بي‌سوادي مدرن و تنبلي فرهنگي رواج يافته است

يک مدرس تئاتر در کارگاه آموزشي "تئاتر خياباني، از ايده تا اجرا" با اشاره به اينکه توده هاي مردم به تئاتر و سينما نمي روند و در اين ميان تلويزيون هم ضربه زده‌است تاکيد کرد بي سوادي مدرن و تنبلي فرهنگي دامن مردم را گرفته است.

به گزارش خبرنگار مهر، قطب الدين صادقي در کارگاه آموزشي "تئاتر خياباني، از ايده تا اجرا" که در ايام برگزاري پنجمين جشنواره سراسري تئاتر خياباني مريوان با حضور شرکت کنندگان در جشنواره برگزار مي شود، درباره تعريف تئاتر خياباني توضيح داد: ما در فرهنگ سنتي ايران خرده نمايش‌هاي ميداني داريم که به مجموعه بازي‌هايي گفته مي شود. در دوره‌اي که اکثريت مردم در روستا زندگي مي کردند و وسائل ارتباط جمعي وجود نداشت، مهمترين عملکرد اين خرده نمايش‌هاي ميداني خلق تفنن بود.

وي با اشاره به جايگاه نامناسب هنرمندان در زمان قاجار در سطح جامعه افزود: هنرمندان در آن زمان مجبور بودند در اطراف و اکناف شهر کارهاي خود را انجام دهند و گاهي در خانه‌هاي مردم در جشن‌ها آثار خود را اجرا کنند. اين خرده نمايش‌هاي تئاتر خياباني به معناي امروزي نيست. کاري که اين هنرمندان مي کردند همين کاري است که سينما و تلويزيون انجام مي‌دهد و آن سرگرم کردن مردم است. اين خرده فرهنگ ها تفاوت کاملا ريشه‌اي با تئاتر خياباني دارند.

صادقي معتقد است تئاتر خياباني مرسوم در ايران تئاتر خياباني نيست بلکه تئاتر تهييجي - تبليغي است. وي ادامه داد: چيزي که در ايران اجرا مي شود خرده نمايش‌هاي فرهنگي نيست بلکه نمايش تهييجي - تبليغي است. پيش از جنگ جهاني اول اين نمايش‌ها به وجود آمدند. در آن زمان تئاتر خياباني براي کتمان نشدن حقايق و اطلاعات  آن زمان در اروپا به وجود آمد. ايده اجرايي اين تئاترها خطابي بود و مستقيما تماشاگر را خطاب قرار مي‌دادند.

تئاتر خياباني بايد چيزي را افشا کند. تئاتر خياباني، تئاتري است که نمي توان آن را روي صحنه اجرا کرد. هر چيز يک منطق دروني دارد و هنرمند تئاتر بايد اين را بداند

اين کارگردان و مدرس با سابقه تئاتر معتقد است تئاتر خياباني مردم را از دست نمي دهد و با مخاطب در ارتباط رو در رو و زنده است. وي تأکيد کرد: در تئاتر خياباني مقدمه‌اي در کار نيست و بلافاصله گروه وارد  متن اصلي  مي‌شوند. تئاتر خياباني، تئاتر زنده، رو در رو و در حال خطاب قرار دادن مردم و در حال افشاي حقايق و اطلاعاتي است که کتمان مي‌شود. اينجاست که تئاتر خياباني با خرده نمايش هاي فرهنگي تفاوت دارد.

وي گفت: تئاتر خياباني بايد چيزي را افشا کند. تئاتر خياباني، تئاتري است که نمي توان آن را روي صحنه اجرا کرد. هر چيز يک منطق دروني دارد و هنرمند تئاتر بايد اين را بداند.

صادقي درباره تاريخ تئاتر خياباني در جهان، يکي از بهترين تجربيات تئاتر خياباني در دنيا را در زمان جنگ ويتنام و توسط جنبش جواناني ذکر کرد که نمي خواستند به جنگ بروند. وي گفت: اين جوانان با تئاتر خياباني  در آمريکا نسبت به جنگ افشاگري مي‌کردند. پيتر شومان با گروه "نان و عروسک" معروفترين اين هنرمندان بود.

به اعتقاد صادقي موضوعات گزنده و مردمي از خصوصايت لازم تئاتر خياباني است. وي تصريح کرد: در ايران توده هاي مردم به تئاتر و سينما نمي روند. توده هاي مردم عادت ندارند براي مسائل فرهنگي پول خرج کنند. چيزي که در اين ميان ضربه زده تلويزيون است. يک بي سوادي مدرن و تنبلي فرهنگي دامن مردم و جوانان را گرفته است. در ايران تنها طبقه متوسط هستند که به تئاتر مي روند.

وي ادامه داد: در اين شرايط بايد تئاتر به سراغ مردم برود. با کار قوي مي توان لذت تئاتر را به مردم چشاند. هنرمندان تئاتر خياباني حق ندارند ضعيف کار کنند زيرا اندک تئاتر موجود هم لطمه مي خورد. بايد به لحاظ محتوا و شکل نمايش خياباني قوي اجرا شود. بايد فرهنگ تئاتر را از اين طريق توسعه داد. قدرت موضوع و اجرا بايد بالا باشد.