یکسال زمزمه استیضاح فانی

علی‌اصغر فانی دومین وزیر آموزشی کابینه یازدهم است که در معرض تصمیم نمایندگان مجلس برای استیضاح قرار گرفته است.

هر چند بیش از یكسال از اولین زمزمه‌های استیضاح فانی می‌گذرد اما این موضوع هنوز جنبه عملیاتی به خود نگرفته است و البته طراحان استیضاح وزیر آموزش و پرورش، علی لاریجانی و هیئت رئیسه مجلس را در عملیاتی نشدن این طرح موثر می‌دانند.

31 فروردین ماه بود كه عبدالوحید فیاضی، سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس از امضای طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش توسط ۸۰ نفر از نمایندگان خبر داد و بر تجدیدنظر فانی در زمینه انتصاباتش تأكید كرد.

اولین واكنش وزیر آموزش و پرورش به طرح استیضاحش در 8 اردیبهشت ماه صورت گرفت. علی‌اصغر فانی در این باره گفت: نامه استیضاح به دست بنده نرسیده است. به تصمیم نمایندگان مجلس احترام می‌گذاریم و در صدد برطرف کردن آن ها هستیم.

طرح استیضاح با 80 امضا در همان فروردین ماه 93 ماند و دیگر نه نماینده‌ای درباره‌اش صحبتی كرد و نه وزیر. تا این كه سیدمهدی موسوی‌نژاد نماینده مردم دشستان در مجلس در 8 تیر ماه 93 با اعلام خبر شكل‌گیری اراده‌ای تازه برای استیضاح وزیر آموزش و پرورش، عنوان كرد كه این طرح استیضاح با امضای 15 نماینده مجلس كلید خورده است.

موسوی‌نژاد از رویکردهای نادرست در انتخاب مدیران، عدم توجه به پرداخت حقوق بازنشستگان، عدم توجه به حقوق و مزایا فرهنگیان و عدم توجه به موقعیت جغرافیایی افراد در زمان بکارگیری، به عنوان برخی دلایل این استیضاح نام برد.

تلاش‌ها برای این طرح استیضاح، به روندی پیگیرانه تبدیل شد به طوری كه تا نیمه مرداد ماه 93 یعنی همزمان با اوج گرفتن غائله استیضاح رضا فرجی‌دانا وزیر سابق علوم، تعداد امضاهای طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش نیز به 30 امضا رسید و طراحان استیضاح تصمیم خود را این گونه اعلام كردند كه طرح استیضاح فانی را با ۳۰ امضا تقدیم هیأت رئیسه مجلس می‌كنند.

در روزهای جدی شدن استیضاح رضا فرجی‌دانا اولین وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت یازدهم شاید تمركز نمایندگان منتقد روی پیاده كردن فرجی‌دانا از قطار كابینه اعتدال بود كه دیگر موضوع استیضاح فانی هم در صحنه رسانه و هم در نزد مجلس به مقوله درجه دو تبدیل شد.

29 مرداد 93 ، فرجی‌دانا با رأی عدم اعتماد مجلس، از ادامه همكاری در كابینه حسن روحانی بازماند و نمایندگان پیگیری‌كننده استیضاح دومین وزیر كابینه - كه اتفاقا او نیز وزیری آموزشی بود - می‌رفتند تا امضاهای خود را به نتیجه دلخواه‌شان برسانند. دو سه روز از استیضاح فرجی‌دانا نگذشته بود كه در اول شهریور ماه تعداد امضاهای طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش ۴۰ امضا اعلام شد و تا نیمه شهریور به 44 امضا نیز رسید.

علاوه بر این كه پیگیری طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش در آستانه بازگشایی مدارس در مهر ماه 93 شتاب می‌گرفت، نكته دیگر نیز حائز اهمیت بود؛ این كه طراحان استیضاح فانی از حضور نمایندگان طیف‌های فکری مختلف اعم از اصولگرا، اصولگرای رهروان ولایت، مستقل و حتی اصلاح‌طلب در جمع حامیان استیضاح یاد می‌كردند.

مهر هم رسید و یك فصل از آغاز به كار مدارس نیز گذشت اما موضوع استیضاح وزیر آموزش و پرورش برای بار دوم به كما رفت. شاید یكی از دلایل مسكوت ماندن استیضاح فانی، ناظر بر تأمل و انتظار مجلس برای معرفی وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری از سوی رئیس‌جمهور بود چراكه وزیردار شدن حوزه علم و فناوری در اولویت نمایندگان بود.

اما دی ماه 93 سكوت طراحان استیضاح فانی شكست و آمار جدیدی از امضاكنندگان طرح استیضاح اعلام شد؛ به طوری كه تعداد امضاءها از 44 به 65 رسید و استیضاح‌کنندگان با هیأت رئیسه مجلس تشكیل جلسه داده و علی لاریجانی نیز انگشت اشاره را به سوی تشكیل جلسه مشترك با وزیر آموزش و پرورش گرفت.

در حالی كه طرح استیضاح فانی هر روز جدی‌تر می‌شد، حجت‌الاسلام ناصری معاون حقوقی و امور مجلس وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «استیضاح وزیر آموزش و پرورش در مجلس به صورت جدی مطرح است و نظر شما چیست؟»، گفت: رابطه آموزش و پرورش و مجلس خوب است، نظرات مختلفی در خصوص استیضاح وجود دارد و خاصیت دموکراسی همین موضوعات است.

وی افزود: نمی‌توانیم بگوییم کسی در مجلس چیزی نگوید، بلکه استیضاح حق مجلس است، اما وقتی رسمی می‌شود که هیأت رئیسه آن را دریافت کند و تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است. احتمالاً با لطفی که نمایندگان دارند و مشکلاتی که آموزش و پرورش دارد این اتفاق رخ نخواهد داد؛ استیضاح، طلب توضیح است و ما نیز پاسخ می‌دهیم.

اما بهمن ماه 93 پیگیری‌های طراحان استیضاح وزیر آموزش و پرورش وارد فاز جدیدی شد و در این مرحله انتقادها از عدم اعلام وصول طرح استیضاح فانی متوجه هیات رئیسه مجلس و علی لاریجانی گشت.

در همین حال، علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش فضای ایجاد شده در خصوص طرح استیضاح را نیازمند یك واكنش ارزیابی كرد و گفت: استیضاح نگرانی ندارد و مجلس دارای اختیاراتی است و ما تابع هستیم؛ وزارت آموزش و پرورش با امکانات محدود و انتظارات نامحدود است که اگر بخواهیم اشکالاتی بگیریم می‌توانیم بگیریم و بنده نیز نگران نیستم و امید داریم هرچه صلاح و خیر است، بشود و امیدوارم آموزش و پرورش مشکلاتی مثل امروز نداشته باشد.

با همه بگو مگوها اما استیضاح وزیر آموزش و پرورش كابینه یازدهم در سال 93 به نتیجه نرسید و آنچه برای سال 94 باقی ماند، گلایه طراحان استیضاح از هیئت رئیسه مجلس بود كه طرح استیضاح را در دستور كار قرار نداده بود.

طرح استیضاح فانی تا كنون به دلایل مختلف نظیر اولویت یافتن استیضاح فرجی‌دانا، اولویت‌دار بودن اهتمام مجلس نسبت به رأی اعتماد به وزیر پیشنهادی علوم، تعطیلات مجلس، تعطیلات نوروزی و ... مسكوت مانده اما بیش از یكسال است كه پیگیری‌اش ادامه‌دار شده و هنوز مورد توجه رسانه‌ها قرار دارد به طوری كه طراحان استیضاح همزمان با فرا رسیدن مناسبت «روز معلم» دوباره فعال شدند.

سیدحسین نقوی حسینی رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس در اردیبهشت ماه 94 عنوان كرد: اگر هیأت رئیسه مجلس اجازه دهد استیضاح وزیر آموزش و پرورش به ۱۸۰ امضا هم می‌رسد.

محمدتقی توکلی نماینده مردم الیگودرز در مجلس نیز در اظهاراتی انتقادی نسبت به هیئت رئیسه مجلس، گفت: استیضاح وزیر آموزش و پرورش در کشوی میز هیئت رئیسه است.

در آخرین اظهارنظر نیز محمدمهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی گفته است: باید منتظر باشیم ببینیم هیأت رئیسه مجلس چه زمانی این موضوع را اعلام وصول می‌کند.

هر چند فانی پس از گذشت یكسال از طرح استیضاحش تا كنون به تیغ استیضاح نرسیده اما این نیز از نظر دور نیست كه بیش از 8 ماه از اولین تهدید فرجی‌دانا به استیضاح گذشته بود كه او خود را در صحن علنی مجلس و در معرض رأی عدم اعتماد منتقدان یافت.