ولايت فقيه امام به چاپ بيست و دوم رسيد

به گزارش تبيان به نقل از پايگاه اطلاع رساني جماران: کتاب "ولايت فقيه يا حکومت اسلامي" مجموعه سيزده جلسه درسي است که حضرت امام خميني(ره) در فاصله سيزدهم ذيعقده 1389 ه.ق تا دوم ذيحجه 1389 ه.ق مطابق با اول تا بيستم بهمن ماه 1348 ه.ش در ايام اقامت در نجف اشرف تدريس فرموده اند.

اين درسها در همان ايام به صورتهاي مختلف، گاهي کامل و گاه به صورت يک يا چند درس تکثير و منتشر شده است و در پاييز 1349 پس از ويرايش و تاييد حضرت امام براي چاپ آماده و نخستين بار در بيروت چاپ و منتشر گرديد.

چاپ اول متن مصحح اين اثر به همراه پانوشته هاي توضيحي و مجموعه اي از فهرست ها توسط موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني(ره) در سال 1373 منتشر گرديد که در اين چاپ فهرست آيات، روايات، اعلام کتابها، اصطلاحات فقهي و حقوقي نيز به کتاب اضافه شده است.

بخش مهمي از کتاب «ولايت فقيه»به بيان فرق حکومت اسلامي با ساير حکومتها اختصاص يافته است و به اين نکته اشاره دارد که حکومت اسلامي نوع خاصي از حکومت مشروطه است يعني مشروط به قوانين اسلام. بدين جهت از نظر امام خميني وظيفه قوه مقننه و مجالس قانونگذار در واقع برنامه ريزي براي وزارتخانه هاي مختلف و تشکيلات حکومت در محدوده احکام اسلامي است نه قانونگذاري مصطلح در ساير حکومتها.

حضرت امام در ادامه مباحث ولايت فقيه به شرايط زمامدار که مستقيما ناشي از طبيعت طرز حکومت اسلامي است اشاره مي کند و مي فرمايد: پس از شرايط عامه مثل عقل و تدبير براي زمامدار دو شرط اساسي وجود دارد که عبارتند از: علم به قانون و عدالت.

امام خميني با تکيه بر مطالب گذشته مي فرمايند: «اکنون که دوران غيبت است و از طرفي بنا است احکام اسلام اجرا شود و از طرف ديگر از طرف خداي متعال کسي براي اجراي احکام تعيين نشده است،تکليف چيست؟» و پس از بررسي اين موضوع چنين نتيجه مي گيرند که «خداوند خاصيت حکومتي را که از صدر اسلام تا زمان {شروع غيبت} حضرت صاحب (ع) موجود بود براي بعد غيبت هم قرار داده است.

اين خاصيت که عبارت از علم به قانون و عدالت باشد در عده بيشماري از فقهاي عصر ما موجود است، اگر با هم اجتماع کنند مي توانند حکومت عدل عمومي در عالم تشکيل دهند» و بعد به اين مطلب اشاره مي کنند که ولايت فقيه يک امر اعتباري عقلايي است و تمام اختياراتي که پيامبر و ائمه براي اداره جامعه داشته اند براي فقيه جامع الشرايط نيز ثابت است و اين ولايت «واقعيتي جز جعل ندارد و في حد ذاته شان ومقامي نيست بلکه وسيله انجام وظيفه اجراي احکام است»

حضرت امام پس از اين مباحث به هدفهاي عالي حکومت و خصوصيات لازم براي حاکم اشاره مي کنند و با ذکر اخبار و استدلال بر آنها به اثبات ولايت براي فقيه در معناي تصدي حکومت مي پردازند که قسمت اعظم اين کتاب را همين مباحث تشکيل مي دهد. بخش پاياني کتاب به ضرورت برنامه ريزي مبارزه طولاني براي رسيدن به اين هدف الهي اختصاص يافته است

امام خميني در اين قسمت ابتدا به مساله تبليغات و تعليمات و اهميت و ضرورت آنها اشاره مي کنند و مي فرمايند: بايد اجتماعات در خدمت اين دو امر قرار گيرد. بايد در اين مورد مثل عاشورا برخورد شود بايد کاري کرد که راجع به حکومت اسلامي موج به وجود آيد و اجتماعات برپا گردد. نبايد منتظر بود که زود به نتيجه برسد بلکه بايد به يک مبارزه طولاني همت گماشت.

لزوم پرداختن به امور آموزشي و تبليغاتي،اصلاح حوزه ها،از بين بردن آثار فکري و اخلاقي استعماري،اصلاح مقدس نماها، تصفيه حوزه ها و طرد آخوندهاي درباري و اقدامهاي عملي براي براندازي حکومتهاي جائر، از جمله مسائلي است که در قسمت پاياني کتاب مطرح شده است.