سوره ی آل عمران - آیات 195 الی 200

پاداش مرد و زن یكسان است

به دنبال پنج آیه‌ی گذشته كه در آن مومنان خردمند پنج بار خدا را با ذكر ربنا مى‏خوانند و دعا مى‏كنند، خداوند مهربان در آیه‌ی بعد مى‏فرماید كه دعاى آنان را مى‏پذیرد و برایشان بهترین پاداش‏هاست. گفته‏اند كه ام‏سلمه(3) از پیامبر اكرم(ص) پرسید: «در قرآن درباره‌ی جهاد و هجرت و فداكارى مردان، بسیار بحث شده، آیا زنان هم در این قسمت سهمى دارند؟» و پاسخ خداوند مهربان چنین است:

پس پروردگارشان دعاى آنان را پذیرفت كه من عملِ هیچ عمل كننده‏اى از شما را، چه مرد باشد و چه زن تباه نخواهم كرد. شما همه از یكدیگرید. پس كسانى كه هجرت كردند و از سرزمین و دیارشان بیرون رانده شدند و در راه من آزار دیدند و جنگ كردند و كشته شدند، بدى‏هایشان را پاك مى‏گردانم و آنان را در باغ‏هایى كه از پاى آن، جویبارها روان است داخل مى‏كنم. این پاداشى است از طرف خداوند و بهترین پاداش‏ها نزد خداست.

آیه‌ی 195

پذیرایى خداوند

بسیارى از مشركان مكه تاجر بودند و از این راه ثروت زیادى به دست آورده بودند و زندگى بسیار راحتى داشتند. یهودیان مدینه نیز تاجران ماهرى بودند و درآمد خوبى داشتند. اما مهاجران كه دارایى‏هایشان را در مكه رها كرده بودند و دشمنان نیز با آنان روابط اقتصادى نداشتند، زندگى سختى داشتند. گاه این پرسش پیش مى‏آمد كه چرا افراد بى‏ایمان زندگى راحتى دارند اما افراد با ایمان در سختى و فقر به سر مى‏برند. خداوند مهربان به این پرسش، نه تنها در آن زمان بلكه براى همیشه چنین پاسخ مى‏دهد:

رفت و آمد كافران در شهرها تو را نفریبد. این بهره كمى است. سپس جایگاهشان جهنم است و چه جایگاه بدى است.

اما براى آنان كه از پروردگارشان ترسیدند، باغ‏هایى است كه از پاى آن جویبارها روان است. همیشه در آن مى‏مانند. این پذیرایى از جانب خداست. و آن چه نزد خداست، براى نیكوكاران بهتر است.

آیات 196 الى 198

برایش نماز خواندند

نجاشى(4)، پادشاه مسیحى حبشه، در ماه رجب سال نهم هجرى، وفات یافت. همان روز پیامبر اكرم(ص) از طریق وحى، از درگذشت او با خبر شد و به مسلمانان فرمود: «یكى از برادران شما در خارج از سرزمین حجاز از دنیا رفته است. حاضر شوید تا به خاطر خدماتى كه به مسلمانان كرده است، برایش نماز بخوانیم.» مسلمانان پرسیدند: « او كیست؟» فرمود: «نجاشى.»

پیامبر همراه مسلمانان به قبرستان بقیع رفتند و از دور بر او نماز خواندند و برایش از خداوند آمرزش خواستند. بعضى از منافقان گفتند: محمد(ص) بر مرد مشركى كه هرگز او را ندیده است، نماز مى‏خواند. خداوند مهربان مى‏فرماید:

و از اهل كتاب كسانى هستند كه به خدا و آن‏چه كه به سوى شما نازل شده و آن‏چه كه به سوى خودشان نازل شده است ایمان دارند. مطیعِ فرمان خدا هستند، آیات خدا را به بهاى اندك نمى‏فروشند. مزد آنان نزد پروردگارشان است. خدا به حساب‏ها زود خواهد رسید.

آیه‌ی 199

برنامه‏اى براى مومنان

در آخرین آیه‌ی سوره‌ی آل عمران، خداوند مهربان براى رستگارىِ مومنان برنامه‏اى مى‏دهد كه شامل چهار دستور است: اول آن كه در برابر مشكلات و حوادث شكیبا باشند، دوم آن كه در برابر دشمنان استقامت نشان دهند، سوم آن كه از مرزهاى خود و جامعه اسلامى دفاع كنند؛ و آخر آن كه پرهیزكار باشند و كارهاى نیكو انجام دهند و از هر چه بدى است دورى كنند.

خداوند مى‏فرماید:

اى كسانى كه ایمان آورده‏اید شكیبا باشید و پایدارى كنید و آماده‌ی جهاد باشید و از خدا بترسید شاید رستگار شوید.

آیه‌ی 200

فرزانه زنبقی

نشر لک لک

آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
سوره ی آل عمران - آیات 92 الی 200 جزء چهارم