سوره ی مائده - آیات 82 الی 92

دشمن سرسخت مومنان

فرمانروایان حبشه را نجاشى مى‏نامیدند. در زمان پیامبر اكرم(ص)، «اصحمه» نجاشىِ حبشه بود. او مسیحى و بسیار عادل بود و مسلمانانى را كه از مكه به حبشه مهاجرت كرده بودند، پناه داد و حاضر نشد با مشركان مكه، علیه مسلمانان همكارى كند.

مسلمانانى كه به دستور پیامبر(ص) و سرپرستى جعفر بن ابى‏طالب، به حبشه رفته بودند و چند سال با آرامش در آن‏جا زندگى كرده بودند، تصمیم گرفتند به مدینه مهاجرت كنند. آنان همزمان با فتح خیبر و شكست یهودیان به مدینه رسیدند. پیامبر اكرم(ص) فرمودند: «نمى‏دانم از پیروزى خیبر خوشحال باشم یا از بازگشت جعفر؟»

نجاشى عده‏اى از مسیحیان را به همراهى یك راهب براى اظهار علاقه به پیامبر(ص) و اسلام به مدینه فرستاده بود. آنان در حضور حضرت محمد(ص) با شنیدن آیات سوره یس گریه كردند و مسلمان شدند.

خداوند مهربان در مورد دشمنى یهود و دوستى نصارى با مسلمانان مى‏فرماید:

یه یقین، یهود و مشركان را دشمن‏ترین مردم نسبت به مومنان خواهى یافت و نزدیك‏ترین دوستان نسبت به مومنان، كسانى را خواهى یافت كه مى‏گویند ما نصارى هستیم؛ براى آن كه برخى از آنان كشیشان و راهبان هستند و آنان كبر نمى‏ورزند؛ و هنگامى كه آن‏چه به پیامبر نازل شده، بشنوند، مى‏بینى از حقیقتى كه شناخته‏اند، از چشم‏هایشان اشك جارى مى‏شود؛ مى‏گویند: پروردگارا! ایمان آوردیم! پس ما را با شاهدان بنویس و چرا به خدا و آن‏چه از حق به ما رسیده ایمان نیاوریم در حالى كه آرزو داریم كه پروردگارمان ما را به گروه صالحان وارد گرداند.

پس براى این سخن، خداوند باغ‏هایى كه از پاى آن جویبارها جارى است، به آنان پاداش مى‏دهد. همیشه در آن مى‏مانند و این پاداش نیكوكاران است. و كسانى كه كافر شدند و آیات ما را دروغ خواندند، آنان اهل دوزخند.

آیات 82 الى 86

بیهوده سوگند نخورید

بعضى از مومنان گمان مى‏كنند براى این كه در آخرت جایگاهى عالى داشته باشند و از بهشتیان باشند، باید از تمام كارها و لذت‏هاى دنیایى چشم‏پوشى كنند و فقط به عبادت و نیایش مشغول باشند.

در زمان پیامبر اكرم(ص) عده‏اى از مومنان و یاران آن حضرت، دست از دنیا كشیده بودند و بعضى از آنان سوگندهایى یاد كرده بودند كه مثلاً تمام روزها را روزه بگیرند یا شب‏ها كم بخوابند و عبادت كنند...

رسول خدا(ص) هنگامى كه از موضوع با خبر شد، به مسجد رفت و به مسلمانان فرمود كه لازم نیست مانند راهبان، دنیا را ترك كنند و نباید به خودسخت بگیرند. یاران پیامبر(ص) گفتند: «ما سوگند یاد كرده‏ایم كه بعضى از كارهاى دنیا را ترك كنیم؛ وظیفه ما در برابر سوگندهایمان چیست؟»

خداوند مهربان به تمام كسانى كه سوگندهایى درست یا نادرست یاد مى‏كنند مى‏فرماید:

اى كسانى كه ایمان آورده‏اید، چیزهاى پاكیزه‏اى كه خدا بر شما حلال كرده، حرام نكنید و از حد تجاوز نكنید. به راستى كه خدا متجاوزان را دوست ندارد. و از آن‏چه خداوند روزى حلال و پاكیزه شما قرار داده بخورید و از خدایى كه به او ایمان دارید بترسید. خداوند شما را به سوگندهاى بیهوده‏تان بازخواست نمى‏كند، ولى از سوگندهاى كه با آن پیمان بسته‏اید، بازخواست مى‏كند. و كفاره‌ی آن، غذا دادن به ده فقیر است از غذاهاى متوسطى كه به خانواده خود مى‏دهید، یا لباس آنان، یا آزاد كردن یك بنده. پس هر كس نتواند، سه روز روزه بگیرد. این كفاره‌ی سوگندهاى شماست. وقتى كه سوگند یاد مى‏كنید. و سوگندهاى خود را حفظ كنید. خداوند این گونه، آیاتش را براى شما بیان مى‏كند. شاید سپاسگزار شوید.

آیات 87 الى 89

كارهاى شیطانى

پیش از اسلام مردم آداب و رسوم بدى داشتند. شراب‏خوارى و قمار در میانشان بسیار رایج بود. بت‏پرستان و كافران، بت‏ها و سنگ‏هایى را در اطراف خانه‌ی كعبه نصب كرده بودند و براى آنان قربان مى‏كردند. با چوب‏هایى نازك قرعه‏كشى و نوعى قمار مى‏كردند. این چوب‏هاى نازك را «ازلام» مى‏نامیدند. روى آن‏ها چیزهایى مى‏نوشتند و داخل كیسه‏اى قرار مى‏دادند و هنگام قرعه‏كشى، یكى از آن‏ها را بیرون مى‏كشیدند. خداوند مهربان، مسلمانان را از عادات زشت و آداب و رسوم نادرست بازمى‏دارد و مى‏فرماید:

اى كسانى كه ایمان آورده‏اید! شراب و قمار و بت‏ها و تیرهاى قرعه‏كشى، پلید و از عمل شیطان است. پس، از آن دورى كنید. شاید رستگار شوید. به راستى شیطان مى‏خواهد به وسیله شراب و قمار میان شما دشمنى و كینه ایجاد كند و شما را از یاد خدا و از نماز بازدارد. آیا دست برمى‏دارید؟

و از خدا اطاعت كنید و از پیامبر اطاعت كنید و بر حذر باشید! پس اگر روى‏گردان شوید، بدانید، فقط پیام رساندن آشكار، بر عهده‌ی پیامبر ماست.

آیات 90 الى 92

فرزانه زنبقی

نشر لک لک

آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
جزء هفتم - سوره‌ی مائده آیات 82 الی 120