وودی آلن، بهترین کارگردان کمدی تاریخ سینما
"وودي آلن"، بهترين کارگردان کمدي تاريخ سينما
وودي آلن، فيلمساز نامدار آمريکايي عنوان بهترين کارگردان تاريخ سينما در عرصه فيلم هاي کمدي را کسب کرد.
نشريه سينمايي اسکرين در گزارشي فهرست بهترين کارگردانان تاريخ سينما در ژانر آثار کمدي را منتشر کرد که ووي آلن در رتبه اول ديده مي شود. در رتبه دوم اين فهرست، جوئل کوئن، کارگردان سرشناس آمريکايي حضور دارد که به لطف همکاري با برادرش "اتان" افتخارات سينمايي متعددي کسب کرده است. وي با سه جايزه پيشتاز فيلمسازاني است که تاکنون جايزه بهترين کارگردان جشنواره کن را کسب کرده اند.
اين کارگردان سرشناس در سال 1991 با فيلم "بارتون فينک"، در سال 1996با فيلم "فارگو" و در سال 2001 با فيلم "مردي که آنجا نبود" سه بار اين عنوان را به دست آورده که اين رکورد تاکنون شکسته نشده است. وودي آلن که در اين فهرست در رتبه اول ايستاده است، بازيگر، کارگردان، فيلم‌نامه‌نويس و کمدين 74 ساله آمريکايي است که از بزرگ‌ترين فيلم‌سازان معاصر سينماي جهان به‌شمار مي‌رود. سرعت بالا در توليد فيلم يکي از ويژگي‌هاي بارز وودي آلن است که کارنامه سنگيني شامل آثار کمدي و فيلم‌هاي بلند را براي وي رقم زده است. وي که فيلم‌نامه آثارش را خودش مي‌نويسد، از فلسفه، ادبيات و روانشناسي به‌عنوان پايه‌هاي اصلي ساخت فيلم‌هايش بهره گرفته است.
آلن بعد از پايان دوران دبيرستان به دانشگاه نيويورک رفت، اما هرگز نتوانست در رشته فيلم و ارتباطات موفق باشد و سرانجام از آنجا اخراج شد. در 19 سالگي شروع به نگارش سناريو براي مجموعه‌هاي تلويزيوني کرد و تبحرش دراين زمينه درآمد وي را از هفته‌اي 75 دلار به هفته‌اي 1500 دلار رساند.
بعد از سال‌ها نگارش فيلم‌نامه، آثار کمدي و مطالب انيميشن براي مجلات، وودي آلن در سال 1965 اولين‌بار وارد دنياي سينما شد و فيلم‌نامه "تازه چه خبر، پيشي؟" را نوشت، اما به‌عنوان کارگردان در سال 1966 بود که فيلم "چه خبر، سوزان ببري" را ساخت و يک سال بعد در فيلم "کازينو رويال" از سري فيلم‌هاي جاسوسي "جيمز باند" ايفاي نقش داشت. فيلم‌هاي "پول رو بردار و دررو"(1969)، "موزها"(1971)، "عشق و مرگ"(1975) و "خوابيده"(1973) از ديگر تجربيات فيلم‌سازي وودي آلن در سال‌هاي اوليه کارگرداني بودند که بيشتر آنها مضامين کمدي داشتند.
سرعت بالا در توليد فيلم يکي از ويژگي‌هاي بارز وودي آلن است که کارنامه سنگيني شامل آثار کمدي و فيلم‌هاي بلند را براي وي رقم زده است. وي که فيلم‌نامه آثارش را خودش مي‌نويسد، از فلسفه، ادبيات و روانشناسي به‌عنوان پايه‌هاي اصلي ساخت فيلم‌هايش بهره گرفته است.
البته در اين سال‌ها وي بازيگري را رها نکرد و در آثاري چون "دوباره بزن‌اش سام" در سال 1972 و "جبهه" در سال 1976 نقش‌آفريني داشت. نقطه اوج شهرت و موفقيت وودي آلن در سال 1977 با فيلم "آني هال" رقم خورد؛ فيلمي که جايزه اسکار بهترين فيلم و بهترين کارگرداني را براي وي به‌همراه آورد و دايانا کيتون را نيز به اسکار بهترين بازيگر زن رساند. اين فيلم که پايه‌گذار استاندارد جديدي براي آثار کمدي رمانتيک مدرن محسوب مي‌شود، ازسوي انجمن فيلم آمريکا در رتبه چهارم بهترين آثار کمدي و در رتبه 35 بهترين فيلم‌هاي تاريخ سينما قرار گرفته است.
وودي آلن دو سال بعد فيلم "منهتن" را ساخت که نامزد اسکار بهترين فيلم‌نامه شد. اين فيلم سياه و سفيد به‌نوعي ابراز احترام او به زادگاهش نيويورک است و هم‌چون ديگر آثار آلن، فرهيختگان طبقه ثروتمند جامعه شخصيت‌هاي اصلي آن را تشکيل مي‌دهند. البته نبايد فراموش کرد که اين کارگردان آمريکايي در فاصله ميان ساخت فيلم‌هاي "منهتن" و "آني هال"، فيلم "صحنه‌هاي داخلي" را در سال 1978 ساخت که براي آن بارديگر نامزد اسکار بهترين کارگرداني و بهترين فيلم‌نامه شد.
عملکرد بي‌نظير در جوايز اسکار
او در مجموع 14بار نامزد اسکار بهترين فيلم‌نامه و هفت‌بار نامزد بهترين کارگرداني شد که در اين ميان فقط دوبار در بخش بهترين فيلم‌نامه و يک‌بار در بخش بهترين کارگرداني موفق به کسب اسکار شد. با آغاز دهه 80، فيلم‌هاي وودي آلن، حتي آثار کمدي او، رنگ و بوي فلسفي گرفتند و آثاري چون "سپتامبر" و "خاطرات اکليلي" به شدت تحت تاثير آثار کارگردانان اروپايي چون اينگمار برگمن و فدريکو فليني قرار گرفتند. در اواسط اين دهه، آلن المان‌هاي کمدي و تراژيک را با يکديگر درآميخت و در فيلم‌هايي چون "هانا و خواهرانش"(1985) و "جرم‌ها و بزهکاري‌ها"(1989) دو داستان متفاوت در انتهاي فيلم به يکديگر مرتبط مي‌شوند. وي با فيلم "هانا و خواهرانش" موفق به کسب اسکار بهترين فيلم‌نامه شد هرچند در کسب اسکار بهترين کارگرداني ناکام ماند. وودي آلن با ساخت سه فيلم "دني رز برادوي"(1984)، گرز بنفش قاهره"(1985) و "روزگار راديو"(1987) به اهميت صنعت تجاري سينما و راديو پرداخت.
فيلم "رز بنفش قاهره" از نگاه مجله تايم يکي از 100 فيلم برتر تاريخ سينما است که خود وودي آلن نيز آن را به‌همراه "خاطرات اکليلي" و "امتياز نهايي" يکي از سه فيلم محبوب‌اش مي‌داند. پس از فيلم "سايه‌ها و مه" که احترام به اکسپرسيونيست‌هاي آلماني بود، آلن در سال 1992فيلم تحسين‌برانگيز "شوهران و زنان" را ساخت که بار ديگر نامزد اسکار فيلم‌نامه و کارگرداني شد. از ديگر فيلم‌هاي او در سال‌هاي پاياني دهه 90 مي‌توان از "گلوله‌ها برفراز برادوي" (نامزد اسکار بهترين کارگرداني)، "آفروديت توانمند" (نامزد اسکار بهترين فيلم‌نامه)،"شالوده‌شکني هري" (نامزد اسکار بهترين فيلم‌نامه) و "همه مي‌گويند دوستت دارم" اشاره کرد. پس از فيلم "نفرين عقرب يشمي" که پرهزينه‌ترين فيلم کارنامه سينمايي وودي آلن بود که با هزينه 33 ميليون دلاري در سال 2001 ساخته شد، يکي از تحسين‌برانگيز‌ترين فيلم‌هاي اين کارگردان آمريکايي در دهه گذشته، يعني "امتياز نهايي" مورد استقبال فراوان منتقدين قرار گرفت.
اين فيلم که مجموع فروش جهاني 85 ميليون دلار را کسب کرد، وي را تا آستانه کسب اسکار بهترين فيلم‌نامه و دو جايزه گلدن گلوب پيش برد. پس از ساخت فيلم‌هايي چون "خبر داغ"، "خانه" و "روياي کاساندرا"، در سال 2008 ووي آلن فيلم "ويکي کريستينا بارسلونا" را با حضور بازيگران سرشناسي چون خاوير باردم، پنه‌لوپه کروز و اسکارلت جانسون ساخت که پنه‌لوپه کروز با اين فيلم توانست جايزه اسکار را به‌دست آورد. وي دو سال پيش فيلم "غريبه قدبلندي سياهي را خواهي ديد" را در لندن ساخت که آنتونيو باندراس، جاش برولين، آنتوني هاپکينز و نائومي واتس در آن بازي کردند. آخرين ساخته او "نيمه شب در پاريس" بود که آغازگر شصت و چهارمين جشنواره فيلم کن بود.
وودي آلن طي سه دهه فيلم‌سازي افتخارات و جوايز سينمايي متعددي کسب کرده است که مهم‌ترين آنها عبارتند از:
* دو جايزه بهترين کارگرداني و شش جايزه بهترين فيلم‌نامه از جوايز بافتا انگليس
* خرس نقره‌اي جشنواره برلين در سال 1975
* جايزه فيپرشي جشنواره کن در سال 1985 براي "رز بنفش قاهرهگ
* دو جايزه بهترين فيلم خارجي از جوايز سزار فرانسه براي "منهتن" و "رز بنفش قاهره"
* جايزه بهترين فيلم‌نامه از گلدن گلوب براي "رز بنفش قاهره" در سال 1986
* جايزه بهترين فيلم اروپايي از جوايز گويا اسپانيا در سال 2006 براي "امتياز نهايي"
* شير طلاي افتخاري جشنواره ونيز در سال 1995
* جايزه يک عمر دستاورد سينمايي از جشنواره سن‌سباستين در سال 2004
بخش سينما و تلويزيون تبيان
منبع:همشهري