در آرزوي يک رويا

 

اگر حماسه ظهر عاشورا روي پرده نقره‌اي بيفتد

مي‌توانيم آرزو کنيم روزي ظهر عاشورا به طور مستقل و به عنوان يک اثر سينمايي به روي پرده نقره اي بيفتد؟ خدا جان مي‌شود ؟

تصير اين مطلب اثر استاد عظيم الشان محمود فرشچيان است. اين اثر را با نام  ظهر عاشورا مي‌شناسيم. از عمر اين تابلو که تاثير گذارترين در نوع خود شناخته مي‌شود حدود 30 سال مي‌گذرد. اين تابلو در قاب جعبه جادو و  بر پرده نقره‌اي هم افتاده است. هم به مناسبت‌هاي عاشورايي و هم در آثاري که در رابطه با زندگي استاد  ساخته شده.

همه مسلمانان به مصطفي عقاد کارگردان فقيد سوري مديونند. او براي ما فيلمي به يادگار گذاشت که توانست هم پاي چند قرن تبليغ اسلام جلوه گري کند. محمد رسول‌الله را تمام دنيا ديدند و بيشتر از همه مسلمانان از تماشايش لذت بردند.

نگاه او به زندگي حضرت رسول (ص) بر پرده ي نقره‌اي افتاد . براي اين کار مصطفي عقاد حقايق تاريخي را چنان با جذابيت‌هاي بصري در آميخت که هيچ مفتي و عالمي نسبت به کارش ايرادي نگرفت. در حاليکه عمده ساخت و ساز هاي در باره حضرت مسيح (ع) کمي تا قسمتي با واکنش‌هاي واتيکان روبرو مي‌شد.

باري آن از محمد رسول الله ساخته مصطفي عقاد که شهد شيرين ديدينش براي هر مسلماني تازه است. براي خودمان، براي 75 ميليون شيعه خودمان، و براي آن چند ده ميليون شيعه ديگر در سرزمين‌هاي دور و نزديک آيا مي‌توان آرزوي‌هاي دور و دراز در اين رابطه داشت؟ فيلمي نه از تمام زندگي امام حسين(ع) ، فقط 12 ساعت پاياني زندگي او  را اگر بر روي پرده نقره اي با ساخت و سازي حرفه اي ببينيم ؛ چه حالي به ما دست خواهد داد؟ اگر اينگونه باشد عاشورا همه روزه نزد ما است .

روز واقعه ساخته ي ماندگاري است. قدر دان بهرام بيضايي هستيم. نوشته او ارزش يک قرن حضور در تکايا و حسينيه‌ها را دارد. مگر نه اين است که طبق روايت صحيح ؛ هرکس نم اشکي به ياد حسين و در رثاي حسين در گوشه چشمش جاري شود ؛ مي‌تواند به شفاعت او اميدوار باشد؟ روز واقعه اين توانايي را داشت تا با حقيقت تصويري‌اش با موضوعي فرعي در باره عاشورا چنين غوغايي را براي شيعيان حضرت صورت دهد.

واي اگر وقايع شب عاشورا ؛ حتي وقايع پيش از ظهر و يا فقط ظهر عاشورا را بر پرده نقره اي مي‌ديديم ؛ چه به روز مان مي‌آمد؟ واي اگر اينگونه بود و چشمان ما شرافت ديدن چنين ساخته‌اي را پيدا مي‌کردند؛ واي که هر روزه مان عاشورا بود. هر لحظه‌اي که اراده مي‌کرديم تا با ياد حسين خلوت کنيم برايمان مهيا مي‌گرديد.

اينهم بماند براي مجموعه آرزوهاي دور ونزديک‌مان. اين آرزو را خود من براي بچه‌هايم عنوان کرده‌ام و به هر دوتايشان گفته‌ام و به صورت خواهش و درخواست پدرانه هم گفته‌ام که اگر من مردم و چنين فيلمي هنوز ساخته نشده بود، شماها گوش بزنگ باشيد. اگر روزي در جواني تان يا ميانسالي و يا حتي کهنسالي‌تان چنين فيلمي ساخته شد؛ تمام کارو زندگي تان را ول مي‌کنيد و مي‌رويد اين فيلم را مي‌بينيد حتي اگر ما نساخته باشيمش؛ حتي اگر اکرانش آن سر دنيا باشد. آن وقت بياييد و براي من هم از فيلم بگوييد که تو آرزويت را باخود به گور بردي اما به جايت ما فيلم ظهر عاشورا را ديديم.  اينگونه وقتي بالاي سر قبر من مي‌آيند و وقتي برايم اشک مي ريزند از اين فيلم هم مي‌گويند  و ديگر اينجا به هيچ مداحي نيازي نيست ...

به اميد روزي که فيلمي از ظهر عاشورا ساخته شود. فيلمي با بکارگيري تمام قواعد و ابزار و افراد توانمند و با سازوکاري حرفه‌اي؛ ساز و کاري که از آن در سطح اول سينماي دنيااستفاده مي‌شود و با به کار گيري بهترين امکانات و وسائل روز و توسط برو بچه‌هاي خودمان.

 مصطفي عقاد به ما ثابت کرد مي‌توان چهره و سيماي حضرت ختمي مرتبت را نشان نداد ولي فيلمي حرفه‌اي و بسيار خوش ساخت  درباره او ساخت. مصطفي عقاد به مسلمانان ياد داد؛ به ما شيعيان ياد داد؛ که مي‌توان سيماي  حضرت اميرالمومنين را نشان نداد اما با گنجانيدن 6 نماي اصلي از تايپيکال او در فيلم، هيبت و هيمنه وجود نازنين‌اش را جلوه گري کرد. يادتان هست نماي اصلي  از اين 6 پلان را؟ پلان تيز کردن شمشير مولا را که با اين جمله در نسخه انگليسي  همراه بود: شمشير علي مقدس‌ترين شمشير اسلام است.

اصلا هر وقت که که اين نماهاي شش گانه روي پرده نقره‌اي مي‌افتاد همه دوست داشتند هورا بکشند انگار مسابقه فوتبال است و تيم ما گل زده و اين جادوي سينما است که محبت به اهل بيت را روي پرده آبي جلوه گري مي‌بخشد.

نمي‌دانم آن جاودانه نامي که روزي فيلم ظهر عاشورا خواهد ساخت؛ از همين اهالي کنوني سينماي ما است؟ يا تازه به دنيا آمده و 30 سال بعد شايد دست به کار شود ؟ و يا حتي ممکن است هنوز بدنيا نيامده باشد. ولي اگر اين شخص به اين افتخار برسد که ظهر عاشورا را سينمايي کند ؛ من شک ندارم که خود حضرت چنين اجازه‌اي به او داده و قطعا کارش جلوه گر خواهد بود براي ابد. خوشا به حال خودش و خوشا به حال همه دنيا که چنين اثري از بچه‌ها ي ايران در باره مولايمان تماشا مي‌کنند.