ارزش غذایی ماکارونی
ارزش غذایی ماکارونی
فرآورده های ماکارونی (PASTA PRODUCTS)، فرآورده هایی مانند اسپاگتی، ماکارونی، ورمیشل، نودل و لازانیا را در بر می گیرد. علاوه بر این، انواع مختلف دیگری بر حسب فرهنگ غذایی وجود دارد.
تحقیقات تاریخی به طور دقیق منشاء اصلی ماکارونی را مشخص نمی کند. در واقع احتمالاً تهیه و مصرف ماکارونی پیش از نان بوده است.
مدارک تاریخی پیدایش ماکارونی را به اتروسک ها*(ETRUSCAN) ، رومی ها، عرب ها و چینی ها نسبت می دهند.
امروزه بیش از 600 نوع ماکارونی تولید می شود.
ارزش تغذیه ای
ارزش تغذیه ای ماکارونی در اصل وابسته به آردی است که در تهیه ی ماکارونی از آن استفاده می شود. این ماده ی غذایی غنی از نشاسته است، در حالی که میزان پروتئین آن حدود 8-7 برابر کمتر از میزان نشاسته ی آن است.
از نظر عناصر معدنی به خصوص آهن و روی ، در مقایسه با غذاهای دیگر که منبع اصلی املاح معدنی و ویتامین ها هستند، در حد متوسطی است.
تجزیه ی اسیدهای آمینه ی ترکیبات پروتئینی ماکارونی در مقایسه با ترکیبات پروتئینی غذاهای دیگر مانند شیر (کازئین)، تخم مرغ و پروتئین سویا نشان می دهد که از نظر اسیدآمینه ی ضروری لیزین در حد پایینی قرار دارد و به خاطر همین محدودیت اسید آمینه ای، ارزش تغذیه ای آن کاهش می یابد. بنابراین ارزش بیولوژیکی و میزان پروتئین ماکارونی در مقایسه با تخم مرغ و گوشت پایین تر است.
از طرفی این ارزش تغذیه ای، از مرحله ی خرید در مغازه تا پختن آن و قرار گرفتن روی میز غذا دست خوش تغییر می شود. در بعضی از موارد، نزدیک به 20 درصد ترکیبات انرژی زای آن به هنگام پخت از دست می رود، اما باید به خاطر داشته باشیم که ماکارونی هیچ گاه به تنهایی و بدون چاشنی خورده نمی شود.
ماکارونی محصولی نیمه فرآیند شده است که در تهیه ی آن؛ فانتزی بودن، نوآوری و حتی علم تغذیه سهم زیادی دارد.
ماکارونی هیچ گاه به تنهایی مصرف نمی شود و بیشتر با مواد غذایی که دارای پروتئین بالایی هستند مانند پنیر، گوشت، ماهی و... مصرف می شود. از این طریق ارزش بیولوژیکی آن نسبت به هر غذای دیگر به خاطر تکمیل شدن پروتئین آن و همچنین تأمین اسید آمینه های ضروری افزایش می یابد.
از نظر تغذیه ای، ماکارونی دارای خواص زیر است:
- ارزش انرژی زایی بالا که به طور عمده از طریق قندها تأمین می شود
- ارزش پروتئینی متوسط
- میزان چربی کم یا خیلی کم
- قابلیت هضم آسان
- مواد زاید کم
ماکارونی همراه با چاشنی
ماکارونی بر خلاف دیگر مواد غذایی سرشار از کربوهیدرات(مانند نان و بیسکوییت)، هیچ گاه به تنهایی مصرف نمی شود و بیشتر با مواد غذایی که دارای پروتئین بالایی هستند مانند پنیر، گوشت، ماهی و... مصرف می شود. از این طریق ارزش بیولوژیکی آن نسبت به هر غذای دیگر به خاطر تکمیل شدن پروتئین آن و همچنین تأمین اسید آمینه های ضروری افزایش می یابد.
70 گرم ماکارونی همراه با کمی سس گوجه فرنگی، 10 درصد روغن زیتون و 10 گرم پنیر رنده شده، غذایی را فراهم می کند که فاکتور پروتئینی آن به طور کامل بالاست. همچنین از نظر سهم دریافت انرژی از سه نوع ماده ی غذایی انرژی زا (پروتئین ها، قندها و چربی ها) دارای نسبت 57 درصد از قندها، 30 درصد از چربی ها و 13 درصد از پروتئین هاست که این نسبت از نظر متخصصان تغذیه بهترین نسبت دریافت انرژی از مواد غذایی است.
در مواردی که ماکارونی همراه با سس گوجه فرنگی و مقداری پنیر استفاده شود، 30-25 درصد پروتئین و 40 درصد ویتامین C روزانه ی مورد نیاز بدن را تأمین می کند و در صورتی که ماکارونی همراه با سس گوشت مصرف شود، 40 درصد پروتئین و 30-25 درصد آهن روزانه ی مورد نیاز بدن را برآورده می سازد.
محسن بوستانی- کارشناس ارشد علوم و صنایع غذایی
*پی نوشت:
اتروسک ها: مهم ترین تمدن، پیش از تمدن رومی ها در شبه جزیره ی ایتالیا هستند.