خانواده بیمار اسكیزوفرنیك چه می تواند بکند؟
خانواده بیمار اسكیزوفرنیك چه می تواند بکند؟
پاسخ خیلی ساده است: خانواده بیمار اسكیزوفرنیك خیلی كارها را می تواند در جهت بهبود او انجام دهد.
1 - مهمترین وظیفه خانواده
به رسمیت شناختن بیماری در عضو خانواده
است. متأسفانه خیلی از خانواده ها وجود بیماری روانی را در فرزند، همسر، یا والدین خود انكار می كنند. برای نمونه می گویند: پسر ما بیمار نیست، كارهایی که می كند دست خودش است و اگر بخواهد می تواند جور دیگری رفتار كند. اما خانواده نمی دانند كه بیمار بیش از همه از وضعیت خویش رنج می برد و بدون كمك حرفه ای روان پزشك قادر به تغییر رفتار خود نیست و توقع بی جای بستگان بر مشكل او می افزاید.2 - دومین وظیفه خانواده،
حفظ آرامش در محیط خانه و پرهیز از خرده گیری ها و سرزنش های ناموجه نسبت به بیمار
است. برای نمونه، سرزنش یك دختر جوان مبتلا به اسكیزوفرنیک كه چرا نمره هایت مانند گذشته درخشان نیست، موجب افزایش دید منفی او نسبت به خود و احساس بی ارزشی در وی می شود و رنج او را بیشتر می كند. انتقاد از یك بیمار اسكیزوفرنیك كه چرا در كنكور دانشگاه قبول نمی شوی یا چرا به دنبال یك كار پردرآمد نمی روی؟ بر پریشانی او می افزاید و موجب تشدید نشانه ها و عود بیماری و طولانی شدن دوره درمان می گردد.3 - سومین وظیفه افراد خانواده،
همكاری در درمان بیمار
است، چه درمان های دارویی و چه درمان های روانی- اجتماعی. برای نمونه باید مراقب مصرف دارو توسط بیمار باشند و از اظهار نظرهای نامربوط راجع به دارو و درمان كه شبیه دوستی خاله خرسه است بپرهیزند. برای نمونه : اگر دارو نخوری بهتر است! یا تو كه حالت خوب شده، چرا باز هم دارو مصرف می کنی؟ یا : مصرف دارو خطرناك است، همسایه ما كه داروی اعصاب می خورد چند وقت پیش یك ماشین به او زد و مُرد. اعضای خانواده باید بدانند تجویز، كاهش یا قطع داروی اعصاب فقط در صلاحیت روان پزشك است. چه بسیار خانواده ها كه با توصیه های نابجا موجب طولانی شدن بیماری یا تشدید آن یا بروز عوارض برگشت ناپذیر بیماری مانند خودكشی فرد بیمار شده اند.گاهی اوقات خانواده بیمار اسكیزوفرنیك كه پس از قطع سرخود داروها با برگشت نشانه های بیماری روبرو شده اند و به پزشک مراجعه می كنند و اظهار می دارند که ما نمی خواستیم داروی بیمارمان را قطع كنیم اما زمانی كه او را برای دررفتگی مچ پایش نزد دكتر ارتوپد برده بودیم، دكتر وقتی فهمید داروی اعصاب می خورد به او گفت به جای دارو خوردن بهتر است ورزش كنی تا اعصابت قوی شود، بیمار ما هم دیگر دارو نخورد تا حالش بد شد. البته نمی توان به طور قطع صحت گفته های خانواده های بیماران را كه متأسفانه مكرر هم شنیده می شود تأیید کرد، زیرا قاعدتاً پزشكان تخصص های دیگر هم لااقل آن اندازه دوره بیماری های روانی را گذرانده اند كه چنین توصیه های خطرناكی به عمل نیاورند. به هر حال اگر هم پزشكی خارج از محدوده تخصصی خود چنین اظهارنظری كند بهتر است بیمار و خانواده او پرسش های خود را با روان پزشك معالج مطرح كنند.
4 - چهارمین وظیفه خانواده آن است كه
با نوع بیماری و نشانه های بیماری مریض شان آشنا باشند
و وضعیت او را همیشه زیر نظر بگیرند و در صورت برگشت نشانه ها بی درنگ با پزشك تماس حاصل كنند.5 - و سرانجام توصیه عملی برای خانواده هایی كه بیمار اسكیزوفرنیك دارند این است كه با شناسایی یكدیگر در محله خود گروه های خودیاری تشكیل دهند تا با استفاده از تجربیات و امكانات یكدیگر بتوانند در
توانبخشی بیماران
خود نقش مثبت و سازنده ایفا كنند. انجمن حمایت از بیماران اسكیزوفرنیك می تواند در این مورد به بیماران و خانواده های آنان راهنمایی و مشاوره ارائه دهد.
دكتر فربد فدایی- روان پزشك
با همكاری انجمن حمایت از بیماران اسكیزوفرنیا
لینک ها
آیا بیمار مبتلا به روان گسیختگی ( اسكیزوفرنی ) می تواند ازدواج كند؟
درباره بیماری های شدید روانی چه می دانید؟
علائم بیماری های روانی و روش های درمان
کتاب های « روان شناسی » ، « خانواده » و « متفرقه » در فروشگاه اینترنتی تبیان