زمان تقریبی مطالعه :

تاریخ : يکشنبه 1385/11/29

امروز در تاریخ ( 29 بهمن 85 )

امروز ، یکشنبه بیست و نهم بهمن ماه 1385 هجری شمسی ، برابراست با بیست و نهم محرم الحرام 1428 هجری قمری و هجدهم فوریه 2007 میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:

رسیدنکاروان اسرا به شام

1367 سال پیش در چنین روزی در سال 61 ه ق ، کاروان اسرای اهل بیت (ع) ، به حوالی شام رسیدند . نقل شده است در این روز ابراهیم بن طلحه بن عبدالله جلو آمد و به امام زین العابدین (ع) نزدیک شد ، و کینه هایی که از جراحت شمشیرهای جنگ جمل در سینه ذخیره کرده بود ظاهر ساخت و به حضرت گفت :دیدی غلبه با کیست ؟ حضرت فرمودند:اگر می خواهی بدانی غالب کیست صبر کن تا هنگام نماز اذان و اقامه بگو ، آن وقت می دانی آوازه چه کسی تا قیامت باقی است .(1)

***

دستور هارون الرشید مبنی بر قتل جعفر برمکی

1239سال پیش درچنین روزی در سال189 ه.ق ، «جعفربرمكی» ازامیران و كاتبان دوره عباسی به دستورهارون الرّشید خلیفه عباسی به قتل رسید.

جعفرو فضل همچون پدرشان یحیی برمكی ازافراد با نفوذ دربارعباسیان بشمارمی رفتند و وسالها درزمان خلافت چندتن ازخلفای عباسی امیرو كاتب آنان بودند. این خاندان مدتها حكومت ایالتهای طبرستان، دماوند، ارمنستان و آذربایجان و خراسان را به عهده داشتند اما سرانجام بدستورخلفا كشته شدند. گفتنی است كه جعفربرمكی داماد هارون الرّشید هم بود.

***

روزی كه « لوتر» درگذشت

461 سال پیش در چنین روزی در سال 1546 میلادی ، « مارتین لوتر » كشیش آلمانی در63 سالگی در گذشت .

مارتین لوتر کشیش انقلابی مشهور آلمانی است که در واقع علیه پاپ شورید و فرقه پروتستان را پایه گذاری کرد . وی تشریفات كلیسای كاتولیك را زائد اعلام داشت و با اصلاحات خود بانی پروتستانیسم شد كه پیروان فروان یافته است .

او و «كالون» فرانسوی دو بنیاد گذار پروتستانیسم هستند. یكی از اصلاحات لوتر آزادكردن ازدواج كشیش ها و منع بخشودن گناهان افراد از سوی كلیساها پس از اعتراف و احیانا با پرداخت پول و اعانه بود.

وی همچنین برای نخستین بار انجیل را به آلمانی ترجمه کرد . وبعدها موفق به ترجمه کتاب عهد عتیق شد.

سبک نثر نویسی لوتر (لاتین و آلمانی) بیشتر تابع شکل‌های سنتی مانند رسالات، پند و موعظه، مباحثه و افسانه (ترجمه داستانهای ازوپ به‌زبان آلمانی) می‌باشد. بیش از 2500 نامه و کتاب به نام «گپ‌های دور میزی» از جمله آثار او می‌باشد.

لوتر بوجود آورنده آوازهای کلیسای پرتستان نیز می‌باشد. وی توجه خود را به مزامیر داود و سرودهای قرون وسطا معطوف و با ترجمه و تغییراتی در نظم آنها، به‌مذهب جدید اضافه نمود. ارج نهادن لوتر به‌هنر موسیقی در کلیسای پروتستان و اثبات اهمیت آن از نظر شرعی (برخلاف نظریه مونتسلر - سوینگلی - کالوین)، نقطه? عطفی در موسیقی کلیسائی محسوب می‌گردد که تا به‌امروز جایگاه خود را حفظ نموده‌است.

ازآثار منتشرشده لوترمی توان به این عناوین اشاره کرد :

نامه‌های لوتر در 67 جلد، ارلانگن 1826 میلادی

مجموعه? آثار انتقادی لوتر، وایمار 1883 میلادی

مباحث لوتر بین سال‌های 1535 و 1545 میلادی در دانشگاه ویتنبرگ، 1895 میلادی

آثار منتخب، در یازده جلد

نوشتارهای منتخب، 1982 میلادی

***

سالروز درگذشت میكلانژ

443 سال پیش در چنین روزی در سال 1564 میلادی میكلانژ ( میكلا نجلو ) تصویر نگار ، پیكر ساز، معمار و شاعر ایتالیایی ، در شهر رم دیده از جهان فرو بست .

میكل آنژرا سردمدارهنررنسانس دراروپا می‎دانند . بطوری که کارهای وی از اعتبار و عظمت خاصی برخوردار است .

كلِّ هنر میكلانژ به این اعتقاد او بستگی دارد كه آنچه را كه به كمك پیكرتراشی و نقاشی بیان می‌كنیم، باید در پیكره آدمی نیز نمایان باشد. به نحوی كه پیكره انسان به‌جایِ آنكه در خدمتِ شبیه‌سازی از یك مفهوم قرار گیرد، به صورت تجسمِ عینیِ یك احساسِ شدید نمایانده می‌شود. در نظر او بدن آدمی نه فقط به علت شكلِ طبیعی‌اش، بلكه به علت ارزش معنوی و فلسفی‌اش زیباست. بدن فقط تجلی‌گاهِ روح یا حالتی از ذهن یا شخصیّتِ آدمی‌ است. (2)

وی معتقد است كه هیچ كاری را نمی‌توان بدون نبوغ انجام داد، و همچنین هیچ كاری را بدون مطالعة پیگیرانه نمی‌توان به پایان رساند.

ازشاهكارهای میكل آنژ مجسمه‎های « داوود» و «حضرت موسی » را می‎توان نام برد.

***

سالروز الكساندرولتا

262 سال پیش درچنین روزی در سال 1745 میلادی ، الكساندرولتا دانشمند و فیزیكدان ایتالیایی متولد شد.ولتا مقدمات علوم را با فقر و تنگدستی ، در مدارس شهر خود گذراند و پس از آن به تدریس در مدارس مشغول شد .وی در17 سالگی تحصیلات دانشگاهی را به پایان رساند و ازآن پس تحقیقات و آزمایشهای خود را آغازكرد.

او پس از انجام تحقیقات مداوم در سال 1796 میلادی دست یافته های خود را درباره الکتریسیته منتشر کرد. وی پس از چند سال به استادی فیزیک دانشگاه پاویا منصوب شد.

از آثا ر او در این حوزه می توان به اختراع الکتروفور ( دستگاهی برای تولید الکتریسیته ساکن) ، تکمیل الکتروسکوپ و اختراع پیل الکتریکی اشاره کرد . او با مطالعه آزمایشهایی که گالوانی بر روی الکتریسیته ساکن کرده بود موفق به اختراع این پیل شد. . این اختراع بنام وی پیل ولتا نامیده شد.

ولتا با استفاده از دو فلز متفاوت مس و روی و محلول اسید سولفوریک جریان الکتریکی را تولید کرد. اولین پیلی که ساخت قرصهایی از مس و روی بود که بین آن ها قرصهایی از نمد آغشته به اسید سولفوریک موجود بود. ولتا این پیل را سلول الکتریکی نامید. مطالعه بر روی خازنها و کشف قوانین آن ها از دیگر فعالیت های اوست .

***

تولد آندره برتون

111 سال پیش در چنین روزی در سال 1896 میلادی ، آندره برتون شاعر و نویسنده سورئالیست ، در نورماندی فرانسه به دنیا آمد . او را پایه گذار مکتب سوررئالیسم دانسته اند . وی پس از آشنایی با پل والری وارد انجمن‌های ادبی شد . برتون در سال 1919 به همراه "لویی آراگون" و "فیلیپ سوپالت"، شیوه ای جدید در نقد ادبی را بنیان گذاشت و ضمنا نخستین مجموعه شعر خود را در همین سال منتشر کرد . فضاهای مغناطیسی عنوان نخستین اثر او در مکتب سوررئالیسم است . درسال 1924 نیز انجمن تحقیقات سورئالیستی را به وجود آورد.

در كتاب "حوزه های مغناطیسی" كه آن را با همكاری سوپالت به رشته تحریر درآورد، اصل "نوشتن خود به خودی" را جامه عمل پوشاند و كتاب مشهورش "مانیفست سورئالیستی" در 1924 منتشر شد.

آندره برتون روز 28 سپتامبر 1966 در سن 70 سالگی چشم از جهان فرو بست و در پاریس به خاك سپرده شد.

***

مشخص کردن مبانی کودتای سیاه

86 سال پیش درچنین روزی در سال 1299 ه ش ، گروههای نظامی قزاق به منظور تصرف تهران و انجام کودتای سیاه عازم تهران شدند.

پس از آنکه سران کودتا در تهران( اردشیر جی ، ژنرال آیرون ساید ، سید ضیاء الدین طباطبایی و رضا خان میر پنج ) مبانی کودتا را طراحی کردند رضا خان برای اشغال پایتخت از قزوین روانه تهران شد .

این نیروها به فرماندهی رضا خان ، در سوم اسفند 1299 تهران را تصرف کرده و طی یک کودتا از احمد شاه برای سید ضیاء الدین طباطبایی مدیر روزنامه رعد فرمان نخست وزیری گرفتند . این كودتا با حمایت انگلستان انجام شد .

رضا خان پس از چندی مقام سردار سپه و فرماندهی لشکر قزاق ، وزارت جنگ و در نهایت در سال 1304 حکومت را در دست گرفت .

***

تولد میلوش فورمن کارگردان به نام سینما

75 سال پیش در چنین روزی در سال 1932 میلادی ، میلوش فورمن کارگردان ، بازیگر و نویسنده مشهورسینما به دنیا آمد . فورمن دو بار به خاطر فیلم‌های دیوانه از قفس پرید (ترجمه عنوان اصلی پرواز بر فراز آشیانه فاخته) و آمادئوس برنده جایزه اسکار شده است. علاوه بر این دو اثر ، رگتایم نیز از عناوین قابل ذکر آثار درخشان او می باشد .

***

عضویت ایران در معاهده سنتو

52 سال پیش درچنین روزی در سال1955 میلادی ، ترکیه و عراق یک پیمان مشترک نظامی به امضا رساندند . بعدها انگلستان ، پاکستان و ایران هم به این پیمان نظامی پیوستند . پس از حذف سلطنت از عراق در سال 1958 و خروج عراق از آن ، این اتحادیه نطامی به سازمان پیمان مركزی « سنتو » تغییر نام داد. این معاهده استعماری ابتدا با اهداف های نظامی ایجاد شد اما درواقع هدف اصلی آن در راستای استراتژی دولت آمریكا مبنی بر ایجاد حلقه ای از اتحادیه های نظامی وابسته به غرب پبرامون شوروی و چین به وجود آمده بود . با همین هدف ، در جنوب شرقی آسیا نیز« سیتو » كه ظاهرا یك اتحادیه دفاع مشترك بود به وجود آمده بود.

در روزهاى 28 و 29 ژوییه 1958 برابر با 7 و 8 تیر 1337، جلسات شوراى وزیران پیمان بغداد در لندن تشکیل شد و هدفهاى پیمان توسط اعضا، تایید شد و آمریکا که به عنوان ناظر در جلسه هاى این پیمان شرکت مى کرد، قول مساعدتهاى بسیارى را داد. در پی عضویت ایران در این پیمان ، نیكیتا خرشچف رهبر وقت شوروی شاه را به دلیل متحد شدن با امریكا بر ضد شوروی و عضویت در این پیمان ، شدیدا مورد حمله قرار داد و گفت كه شاه ، ایران را به صورت ابزاری در دست امریكا قرار داده و این كشور را به پایگاه امریكا مبدل ساخته كه شوروی نمی تواند در قبال آن بی اعتنا بماند . وی ضمن انتقاد از شاه ، مفاد قرارداد سال 1921 ایران و روسیه را به وی یاد آور شد .

پس ازپیروزی انقلاب اسلامی ایران، در پنجم فروردین 1358، ایران از پیمان سنتو خارج شد و نهایتا این پیمان از هم پاشید .

***

روز استقلال در گامبیا

42 سال پیش در چنین روزی در سال 1965 میلادی کشور گامبیا از استعمار انگلستان خارج شد . به همین مناسبت همه ساله چنین روزی به عنوان روز استقلال در گامبیا گرامی داشته می شود . گامبیا کشوری است جلگه ای در منطقه استوایی افریقای غربی در ساحل اقیانوس اطلس که از سوی کشور سنگال احاطه شده است . نژاد مردم این کشور سیاه و زبان رایج میان آنان انگلیسی و محلی است . بیشتر اهالی این سرزمین از ادیان اسلام و مسیحیت پیروی می کنند . حکومت این کشور جمهوری است و در 21 سپتامبر سال 1965 به عضویت سازمان ملل متحد در آمد .

***

در گذشت رابرت اوپنهایمر

40 سال پیش در چنین روزی در سال1967 میلادی ، رابرت او پنهایمر فیزیکدان بر جسته آمریکایی در گذشت . او یکی از سازندگان بمب اتمی بود . اختراع وی موجبات کشتار بسیاری از انسان ها را در دو فاجعه ناکازاکی و هیرو شیما رقم زد .

***

انتشار دكترین نیكسون

37 سال پیش در چنین روزی در سال 1970 میلادی ، ریچارد نیكسون رئیس جمهوری وقت آمریكا كه با تظاهرات بدون وقفه مخالفان آمریكایی ، ادامه جنگ ویتنام ، و نیز هزینه های سنگین این جنگ و بن بست نبرد رو به رو شده بود ، اعلام داشت كه از این پس کشور آمریكا تنها زمانی به یك متحد خود ، كه در معرض تهاجم است ، كمك خواهد كرد كه این متحد خود قادر به اقدام باشد .

به عبارت دیگر كمك كردن به كشوری كه خود نتواند كاری انجام دهد بیهوده است . نیكسون اعلام كرد كه كمكهای آمریكا غیر مستقیم خواهد بود و سرباز آمریكایی مگر در شرایط خاص اعزام نخواهد شد . این اعلامیه به «دكترین نیكسون» معروف شده است.

***

قیام مردم تبریز

29سال پیش درچنین روزی در سال 1356 ه.ش ، قیام گسترده مردم تبریز در مختالفت با رژیم پهلوی صورت گرفت .

چگونگی صورت گرفتن این قیام مردمی از این قرار بود که در ساعت ده صبح در مسجد قزللی ( میرزا آقا یوسف مجتهد ) تبریز مراسم بزرگداشتی در چهلمین روز در گذشت شهدای قم برگزار شد. در این میان یکی از افسران بر جسته ارتش با حضور در جنب مسجد مردم را به پراکندگی فرا می خواند . اما یکی از جوانان این شهر به نام محمد تجلی در مقام اعتراض به به این فرد بر آمد و او را از توهین به شخصیت های انقلابی بر حذر داشت که این امر با خشم سرگرد روبرو شد و او را نتیجتا به ضرب گلوله به شهادت رساند. دراین میان مردم با دیدن جنازه خونین این جوان رهسپار خیابانها شدند و علیه این گونه رفتار فریاد اعتراض سردادند .

این اجتماع پر شكوه به قیامی عمومی در سراسر شهر تبدیل شد. این واقعه در حقیقت ادامه مبارزات طولانی امت مسلمان ایران با ظلم رژیم پهلوی بود و منشأ تظاهرات و قیام های بعدی ملت مسلمان ایران شد.

خبر قیام که به شاه رسید ، وی مستقیما دستور سرکوب قیام مردمی را صادر نمود . شورای تامین استان از ارتش و ژاندارمری کمک گرفت و با استقرار چندین دستگاه تانک و نفربر درسطح شهر به شلیک علیه مردم پرداخت . دراین میان مردم ساختمانهای حزب رستاخیز تبریز را تصرف کردند و خودروها و ساختمانهای دولتی را به آتش کشیدند . سرانجام در ساعت پنج عصر رژیم ، شهر را با کشتن سیزده نفر ، دستگیری نزدیک به ششصد نفر ، مجروح ساختن 118 نفر ( بنا بر آمار رسمی ساواک ) در دست گرفت .

امام خمینی ره در همین خصوص با صدور پیامی این فاجعه را به اهالی تبریز تسلیت گفتند و در پیامی اظهار داشتند : « ...من به شما اهالی آذربایجان نوید می دهم ، نوید پیروزی نهایی . شما آذربایجان غیور بودید که در صدر مشروطیت برای کوبیدن استبداد و خاتمه دادن به خود کامگی و خود سری سلاطین جور به پا خاستید و فداکاری کردید . استبداد محمد رضا پهلوی و پدر روسیاهش روی سلاطین مستبد را سفید کرد . تاریخ ایران به یاد ندارد این چنین سفاکی و قتل عام پی در پی را که به دست این یاغی سفاک انجام می گیرد ...»

***

اعلام موجودیت حزب جمهوری اسلامی

28 سال پیش در چنین روزی در سال 1357 ه ش حزب جمهوری اسلامی اعلام موجودیت کرد و رهبران آن به این شرح معرفی شدند :

حضرت آیت الله سید علی خامنه ای ، حجه الاسلام والمسلمین دکتر محمد جواد باهنر ، آیت الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی ، آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی و آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی .

***

طرح بازنشستگی در سال

1357

28 سال پیش در چنین روزی در سال 1357 ه.ق ، طرح بازنشستگی كلیه امرای ارتش بالاتر از درجه سرتیپی در شورای انقلاب تصویب شد. در همین روز سرلشكر قره‌نی بازنشستگی 61 تن از امرای ارتش را اعلام كرد.

***

انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی

7 سال پیش درچنین روزی در سال 1378 ه.ش، انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی با حضور پرشور مردم برگزار شد.

در آن سال جبهه مشارکت ایران اسلامی ، بیشترین کرسی های مجلس را به خود اختصاص داد . در این دوره از انتخابات احزاب و گروههای مختلف فکری با حضور چشمگیر خود یکی از پر شورترین انتخابات را دوره های مختلف پس از انقلاب اسلامی رقم زدند . حوادث و رویدادهایی از جمله : اصلاح قانون مطبوعات، قانون انتخابات و نظارت استصوابی، قتل‏های زنجیره‏ای در کشور، حادثه کوی دانشگاه تهران، صف‏بندی جدید نیروهای سیاسی کشور، و... بر حساسیت این دوره از انتخابات مجلس ششم افزوده بود .

حضرت آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری در پیامی حضور آگاهانه و پرشور ملت ایران را در پای صندوق های رأی نصرت الهی دانستند و از ملت مسلمان كشورمان تشكر كردند. ایشان در بخشی از پیام خود فرمودند:

« ... حضور پرشور و آگاهانه ملت ایران در پای صندوق های رأی یكبار دیگر آیات نصرت الهی و عنایت ویژه حضرت بقیة الله ارواحنا له الفداء را آشكار ساخت و دفاع جانانه مردم از نظام اسلامی را در منظر جهانیان نهاد... »

***

جشن اسفندگان

29 بهمن هرسال در نزد ایرانیان باستان روزی برای بزرگداشت مقام مادر و زن بوده است . این روز با عنوان جشن اسفندگان نام گذاری شده است . ماه اسفند ( سپندارمذ) که از واژه سپنته آرمئی تی آمده و به معنای داشتن آرمانی مقدس است ، به نام روز مادر و روز زن در فرهنگ ایرانی نامگذاری شده و چون زن و زمین هر دو در زایندگی ، افزایندگی و پرورش دادن نقش یکسانی دارند واز این گذشته ، این روز ، در فصل کاشتن درخت هم قرار دارد ، می تواند آغاز هنگامه درخت کاری و ایجاد سرسبزی در نظر گرفته شود.

اگر در باور ایرانی مرد دارای قدرت مردانگی و تفكر و خردورزی بیشتری است، در برابر آن ، زن نیز دارای مهرورزی، عشق پاك، پاكدامنی و ازخودگذشتگی فراوانی است كه هر یك از این‌دو به تنهایی راه به جایی نبرده و حتی روند پویایی گیتی را هم به ایستایی می‌كشانند.

***

پی نوشت ها :

1-قلائدالنحور : ج محرم و صفر

2- هنر در گذرِ زمان، هِلِن گاردنر، ترجمة محمد تقی فرامرزی،

منابع :

روزنامک

سایت ویکی پدیا

سایت کتاب نیوز

سایت شهید آوینی

سایت آریایی

سایت ایران تایپ

سایت صدا و سیما / رادیو