کوه ها آب مي روند
کوه ها آب مي روند
آيا ممکن است کوه ها کوچک شوند؟
بسياري از کوه ها هميشه در حال کوچک تر شدن هستند، چون هر روز، يخ، برف و آب هاي روان، تکه هاي کوچک سنگ هاي اين کوه ها را با خود مي برند. ولي با اينکه بعضي کوه ها کوچک مي شوند، بعضي کوه ها هم در حال بزرگ شدن هستند. براي مثال، به علت جنب و جوش درون کره ي زمين، هنوز کوه هاي هيماليا به سوي بالا پيش مي روند.
بلندترين کوه ها کجا قرار دارند؟
کوه هاي هيماليا در آسيا، بلندترين کوه هاي جهان اند. آن ها چنان بلند هستند که به عنوان «بام دنيا» شناخته مي شوند. قله هاي اين کوه سر به فلک کشيده، مکان هاي خيلي سرد هستند که برف و يخ آن ها هرگز آب نمي شود.
* بلندترين کوه ها در هر قاره عبارت اند از
آسيا- کوه اورست: 8848 متر
امريکاي جنوبي- آکانکاگوا: 6659 متر
آمريکاي شمالي- کوه مک کينلي: 6194 متر
افريقا- کوه کليمانجارو: 5895 متر
اروپا- کوه اِلبروز: 5633 متر
منطقه ي قطب جنوب- کوه وينسون مسيف: 5139 متر
استراليا- کوه کاسيوسکو: 2230 متر
* هيماليا به معناي «خانه برف» است. اين نام خوبي براي اين قله هاي بسيار سرد است.
* در جزيره ي هاوايي، کوهي به نام موناکي وجود دارد که 1300 متر بلندتر از کوه اورست است؛ گرچه بيش تر آن زير درياست.
* هر قدر از کوه بالاتر برويد، هوا سردتر مي شود. بسياري از حيواناتي که در بالاي کوه ها زندگي مي کنند، پوشش ضخيم پشمي دارند تا آن ها را در برابر سرما حفظ کند. بز، شتر آمريکايي و گاوميش دم کلفت، از اين گروه اند.
کدام کوه ها زبانه مي کشند؟
آتش فشان ها کوه هايي هستند که گاهي از آن ها خاکستر، گاز و سنگ هاي مذاب داغ به نام گدازه به بيرون فوران مي کنند. گاز و گدازه هاي سوزان از اعماق کره ي زمين بالا مي آيد و از ترک هاي پوسته ي زمين به حالت انفجار خارج مي شود.
* نوک نعلبکي شکل يک آتش فشان را دهانه مي نامند. گاهي دهانه ي يک آتش فشان مرده با آب باران پر مي شود و درياچه ي زيبايي مي سازد.
* حدود 500 آتش فشان فعال روي زمين وجود دارد و بيش تر از اين تعداد، زير درياست.
آيا کسي روي آتش فشان ها زندگي مي کند؟
اين کار خطرناک است، اما خيلي از مردم، به خصوص کشاورزان، روي آتش فشان ها زندگي مي کنند. خاکستر آتش فشان، خاک را خيلي غني مي کند؛ از اين رو کشاورزان مي توانند کشت فراواني انجام دهند؛ اگرچه آنان بايد بتوانند (در صورت بروز خطر) سريع فرار کنند.
* در فضا هم آتش فشان هايي وجود دارد. کوه هاي اليمپوس در سياره ي مريخ، سه برابر کوه اورست کره ي زمين ارتفاع دارد.
ترجمه:مهديه زمردکار
بخش کودک و نوجوان تبيان
مطالب مرتبط:
چگونه گياهان از خودشان دفاع مي کنند؟