جنگ نرم با طعم دین

خیلی پیش از آنکه "عملیات روانی" به عنوان یک علم به وجود آید و به تدوین اصول و شیوه های تغییر رفتار بپردازد ، بهره‌ برداری و استعمار ریشه در کشورهای جهان سوم پیدا کرده بود ؛ بنابراین مردم این کشورها به خاطر سوء استفاده هایی که از این مهم توسط استعمارگران می ‌شد نظر خوبی نسبت به آن نداشتند .

از دیر باز بزرگترین هدف آمریکا جمهوری اسلامی ایران می باشد که از طرق مختلف جنگ نظامی و امروزه جنگ نرم اِعمال می شود . یکی از راه ها و فرآیندهای اصلی در طراحی و مدیریت موفق استراتژی "براندازی نرم" ، توسط آمریکا در مقابله با جمهوری اسلامی ، شبکه سازی می باشد. نخستین گام در این راستا اتخاذ روشی برای ایجاد شبکه هایی از حامیان آمریکا در ایران است . ایالات متحده به منظور دستیابی به این هدف ، در تلاش است تا ساختاری نهادی در داخل دولت آمریکا برای هدایت ، نظارت و بررسی این تلاش ها ایجاد کند . بر این اساس ، ایالات متحده برای موفقیت سیاست شبکه سازی ،  بر گروه هایی مانند شخصیت های دانشگاهی و روشنفکران مسلمان لیبرال و سکولار ، صاحب نظران مذهبی جوان و میانه رو، فعالان اجتماعی ، گروه های زنان فعال در مبارزه های برابری جنسیتی(فمینیسم) و روزنامه نگاران و نویسندگان لیبرال تمرکز دارد . بر همین جهت از مهم ترین اصول آمریکا در طراحی استراتژی شبکه سازی بهره گیری از رسانه ها و بالاخص شبکه های اجتماعی است.

بر این اساس تمرکز این قبیل شبکه ها بیشتر بر چهار قشر مهم جامعه است که عبارتند از :

1) دانشگاهیان و روشنفکران مسلمان لیبرال و سکولار : لیبرال ها بسیار گسترده به دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی گرایش دارند ، زیرا در آنجا می توانند افکار خود را بسط دهند ، همان طور که به نظر می رسد   شبکه های لیبرال و روشنفکران میانه رو در سراسر جهان اسلام وجود دارند ، این بخش می تواند سنگ بنای اولیه ی جذب توسط شبکه های اجتماعی و به انحرافِ کامل کشیدن افکار این گروه می باشد .

2)روحانیون میانه رو جوان : یکی از دلایل موفقیت تندروها در ترویج عقایدشان استفاده از مساجد به عنوان ابزار تبلیغی است؛ در حالی که دانشگاهیان لیبرال به راحتی نمی توانند از طریق مساجد با مردم تعامل کنند ، بنابراین جنبش مسلمانان میانه رو تا حد زیادی به مشارکت فعال روحانیون میانه رو وابسته است که در این خصوص روحانیون جوان ـ که رهبران آینده هستند ـ بیشتر مد نظر قرار دارند و این روند پر مخاطره ترین جریان اجتماعی است زیرا اینان از مجرای دین با مردم سخن گفته و اعتقادات دینی را به زیر علامت سوال می کشند .

3)گروه های زنان : زنان و اقلیت های مذهبی اغلب قربانی اسلام بنیادگرا هستند . در برخی کشورها زنان سازماندهی را آغاز کرده اند که بنیاد مهمی در ایجاد جنبش های اصلاح طلب به شمار می رود . از آن جا این گروه بر برتری زن نسبت به مرد معتقدند و گرایشاتی نسبتا سکولار گونه دارند بیش از دیگران می توانند تحت امر خواسته های این شبکه های در جهت جنگ نرم باشند .

4) روزنامه نگاران و نویسندگان میانه رو : با استفاده از اینترنت و دیگر رسانه های خارج از کنترل دولتی ، پیام های تندروانه در جوامع اسلامی سراسر جهان رسوخ کرده است ؛ روزنامه نگاران و نویسندگانی که خواستار آزادی بیان بی حد بوده و چارچوب قانونی را در راستای خاع این اصل می دانند مجرای خوبی برای نیل به اهداف عملیات روانی در سطح جامعه هستند .

در این روش سردمداران جنگ نرم برنامه هایی را به جهت تکامل چار سطح مذکور به کار گرفته اند که شامل موارد زیر هستند :

نخست؛ این که آمریکا متحدان بالقوه ای را شناسایی کند که بتوانند زیر یک چتر دسته جمعی مخالف با ایده های اسلام گرایانه سازمان یابند.

 دوم؛ ایالات متحده باید شرکای خود را در نبرد با موج فزاینده ی سازمان های غیردولتی اسلام گرا تقویت کند. این سازمان ها تحت پوشش ارایه ی خدمات اجتماعی به جوامع محلی به مسیر مهمی برای گسترش افکار اسلام گرایانه در سرتاسر جهان اسلام تبدیل شده اند.

سوم؛ فرصت های آموزشی لازم ـ با تأکید بر زبان انگلیسی ـ در اختیار جوانان مسلمان قرار داده شود. دانش عملی از زبان انگلیسی پنجره رو به جهان را برای جوانان مسلمان می گشاید و به آنها امکان دسترسی به منابع اطلاعاتی جهانی و نه تنها محلی را می دهد.

حال کاملا واضح و مبرهن گشت که این جنگ از چه میزان پیچیدگی و ظرافتی برخوردار است و از این رو برای مقابله با جنگ نرم باید از ابزارهای نرم استفاده كرد به بیان دیگر باید گفت كه قطعاً مقابله با این جریان باید از جنس خود آن باشد ، بنا بر این بهترین راه به جهت مقابله با جریان مذکور استفاده از حربه ی دین است بدان معنا که دین مداری را سرفصل این مقابله قرار داده و با ترویج بیش از پیش دین و ارکان اسلام بصیرت جامعه را از این مهم افزایش داده تا استفاده ی تحریف شده ی دشمن ناکارامد شود .

در جهت اشاعه ی دین مناسب ترین شیوه تبلیغ به زبان عامه می باشد تا گیرایی آن بر همگان سهل باشد و بزرگترین جبهه ی این جنگ مساجد و منابر هستند زیرا اقشار مختلف مردمی در آن ها حضور دارند ، جبهه ی بعدی در این جنگ رسانه ها هستند زیرا رسانه ها در خط مقدم جنگ نرم قرار دارند و با نظارت و کنترل کافی در این مسیر به هدایت جامعه پرداخته و زمینه ساز خنثی نمودن طرح ها و برنامه های دشمن شده و با افشاگری های طرح های غربی بصیرت جامعه را افزون نموده و ضریب خطا را به حداقل می رسانند  .

فرآوری: آزاده مرنی

بخش ارتباطات تبیان

منابع: سایت سیاست ما/ مرکز مطالعات فرهنگ استراتژیک/ سایت فیلم آوینی