سودای پیش بینی آینده

تعجب کرده اید؟ اول از همه باید بگوییم که پیش بینی آینده موضوع جدیدی نیست. سال هاست که افراد متعددی سعی می کنند آینده را پیش بینی کنند. البته منظور ما افرادی چون نوستراداموس و اجداد بزرگوار و گرانقدر مایاها نیست!

همان طور که گفتیم سال هاست افراد متعددی روی پیش بینی آینده فعالیت می کنند ولی منابعی که برای این عمل استفاده می کنند، فال قهوه و ماه تولد و کف بینی نیست. بلکه از روی آمار و اعداد این کار صورت می گیرد.

یک مثال خیلی خیلی ساده از این موضوع، پیش بینی وضعیت یک کارخانه، سهام بورس و... بر اساس گزارش های مالی سال های قبل است. جالب است بدانید اکثر بنگاه های اقتصادی بر اساس همین الگوریتم ها و داده های آماری سرمایه گذاری می کنند و پولدار می شوند!

کار با اعداد و ارقام ساده است. به قول معروف، 2 2 تا 4 تا. پیش بینی آینده زمانی سخت می شود که قرار باشد موضوعی را در ارتباط با جوامع انسانی پیش گویی کنیم.

سیستمی که در مقاله می خواهیم توضیح بدهیم حوادث و اتفاقات جوامع انسانی را پیش گویی می کند. این مکانیزم فعلا در محدوده آزمایشگاهی و آزمایشی قرار دارد ولی قرار است در سال پیش رو تکمیل شود و آزمایش های بزرگتری روی آن صورت بگیرد که در نهایت ممکن است منجر به تولید برنامه ای تکاندهنده شود.

سال ها قبل صدا و سیما سریالی را نشان میداد (اسمش را به خاطر ندارم) که هر روز صبح برای شخصیت اصلی آن، روزنامه ی روز بعد ارسال میشد! شخصیت اصلی سریال، هر روز صفحه حوادث روزنامه روز بعد را می خواند و در صحنه حادثه حاضر میشد تا جلوی اتفاقات ناگوار را بگیرد.

اکنون محققان مایکروسافت و پژوهشگران انستیتو تکنولوژی Technion برنامه ای تولید کرده اند که بر اساس اخبار روزهای قبل، حوادث آینده را پیش بینی می کند.

برای نوشتن این برنامه از آرشیو بیست سال اخیر روزنامه نیویورک تایمز و منابع آنلاین استفاده شده است. بر اساس آزمایشات انجام شده، این برنامه می تواند بین 70 تا 90 درصد اتفاقی نظیر بیماری های همه گیر، جنگ ها و آشوب های آینده را به درستی پیش بینی کند.

یکی از آزمایشات جالبی که برای تست این برنامه انجام شده بدین صورت بوده که اطلاعات خشک سالی و توفان در سال های 2006 و 2007 آنگولا را به برنامه فوق داده و سیستم تشخیص داد که این اتفاقات می تواند منجر به همه گیری وبا شود. و این پیش بینی درست بود.

اریک هورویتز، دستیار مدیر مرکز تحقیقات مایکروسافت در همین رابطه می گوید: «من این سیستم را واقعا به نوعی پیش آگاهی از آنچه رخ خواهد داد، میبینم. سر انجام این اتفاق خواهد افتاد. »

در واقع این سیستم داده های خام را از آرشیو سال های 1986 تا 2007 نیویورک تایمز و اینترنت گرفته و با تحلیل آنها رخدادهای مهم و قابل توجه جوامع انسانی را پیش بینی می کند.

DBpedia ، WordNet و OpenCyc سه منبع اصلی و آنلاین این نرم افزار است.

 DBpedia : در این سایت اطلاعات ویکیپدیا به صورت سازمان یافته تری به دست می آیند. به طور مثال هم زمان که در مورد حادثه ای که در کشوری رخ داده مطالعه می کنید، می توانید اطلاعاتی نظیر وضعیت اقتصادی، سیاسی، کشاورزی و... مردم آن کشور را نیز بدست بیاورید.

 WordNet : معنای لغات مختلف را در این سایت می توانید بیابید.

 OpenCyc : این سایت نیز مانند ویکیپدیا پایگاه دانش است.

نرم افزار با استفاده از منابع فوق، اطلاعات خام را استخراج کرده و داده کاوی می کند. سپس به دنبال الگوها، قوانین و قاعده هایی می گردد که بفهمد چه اتفاقاتی زمینه ساز رخدادهای بزرگ و مهم می شوند.

سال 2012 سیستم های پیش بینی آینده افراد زیادی را به خودش جلب کرد و گروه های متعددی در این زمینه شروع به فعالیت کردند. از مایکروسافت گرفته تا ستاد تبلیغات اوباما تا محققان MIT و حتی وزارت دفاع آمریکا.

برای مثال یک استادیار دانشگاه MIT به نام Devavrat Shah و دانشجویش، الگوریتمی نوشتند که بر اساس آن توانستند پیش بینی کنند چه مباحثی در 4-5 ساعت آینده در توییتر trend خواهد شد.

بگذارید در ابتدا توضیح دهیم که trend چیست. در توییتر اصطلاحی تحت عنوان trending وجود دارد که نشان می دهد کاربران در حال حاضر (به صورت ریل تایم) در مورد چه چیزی صحبت می کنند. یا به زبان ساده تر چه موضوعی در حال حاضر داغ است.

برای نوشتن این الگوریتم، آنها از موضوعاتی که قبلا داغ شده بود نمونه برداری کردند و با بررسی آنها توانستند الگوهای معنا داری را بدست بیاورند که نشان میداد چه زمینه هایی برای داغ شدن یک موضوع وجود دارد. سپس بر اساس این الگوها توانستند آینده توییتر را پیش بینی کنند.  این سیستم تا 95 درصد به درستی کار می کند.

با توجه به مهم شدن این موضوع در ماه های اخیر انتظار می رود که سال پیش رو سال مهمی برای نرم افزارهای پیش بینی آینده باشد.