اردوی نیمروزه گنجینه شهدای تهران

اطلاعات سفر و اردو

«مربی عزیز با توجه به این که یکی از اهداف اردوهای دانش‌آموزی بالا‌بردن سطح اطلاعات عمومی، تاریخی، علمی و یا مذهبی دانش‌آموزان در مورد مکان‌ اردوها و موارد مرتبط با آنهاست ما پس از ارائه هر بسته پیشنهادی سفر و اردو، مقاله‌ای تحت عنوان اطلاعات همان سفر و اردو روی سایت قرار خواهیم داد که مربی می تواند با مطالعه آن در زمان حضور دانش آموزان در اتوبوس یا وارد شدن به هر یک از مکان‌ها، اطلاعات مورد نیاز دانش‌آموزان را برای آنان توضیح داده و به سوالات احتمالی آنان پاسخ دهد».

این اردو برای هفته دفاع مقدس توصیه می شود.

مقاله حاضر اطلاعاتی را در مورد بسته پیشنهادی «سفر و اردو – گنجینه و موزه شهدای تهران» از بخش سفرهای تاریخی فرهنگی ارائه می‌نماید.

در مورد انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی ایران که ریشه در حوادث دویست سال گذشته در کشور داشت بالاخره در بهمن ماه سال 1357 هجری خورشیدی با مشارکت همه آحاد مردم، روحانیت و دانشگاهیان به پیروزی رسید و مردم با تکیه بر خدا و به رهبری امام خمینی (ره) توانستند نظام پادشاهی پهلوی را سرنگون، و نظام جمهوری اسلامی را پایه‌ ریزی نمایند.

علل و عوامل شکل‌گیری نهضت اسلامی ایران:

• وابستگی تمام‌ عیار به غرب، خصوصا آمریکا و بی‌اختیاری پادشاهان پهلوی در تصمیم گیری ‌
• فساد و دین‌ستیزی حاکمان طاغوت ‌
• تلاش برای انحراف و ضایع کردن جوانان
• بی اعتنایی به رأی مردم، اختناق و مقابله جدی با آزاد اندیشی
• عقب ماندگی کشور در علم، صنعت و برخورداری عمومی از امکانات رفاهی ‌
• ظلم و بی عدالتی گسترده در کشور با حمایت مستقیم حکومت ‌

در مورد دفاع مقدس

جنگ هشت ساله و تجاوز آشکار صدام حسین رئیس حکومت دست نشانده عراق بر علیه ایران در 31 شهریورماه 1359 شمسی با بهانه‌هایی واهی و با یورش همزمان نیروی هوایی عراق به ده فرودگاه نظامی و غیرنظامی ایران و تهاجم نیروی زمینی این کشور در تمام مرزها آغاز شد.

در همان روزهای ابتدایی جنگ عراق با استفاده از عنصر غافلگیری موفق شد بخش‌هایی از خاک ایران از جمله شهر خرمشهر را اشغال نماید و مردم غیرنظامی را در شهرها و مسیرهای مورد تهاجم به خاک و خون بکشاند.

ایران نیز پس از این تهاجم نامردانه با سازماندهی نیروهای ارتش، سپاه و بسیج در سال‌های دوم و سوم جنگ موفق شد با عملیات‌های گسترده خود بیشتر مناطق اشغالی از جمله خرمشهر را آزاد نموده و در سال چهارم و پنجم جنگ نقاط مهمی همچون شبه جزیره فاو در جنوب و نیز ارتفاعات مشرف به سلیمانیه در شرق کشور عراق را تصرف کند.

این جنگ فرسایشی که حدود هشت سال به طول انجامید یکی از طولانی‌ترین نبردهای قرن بیستم لقب گرفت. در این جنگ بسیاری از بهترین فرزندان این آب و خاک از جمله مخلص‌ترین فرماندهان نظامی ارتش و سپاه به شهادت رسیدند.

شهیدان غیرتمندی چون شهید دکتر مصطفی چمران، شهیدان فلاحی، فکوری، ستاری، کشوری، بابایی، خرازی، همت، زین‌الدین، باکری و هزاران شهید شاخص دیگر. همچنین در هشت سال دفاع مقدس هزاران نفر از بسیجیان، سپاهیان، ارتشیان، نیروهای مردمی و گروه‌های نامنظم از نوجوانان 16 ساله تا پیرمردان 70 ساله جان خود را به انقلاب اسلامی و کشور خود تقدیم نمودند.

در همین راستا هزاران نفر بر اثر اصابت گلوله‌های دشمن، سلاح‌های دوربرد، خمپاره‌ها و سلاح‌های شیمیایی دچار جراحت‌های کوچک و بزرگ شده و به عنوان جانبازان جنگ تحمیلی در بین ما حضور دارند و همچنان هر از چندگاه یکی از آن ها به دلیل شدت جراحت‌ها به سوی آسمان پر می‌کشد و عطر شهادت را در جامعه می‌پراکند.

گنجینه شهدای تهران تنها توانسته است آثاری از شاخص‌ترین آن ها که در کوران حکومت طاغوت و در اوج ظلم و جنایت پهلوی در قیام‌هایی کوچک و بزرگ همچون قیام دلیران تنگستان، قیام جنگل، و مبارزات روحانیت از جمله شیخ فضل‌الله نوری و نواب صفوی و... به شهادت رسیده‌اند و یا در زمان اوج نهضت اسلامی جان خود را فدا کرده و یا در زمان تثبیت حکومت اسلامی قربانی جهالت گروه‌های تروریست گشته و در خون خود غلتیده‌اند از جمله شهیدان بهشتی، مطهری، مفتح و شهدای محراب، همچنین دریادلانی که در دوران جنگ و دفاع مقدس به شهادت رسیده‌اند از جمله شهید چمران، شهید آوینی و شهید فهمیده و ... را به نمایش بگذارد.

در مورد گنجینه شهدای تهران

موزه شهدا زیر مجموعه بنیاد شهید انقلاب اسلامی است و کار خود را رسماً در سال 1375 کار خود را در آغاز نموده است. موزه شهدا در یک ساختمان قدیمی در تقاطع جنوب شرقی خیابان‌های طالقانی و شهید موسوی قرار دارد. این موزه دارای چهار طبقه است. این طبقات با عنوان تالارهایی مشخص شده‌اند و هر تالار با موضوع خاصی پذیرای بازدیدکنندگان است. قسمت‌های مختلف و تالارهای این موزه به شرح زیر هستند:

1-  بخش آثار هنری

به محض ورود به موزه وارد سالنی می‌شویم که آثار هنری هنرمندان معاصر نقاش، خطاط و نگارگر روی دیوارهای آن نصب شده است. این آثار عمدتا مربوط به شهدا، انقلاب اسلامی و دفاع مقدس می‌باشند. در همین قسمت فیلم‌ها و کلیپ‌هایی از دفاع مقدس و شهدا به نمایش در می‌آید.

2-  تالار شهدای ترور

طبقه اول شامل دو تالار است یکی از این تالارها به شهدای ترور اختصاص داده شده است. آثاری از شهیدان رئیس علی دلواری، میرزا کوچک خان جنگلی، شیخ فضل‌الله نوری، نواب صفوی، شهید بهشتی، شهید مطهری و.... در این تالار به نمایش درآمده است.

3-  تالار شهدای شاخص

این تالار به نام شهدای سرشناس نامگذاری شده است. شهدایی که به شکلی در اذهان مردم جاخوش کرده‌اند. شهیدان آوینی و فهمیده از این دسته‌اند. همچنین شهدایی که معجزاتی در ارتباط با آنان رخ داده است مانند اجازه‌ نامه‌ای که شهید صالحی پس از شهادت برای مدرسه فرزندش امضاء نمود.

4-  تالار شهدای بین‌الملل

این تالار به آثار شهدایی اختصاص دارد که خارج از مرزهای ایران به شهادت رسیده‌اند، از جمله شهدای دیپلمات و شهدای لبنان. همچنین در این تالار آثار شهدای شاخص زن دفاع مقدس مانند: شهیده «مریم فرهانیان»، شهدای ورزشکار مانند شهید «عباس اسماعیلی»، شهدای اقلیت‌های مذهبی مانند شهید زرتشتی « فرهاد خادم» و شهدای خبرنگار مانند شهید«صارمی» به نمایش گذاشته شده است.

5-  تالار نگارخانه

این تالار در طبقه زیر زمین واقع است و به برپایی نمایشگاه‌های هنری و آثار تجسمی اختصاص دارد.

6-  بخش‌های متنوع دیگر

بخش دیگر موزه که در طبقه دوم واقع است به آثار شهدای شهرستان‌ها اختصاص یافته است، همچنین طبقه چهارم کارگاه مرمت آثار و اشیاء موزه ‌است.

مرکز یادگیری سایت تبیان - نویسندگان: نسرین علی فرد – محسن تقوی پور

تنظیم: مریم فروزان کیا