خوش نشینان بدزبان؛ بدزبانان خوش نشین
خوش نشينان بدزبان؛ بدزبانان خوش نشين؟
ميليونها ايراني، مجموعه تلويزيوني طنز «خوشنشينها» را هر شب به جز پنجشنبهها، به سبب پخش از شبکه سه سيماي جمهوري اسلامي ايران ميبينند.
صرف نظر از زواياي حرفهاي نقد اين مجموعه که در توان نويسنده نيست و متخصصان خود در عرصه فيلم و سريال را ميطلبد، چند نکته از منظر اخلاقي به اختصار يادآوري مي شود؛ به اميد آنکه از اين پس و بيش از اين، زشتي بدزباني ها در صداوسيما که قرار بود دانشگاهي براي جامعه باشد، ريخته نشود!
از همان بخش نخست اين مجموعه تاکنون بارها واژگان زشت، نقل زبان بازيگران اين مجموعه بوده است؛ عباراتي که از دهان خردسال و جوان و ميانسال و بزرگسال به راحتي بيرون ميآيد و قبح آن در هر بخش از اين مجموعه بيشتر ميريزد.
صداوسيما از يک طرف در برنامههايي که با بودجه بيت‌المال اداره مي‌شود، با دعوت از کارشناسان مذهبي و روانشناسي، به تبيين اخلاقيات و روابط اجتماعي و خانوادگي ميپردازد و مردم را به خوش‌زباني و راستي در گفتار، پرهيز از دروغ، رشوه، بدرفتاري و بدزباني و غيره هدايت ميکند و از سوي ديگر، هر چه را که رشته، با اين گونه مجموعهها ـ که آميزهاي از فحش، نفرين، ناسزا، بياحترامي به بزرگترها، بدرفتاري و بدزباني، غيبت کردن و غيره است ـ پنبه ميکند!
در اين بين، مردم ماندهاند به سخن روحانيون معظمي که در برنامه‌هاي گوناگون صداوسيما حضور مييابند و آيات و رواياتي از قرآن کريم و ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ نقل ميکنند و به استناد آن و بحق ايرانيان را به خوبيها و نيکيها رهنمون نموده و از بديها و گناهان پرهيز ميدهند، گوش کنند يا از فحش و ناسزا و انواع انحرافات ترويج شده چون نقل و نبات بازيگران خوشنشينها و امثال آن تأثير بپذيرند؟!
اين چه دانشگاهي است که به مادران نفرين و ناسزا گفتن ميآموزد، به فرزندان بياحترامي به بزرگترها را تعليم ميدهد، به بزرگسالان نگه نداشتن حرمت يکديگر و به همسران پردهدري و بيحرمتي به يکديگر را آموزش ميدهد؟!
به راستي قول معروف، سديد، کريم، ميسور و امثالهم که در قرآن کريم به آنها اشاره شده و يا روايات متعدد ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ در کنترل زبان و پرهيز از نزديک شدن به آفات و انحرافات زبان براي چه کساني بيان شده است و مگر صداوسيما و عوامل «خوش نشين ها» مشمول اين هدايت و آموزهها آن هم وقتي از دريچه رسانه به ميان مردم ميآيند، نميشوند؟
آيا از اين آيات و روايات و آموزههاي اسلامي، انواع فحش و ناسزا و نفرين کردن و رشوه دادن و غيبت کردن و دروغ گفتن دريافته مي‌شود يا در اين مجموعه نوراني، دوري از اين زشتيها سفارش شده است؟
آيا مجموعه خوشنشينها، تحقق انتظار رهبر انقلاب در تمديد حکم رياست مهندس ضرغامي بر سازمان صداوسيما، مبني بر نزديک کردن و رساندن صداوسيما به طراز رسانهاي که دين و اخلاق و اميد و آگاهي بارزترين نمود آن بايد باشد، است؟!
خوب است در اينجا بخشي از حکم انتصاب دوباره رئيس سازمان صداوسيما ـ که توسط رهبر انقلاب در شانزدهم آبان 88 صادر شده است ـ مرور شود:
«سفارش اساسي اينجانب، نزديک کردن و رساندن اين رسانه فرهنگساز، به طراز رسانهاي است که دين و اخلاق و اميد و آگاهي، بارزترين نمود آن باشد و رفتار اجتماعي مخاطبان و نيز نهاد حساس و مهمي چون خانواده بر اساس آن شکل گيرد و هنر و شيوههاي گوناگون حرفهاي و آزموده شده يا نوپديد، يکسره در خدمت رشد اين شاخصها درآيد. از تجربههاي موفق يا ناموفق دوره پنج ساله بايد براي رساندن اين رسانه به کيفيت برتر سود ببريد و با زمانبندي برنامهها و تعيين شاخصهاي قابل اندازهگيري، حرکت مجموعه را تکميل يا تصحيح نماييد. انتظار دارد نشانههاي اين تحول در اولين سال مسئوليت جنابعالي مشاهده شود. توفيق شما را از خداوند متعال خواستارم.» سيد علي خامنهاي / 16 آبان 1388
حال با تأملي در اين حکم و انتظارات رهبر انقلاب از رسانه ملي، ميتوان به راحتي دريافت که چه ميزان سازمان صداوسيما در مسير انتظارات رهبر انقلاب حرکت کرده و به ويژه در مجموعه «خوش نشينها» آيا دين و اخلاق از نمود بارزي برخوردار است يا خير؟
آيا با پخش چنين مجموعههايي، آن هم از شبکه سه سيما که مخاطبان جوان بسياري دارد، ميتوان به تربيت نسلي مؤدب، با اخلاق، خوشزبان و دينمدار اميدوار بود؟!
حال گمان ميکنيد، با رواج فرهنگي چون آنچه در «خوش نشينها» ترويج شده و علاوه بر آفاتي که گفته شد، جوان را بيکار و لاابالي نشان ميدهد، چشم پرسشگر و گوش کنجکاو جوانان پاي منبر روحانيون معظم در ماه محرم که در پيش است، به مواردي که توسط مروجين اسلام نقل خواهد شد، چگونه مينگرد؟
آيا اگر واعظي بالاي منبر بگويد خداوند در سوره مبارکه حجرات، غيبت کردن را برابر خوردن گوشت برادر مرده دانسته و در روايت، اين گناه از ارتباط نامشروع هم بدتر دانسته شده، جوان پاي منبر، ياد تناقضات اين هدايت با آنچه در رسانه ملي ترويج شده و همواره در مجموعههاي گوناگون به ويژه «خوش نشينها» افراد پشت سر يکديگر غيبت ميکنند، نمي‌افتد و به دوگانگي دچار نميشود؟
آيا اگر واعظي بالاي منبر بگويد در روايت است که نجات مؤمن در حفظ زبانش نهفته و دعا کند که «اللهم سدد السنتا بالصواب ...» و معناي آن را اين گونه به مخاطبانش بگويد که «خدايا زبان را به درست‌گويي استوار فرما»، جوان پاي منبر، ياد لعن و نفرينها و فحش و ناسزاهاي متعدد مجموعه «خوش نشينها» نمي‌افتد و برايش اين پرسش پيش نميآيد که پس چرا رسانه ملي از اين آموزهها دور بوده است؟!
حال گمان ميکنيد، با رواج فرهنگي چون آنچه در «خوش نشينها» ترويج شده و علاوه بر آفاتي که گفته شد، جوان را بيکار و لاابالي نشان ميدهد، چشم پرسشگر و گوش کنجکاو جوانان پاي منبر روحانيون معظم در ماه محرم که در پيش است، به مواردي که توسط مروجين اسلام نقل خواهد شد، چگونه مينگرد؟
به همين اختصار معلوم است که مجموعه «خوش نشين ها» به چه راه اشتباهي رفته و ضرورت حضور مشاوران مبرز و آگاه به هنر تعالي بخش در کنار اينگونه مجموعهها هم مشخص مي‌شود.
از انبوه آفات زبان و گناهان بزرگي چون دروغگويي و غيبت و رشوه دادن و غيره که در اين مجموعه يکجا به مردم عرضه شد، ميگذريم و به همين مقدار بسنده ميکنيم؛ به اميد آنکه از اين پس، شاهد ترويج چنين زشتيهايي نباشيم و طنز را با ابتذال اشتباه نگيريم و به جاي ساخت مجموعههاي طنز فاخر، خنداندن و شاد کردن مردم را ـ که البته امري بسيار پسنديده و از ضروريات است ـ با اين نگاه ماکياولي که هدف وسيله را توجيه ميکند، اين گونه رقم نزنيم!
منبع: تابناک
گروه سينما و تلويزيون تبيان