پیامدها و دستاوردهای دفاع مقدس(3)

دستاوردهای داخلی دفاع مقدس فراوان است، ولی ما در این نوشتار به مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم و تفصیل آن را به فرصتی دیگر و كتابی دیگر ـ ان‌شاءالله ـ وا می‌گذاریم. مهم‌ترین دستاوردهای داخلی دفاع مقدس عبارتند از:

1. اعتماد به نفس و خودباوری

2. شكوفایی استعداد و خلاقیت

3. رشد باورهای دینی

لینک مطالب فوق

.4 تولد تفكر بسیجی

5. رشد فضایل اخلاقی و معنوی

6. تحول در صنایع دفاعی كشور

لینک مطالب فوق

7. تزكیه‌ی نظام اداری كشور

یكی از بركات جنگ، تزكیه و پالایش نیروهای ضد انقلاب، به ویژه ستون پنجم، از نظام اداری كشور بود.

بدین طریق كه چون جنگ خارجی و اقدامات ستون پنجم داخلی به طور همزمان پیش می‌رفت، عوامل وابسته به دشمن خارجی، خواه ناخواه دست به اقداماتی زدند كه اگر چه باعث خسارت‌هایی شد، اما موجبات افشای آن‌ها و تصفیه‌ی ادارات را فراهم كرد.

اگر به اقدامات لیبرالیسم وابسته در معوق گذاشتن استخدام نیروهای انقلابی از یك سو،‌ و تعطیلی ادارات به بهانه‌ی پاكسازی از سوی دیگر توجه كنیم، می‌توانیم بفهمیم كه دشمن در حمله‌ی نظامی خارجی، تا چه میزان روی اقدامات ستون پنجم خود حساب می‌كرد. بروز جنگ،‌ هواداران راستین انقلاب را روی این نكته بیش‌تر حساس نمود و به رغم مقاومت لیبرال‌های وابسته، انقلاب را از گزند ستون پنجم حفظ كردند.

8. حضور داوطلبانه‌ی مردم در جبهه‌ها

رژیم عراق قصد داشت سه روزه به اهداف نظامی خود برسد. صدام قول داده بود كه سه روز پس از شروع حمله‌، در اهواز سخنرانی كند. شواهد چند روز اول جنگ نیز حاكی از احتمال وقوع این پیش بینی بود، اما اول از همه مردم دلاور خوزستان و دیگر استان‌های مرزی مانع از تحقق این امر شدند. مردم خوزستان كه صدام ماه‌ها تبلیغ كرده بود تا به خیال خود، آن‌ها را علیه جمهوری اسلامی بشوراند،‌ دلیرانه ایستادند و جنگیدند. سپس نیروهای مردمی به فرمان امام از سراسر كشور در جبهه‌ها حضور یافتند و مانع تجاوز و توسعه‌طلبی سران حزب بعث شدند.

عملیات‌های طریق القدس،‌ فتح المبین،‌ بیت المقدس،‌ رمضان و ... نبردهایی بود كه در آن مردمی بودن جنگ،‌ آشكار شد و حضور آنان همراه با پیروزی‌های بزرگی برای كشور ما همراه بود. احتیاجی به آمار و ارقام دال بر حضور خیل عظیم مردم در جبهه‌ها نیست. ما خود، شاهد اعزام داوطلبانه و چشمگیر مسلمانانی معتقد و كار آمد به میادین جنگ بودیم. آن‌ها جنگ را در بُعد اقتصادی تقویت كردند، و با صبر و استقامت خویش بر مصائب و مشكلات ناشی از جنگ فایق آمدند. حضور مردم در راه‌پیمایی‌ها و مراسم دعا و نیایش، ‌جمعه و جماعات،‌ رزمندگان و مسۆولان اداره‌ی جنگ را تشویق می‌كرد تا با صلابت به دفاع بپردازند. اما انگیزه‌های حضور گسترده‌ی مردم در جبهه عبارتند از:

الف. احساس تكلیف برای دفاع

یك مسلمان، انجام تكالیفی مثل جهاد را كه خداوند برایش مقرر كرده، واجب می‌داند و برای ادای آن حاضر است از همه چیز خود بگذرد. مردم ما و رزمندگان، شركت در جنگ را یك تكلیف شرعی، ملی و انقلابی می‌دانستند و با امام و رهبرشان همصدا بودند كه؛ «ما هدفمان این است كه تكلیفمان را عمل كنیم. ‌تكلیف ما این است كه از اسلام و ثغور آن صیانت كنیم. كشته شویم تكلیف را عمل كردیم،‌ بكشیم هم تكلیف را عمل كردیم.»

این انگیزه‌ی قوی مذهبی، نیرویی بود كه ملت ما را به عرصه‌ی مصاف با دشمنانش می‌كشاند.

ب. دفاع ازموجودیت اسلام و انقلاب اسلامی و حفظ تمامیت ارضی كشور

استكبار و ایادی‌اش با تحمیل جنگ، نابودی اسلام و موجودیت انقلاب اسلامی را هدف قرار داده بودند. مردم ما كه آگاه به این توطئه‌ی نظامی دشمنان بودند، با حضورشان در جبهه، مانع تحقق آن شدند. از سوی دیگر، آن‌ها مطلع بودند كه تا به حال هر جنگی كه در كشور ما درگرفته، منجر به تجزیه‌ی بخشی از خاك كشورمان شده است. برای نمونه، طی دو جنگ ایران و روس، شهرها و سرزمین‌هایی به اندازه‌ی نصف فعلی كشورمان از ایران جدا شد. اما این بار در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با بینش بالای تاریخی خود، جلوی تجزیه‌ی ایران را گرفتند و تمامیت ارضی آن‌ را حفظ كردند.

9. سنجش ظرفیت دفاعی مردم

در هر فرهنگی، ذهنیت خاصی در مردم برای دفاع از میهن وجود دارد. بیش‌تر كشورها با برانگیختن احساسات ناسیونالیستی، سعی در بسیج نیروها برای دفاع از كشور دارند. تلاش برای حفظ موجودیت و زنده ماندن، و نیز استفاده از مفاهیمی چون مقابله با اهریمن و ظلمت،‌ راه‌های دیگری برای مقابله با تجاوز دشمن است. ولی در جنگ تحمیلی، فرهنگ‌های خاصی از دفاع به وجود آمد كه برآمده از ارزش‌های اسلامی بود. ارزش‌هایی چون جهاد،‌ شهادت‌طلبی، پیاده كردن حاكمیت الهی،‌ نفی سلطه‌ی كافران بر امور مسلمین، ولایت‌پذیری و ظلم‌ستیزی از جمله عناصر سازنده‌ی این فرهنگ بود و بنا به فرموده‌ی پیامبر(ص) كه «حب الوطن من الایمان» میهن دوستی با ایمان همسو می‌گردد.

این فرهنگ،‌ قدرت حماسی شگفت‌آور خود را در جنگ نشان داد و به رغم پشتیبانی همه‌‌ی قدرت‌های جهانی از نیروهای بعثی، 2800 روز دفاع غرور آفرین خود را پشت سر گذاشت و با سربلندی و پیروزی، تجربه‌ی موفقی در كارنامه‌ی كشور به ثبت رساند، كه ازگذشته تا كنون سابقه نداشته است.

ادامه دارد...

پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس

نویسنده

دكتر اسماعیل منصوری لاریجانی