به همدیگر ستاره بدهیم

وقتی قصد خرید یک نرم افزار، کتاب یا فیلم داریم اول از همه بر اساس سیستم های امتیاز دهی که توسط سایر مشتریان داده شده است آنها را بررسی می کنیم. برای مثال اگر اکثر کاربران به یک کتاب 4 ستاره از 5 ستاره داده اند، می توان احتمال داد که آن کتاب، کتاب خوبی باشد.

تقریبا برای هر کاری شما به امتیاز دهی بقیه کاربران نیاز دارید تا بدانید چیزی که مد نظرتان هست ارزش خریدن دارد یا نه. این امکان فوق العاده ای است که پروسه انتخاب را خیلی راحت تر می کند اما اگر این سیستم امتیاز دهی در مورد انسان ها نیز اعمال شود چه اتفاقی می افتد؟

بله! سیستم امتیاز دهی به انسان ها. برخی ها پیشبینی کرده اند که تا 5 سال دیگر یک چنین سیستمی در دنیا همه گیر می شود و انسان ها بر اساس امتیاز هایی که به شکل ستاره به آنها داده می شود از هم دیگر متمایز می شوند. البته در حال حاضر هم می توان گفت این سیستم تقریبا در برخی سایت ها مثل لینکداین و آمازون وجود دارد ولی بسیار محدودتر. از سوی دیگر تعداد دوستان یک فرد در شبکه های اجتماعی هم می تواند به نوعی یادآور همین سیستم امتیاز دهی باشد.

اما اگر واقعا چنین سیستمی به واقعیت تبدیل شود علاوه بر اینکه هیچ سودی نخواهد داشت، صدمات جبران ناپذیری هم به دنبال خواهد داشت.

فرض کنید که از همین فردا انسان ها بر اساس تعداد ستاره هایشان (امتیازات شان) شناخته شوند. یعنی معیار خوب یا بد بودن یک فرد همین تعداد ستاره ها باشند. در این صورت اولین اتفاق وحشتناکی که می افتد این است که روابط انسان ها بر اساس ستاره ها برقرار می شود.

متاسفانه سیستمی که دیگر انسان ها درباره یک انسان امتیاز دهند از پایه ناقص است به این دلیل که ممکن است یک نفر از روی حسادت به کسی امتیاز منفی دهد یا از روی چاپلوسی امتیاز مثبت بدهد. برای همین قائدتا نمی توان به این امتیازات اطمینان کرد. اما وقتی روابط انسانی بر اساس ستاره ها بنا شود آنگاه ممکن است یک نفر به اشتباه انسانی خوب یا انسانی بد در نظر گرفته شود در صورتی که نتیجه اصلی می تواند کاملا متفاوت باشد.

یکی دیگر از تاثیرات منفی این سیستم تشدید تضاد و اختلاف میان انسان ها است. دیگر انسان هایی که ستاره های بیشتری دارند فقط با انسان های هم مرتبه خود ارتباط برقرار می کنند. در نتیجه تضاد بین انسان ها به قدری زیاد می شود که آنها را به دسته های مختلف تقسیم بندی می کند.

از سوی دیگر چنین اتفاقی می تواند منجر به ماشینی تر شدن زندگی شود. در واقع انسان ها تبدیل به ربات هایی می شوند که هر کدام امتیاز خاصی دارند و بر اساس آن از هم متمایز می شوند. دیگر نمی توان اسم این موجودات ستاره دار را انسان گذاشت و ربات نام بهتری است. ربات هایی که خودشان روی خودشان امتیاز می گذراند و خودشان بین تمدیگر تضاد ایجاد می کنند و خودشان انسانیت را از بین می برند و…

گرچه چنین آینده ای چندان هم دور از ذهن نیست و ممکن است واقعا روزی برسد که چنین سیستمی به وجود بیاید اما واقعا امیدوارم هرگز شاهد این حادثه نباشیم. تکنولوژی خوب است اما به شرطی که مرزهای زندگی طبیعی را در هم نشکند.