیت F

محققان بنا بر بررسی هایشان، احتمال وجود ویروسی را می دهند که فرد را به هپاتیت F مبتلا می کند. این ویروس از هیچ یک از ویروس های شناخته شده نبوده و البته تحقیقات بیشتری لازم است تا وجود آن کاملا ثابت شود.

هپاتیت G

بررسی هایی نشان داده است که هپاتیت G از طریق انتقال خون و تزریق منتقل می شود. این نوع هپاتیت نسبتا ملایم است و معمولا میان افرادی که دریافت کننده خون هستند، دیده می شود. گاهی اوقات این نوع هپاتیت به همراه هپاتیت C در فرد مبتلا مشاهده می شود.

اقدامات لازم در صورت ابتلا به هپاتیت

اگر فردی به بیماری هپاتیت A یا B مبتلا شده باشد، در بیشتر موارد با مراقبت و درمان های پزشکی بدون معالجات ضدویروسی خاصی درمان می‌شود. اما هپاتیت C زندگی افراد را بیش از هپاتیت های دیگر به خطر می اندازد که البته با درمان های به موقع می توان آن را تحت کنترل درآورد. 

اگر کسی از اعضای خانواده به هپاتیت مبتلا بود، باید اقدامات لازم جهت سرایت نکردن بیماری به دیگر افراد خانواده انجام شود. برای هپاتیت A، شستن مرتب دست ها بسیار مهم است. در مورد هپاتیت های B و C باید مراقب بود که با خون فرد آلوده در تماس نبود. حتی مقدار کم و میکروسکوپی خون موجود روی مسواک و یا تیغ ریش تراشی می تواند بیماری را منتقل کند.

آزمایش و تشخیص هپاتیت

پس از تشخیص پزشک، آزمایش کبد انجام می‌گیرد. این کار از طریق آزمایش‌های خون، سونوگرافی و نمونه برداری از کبد انجام می شود و کار بسیار آسانی است.

پیشگیری از هپاتیت

- برای افرادی که در معرض خطر ابتلا هستند مانند کارمندان خدمات درمانی، واکسن هپاتیت A و B در دسترس است. افرادی که در کنار فرد مبتلا به هپاتیت B زندگی می کنند و یا از یک مادر مبتلا به هپاتیت متولد شده اند و یا همسرشان مبتلاست، باید واکسن هپاتیت بزنند. اما متاسفانه هپاتیت C واکسن ندارد و افراد باید احتیاط های لازم را در نظر بگیرند. 

- بهترین روش پیشگیری برای انواع هپاتیت، اجتناب از رابطه جنسی با فرد مبتلا و نیز نداشتن تماس خونی با اوست.

- زخم و بریدگی های جدی پوست را حتما پانسمان کنید و اگر از کسی کمک می خواهید، باید از دستکش استریل استفاده شود.

- اگر به بیماری هپاتیت مبتلا هستید، خون، پلاسما، اعضای بدن و بافت اهدا نکنید.

- از ریش تراش، مسواک، لوازم آرایشی و لوازم شخصی دیگران استفاده نکنید و لوازم بهداشت شخصی خودتان را هم به کسی ندهید.

منابع:

جام جم

عصر ایران

عصر خبر