آیا تنور انتخابات داغ است؟!

هرچند هفته هاست که شخصیت ها و گروه های مختلف سیاسی حرف از انتخابات می زنند و رسانه ها سوژه های انتخاباتی را پیگیری می کنند و وزارت کشور ستاد انتخاباتش را تشکیل داده است، اما با فرا رسیدن زمان ثبت نام نامزدهای انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی، می توان گفت که انتخابات مجلس رسما آغاز شده است.

در چنین شرایطی پرسش این است که آیا همزمان با آغاز فصل انتخابات در وزارت کشور و ستادهای انتخاباتی و تبلیغاتی و همپا و همگام با نامزدها و برخی مسوولان که از انتخابات سخن می گویند، انتخابات برای مردم هم آغاز شده است؟

سالهاست که در آستانه هر انتخابات، حرف از داغ کردن تنور انتخابات به میان می آید و همیشه دستگاههای مختلف نظام تلاش کرده اند تا در این راستا گام بردارند؛ از پخش فیلم ها و برنامه های مفرح در تلویزیون گرفته تا برگزاری مناظره ها و میتینگ های رسانه ای و غیر رسانه ای، از دعوت کردن برخی منتقدان در برنامه های صدا و سیما گرفته تا طرح های تشویقی سازمان ها و ارگان های مختلف، از یادآوری نزدیک بودن انتخابات در سخنرانی های پخش شده از تریبون های عمومی نظیر نماز جمعه ها گرفته تا برپایی همایش های مختلف در سرتاسر کشور، همه و همه برنامه هایی است که این نکته را گوشزد می کنند که تنور انتخابات باید داغ شود.

در همین راستاست که برخی از استراتژیست ها، تحلیلگران و سیاستمداران کشور معتقدند که حضور مردم در پای صندوق های رای، حضوری از جنس مشارکت مردمی و حضور در راهپیمایی های ملی و البته به معنی رفراندومی در تایید یا رد این نظام است. بسیاری از این افراد معتقدند که امام خمینی (ره) در کنار اتکا به خداوند، با نیرو و سرمایه عظیمی به نام مردم توانست انقلاب اسلامی را در بهمن 1357 به پیروزی برساند و با استفاده از همین ظرفیت و سرمایه بود که کشور توانست از غائله هایی نظیر کردستان، منافقین و جنگ تحمیلی عبور کند.

البته برخی هم معتقدند که همین سرمایه های مردمی در عین حال که می توانند نقطه قوت نظام باشند، می توانند نقطه آسیب پذیر نظام هم باشند، چراکه باور و اعتماد عمومی، از مهمترین الزامات جلب مشارکت حداکثری مردم است و چنانچه این مهم محقق نشود، حضور و مشارکت مردم دستخوش سیری نزولی خواهد شد و بالعکس هرگاه مشارکت و حضور مردم کمرنگ شد نشان می دهد که باور و اعتماد آنها کمتر شده است.

در همین راستا محمد خوش چهره، نماینده پیشین مجلس و از فعالان عرصه سیاست و اقتصاد عنوان می کند که باور و اعتماد مردم، نسبت به عقلانیت، صداقت، حقانیت و شفافیت حکومت جلب و کسب می شود و بدین ترتیب پایین آمدن مشارکت و حضور مردم نه تنها به معنای کم شدن باور و اعتماد آنهاست بلکه خود این مساله از کم شدن مولفه هایی نظیر عقلانیت و صداقت در نزد مسوولان حکایت دارد.

این استاد دانشگاه معتقد است که انتخابات مجلس ـ بویژه انتخابات آتی ـ انتخاباتی استراتژیک و موفقیت آن در گرو مشارکت بالای مردم است؛ بنابراین برای کسب موفقیت باید یک انتخابات صد در صدی و داغ برگزار شود. بر این اساس وی تاکید می کند که هر جریانی ـ از سوی هر کدام از طیف ها ـ که تنور انتخابات را سرد می کند باید شناسایی شود و زیر سوال برود.

البته خوش چهره، فضای عمومی امروز کشور را حاوی یک شور گرم انتخاباتی نمی داند و می گوید: " با وجود آنکه در زمان ثبت نام نامزدهای انتخابات مجلس هستیم، ولی هنوز فضای کشور برای انتخابات سرد است."

از سوی دیگر، شخصیت های دیگری نیز بر لزوم داغ شدن تنور انتخابات تاکید کرده اند که هرچند کلام آنها به صراحت انتقاد خوش چهره از "فضای سرد انتخاباتی" نبوده است اما همین تاکیدهای چندباره بر این مساله نشان از دغدغه مندی آنها درباره انتخابات دارد.

در همین راستا، محسن کوهکن سخنگوی هیات رییسه مجلس از صدا و سیما خواسته است تا با شیوه های درست، تنور انتخابات را برای حضور حداكثری مردم گرم كند.

سید احمد خاتمی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز در هیم نرابطه تاکید کرده است: یکی از مهمترین لغزش‌گاه‌‌های تبلیغی، دوران انتخابات است، در این برهه باید آب به آسیاب نظام ریخت و تنور انتخابات را گرم کرد و البته نباید آبروی روحانیت را خرج یک کاندیدا هرچند مومن و حزب اللهی کرد. یکی از مهمترین مسائل کشور، انتخابات است و درنتیجه مبلغان باید در همین راستا تنور انتخابات را گرم کنند.

لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی نیز دغدغه خود در رابطه با انتخابات را اینطور مطرح کرده است: « اطلاع رسانی به موقع می تواند در صحت برگزاری انتخابات و حضور باشکوه مردم نقش بسزایی داشته باشد.»

وی البته هشدارهایی درباره برخی بداخلاقی ها در مسیر انتخابات نیز داده، چراکه معتقد است این بداخلاقی ها مردم را از انتخابات زده می کند. وی تاکید کرده است: «گاهی شنیده می‌شود که برخی افراد به دنبال تخریب همدیگر هستند که این کار اصلا درست نیست چراکه مردم نسبت به انتخابات زده می‌شوند.»

رییس مجلس همچنین هشدار داده است: « اگر در انتخابات مجلس کاندیداها بتوانند رقابت سالم و مثبتی ایجاد کنند قطعا انتخابات ساده و با رویکرد مثبت خواهیم داشت ولی اگر به دعواهای تصنعی تبدیل شود و یا دلخوری ها به وجود آید ممکن است به بروز برخی اتفاقاتی منجر شود که برای مردم توجیه نداشته باشد.»

شاید این قبیل ها هشدارها، دعوت ها و درخواست ها شبیه به همان حرف هایی باشد که همواره در آستانه هر انتخابات در کشور مطرح می شود ولی تکرار چندین باره آن از هفته ها زودتر از آغاز رسمی فصل انتخابات، شاید بر این نکته تاکید دارد که اگر به تئوری افرادی نظیر محمد خوش چهره اصالت بدهیم و آن را بپذیریم، لازمه حضور و مشارکت حداکثری مردم در انتخابات، همان باور و اعتماد عمومی نشات گرفته از عقلانیت، شفافیت و صداقت حاکمیت و مسوولان است.

بر این اساس، شاید امروز نوبت و فرصتی برای مسوولان کشور باشد تا با اتخاذ تصمیمات عقلانی و داشتن صداقت با مردم، هم اندکی از اعتماد چندین ساله آنها را جبران کنند و هم زمینه را برای داغ شدن تنور انتخابات و حضور و مشارکت حداکثری مردم فراهم سازند.