سانسور از نوع فضايي

انتظار مي‌رفت که تلسکوپ فضايي کپلر (ماموريت ناسا براي کشف نخستين سياره فراخورشيدي زمين‌مانند) يافته‌هاي خود از بررسي بيش از 156 هزار ستاره را در ماه ژوئن / خرداد در اختيار عموم قرار دهد. اما دوشنبه هفته گذشته، يکي از گروه‌هاي مشاوره‌اي ناسا پيشنهاد کرد به تيم تحقياتي اجازه داده شود که اطلاعات 400 جسمي را که گمان مي‌رود نماينده‌هاي سياره‌اي مناسبي هستند، تا فوريه 2011 / بهمن 1390 منتشر نکند.

به گزارش نيچر، هدف از اين تصميم اين است که به تيم تحقيقاتي زمان بيشتري براي بررسي داده‌‌ها داده شود، تا آنها بتوانند موارد نامطمئن را کنار بگذارند و سپس اطلاعات را منتشر کنند. اگر اين پيشنهاد مورد موافقت قرار گيرد، سياست جديد بيانگر ويرايش اطلاعات بر پايه محتواي علمي آنها، به جاي ويرايش کيفي اطلاعات است. چنين چيزي براي اين‌گونه ماموريت‌هاي ناسا بي‌سابقه است.

هم‌زمان با نزديک‌تر شدن ستاره‌شناسان کپلر به کشف احتمالي يک سياره هم اندازه زمين، که در ناحيه قابل سکونت يک ستاره در حال گردش است، برخي از ستاره‌شناسان از اشتراک آزاد اطلاعات دفاع مي‌کنند. به اعتقاد آنها، با اين کار مي‌توان از مزاياي استفاده از افراد بيشتر و ايده‌هاي آنها برخوردار شد. با اين وجود، ستاره‌شناسان ماموريت کپلر مي‌خواهند کنترل بيشتري را بر روي سيارات احتمالي، که بررسي و تاييد آنها ممکن است چندين سال طول بکشد، داشته باشند. چنين رويکرد بسته‌اي نه تنها افتخار علمي نهايي را تضمين مي‌کند، بلکه امکان کنترل رسانه‌اي شدن اخبار را نيز فراهم مي‌کند؛ آن هم در زمينه‌اي که عذرخواهي کردن کار بسيار سخت و دشواري است.

از زماني که کپلر در مارس 2009 / اسفند 1387به فضا فرستاده شد، اين تلسکوپ با خيره شدن به ميداني از ستارگان در نزديکي ستاره نسر واقع، به جستجوي کاهش اندک نور ستارگان در اثر عبور يک سياره از جلوي آنها پرداخته است. در ماه ژانويه / دي ‌ماه گذشته، تيم تحقيقاتي کپلر خبر کشف پنج سياره فرازميني جديد را اعلام کرد. به گفته ويليام بروکي، ناظر ارشد ماموريت کپلر در مرکز تحقيقاتي ايمز ناسا، تيم تحقيقاتي تا هفته گذشته 328 کانديداي ديگر را پيدا کرده‌اند. اما در حدود 50 درصد اين داده‌ها، يافته‌هاي اشتباهي است که اجسامي مانند ستارگان دوتايي با اغتشاش در تصاوير باعث آنها مي‌شوند.

بسياري از پروژه‌هاي اخترفيزيک، زمان معيني را براي استفاده اختصاصي از داده‌ها در اختيار محققان قرار مي‌دهند. براي مثال، ستاره‌شناسان مهمان در تلسکوپ فضايي هابل، اجازه استفاده اختصاصي از داده‌هاي خود را به مدت يک سال، پيش از انتشار عمومي آن دارند. اما در ماموريت‌هاي اکتشافي ناسا مانند ماموريت کپلر رسم بوده است که داده‌هاي واسنجي شده، بدون هيچ تاخيري در اختيار عموم قرار گيرد. البته اين سياست قبلا نيز يک بار براي کپلر تغيير داده شده بود. دفعه قبل به تيم تحقيقاتي بيش از يک سال وقت داده شد تا براي حل مشکلاتي که در پردازش اطلاعات به وجود آمده بود، به طور انحصاري از داده‌ها استفاده کند.

اما بروکي مي‌گويد که باز هم زمان بيشتري نياز است، زيرا تاخير در آغاز ماموريت، به معناي از دست دادن يک فصل از مشاهدات زميني لازم براي بررسي و تاييد اطلاعات است. وي همچنين نگران انتشار اطلاعات خامي است که رسانه‌ها بدون اينکه عدم قطعيت آنها را درک کنند، آنها را در بوق و کرنا خواهند کرد.

ستاره‌شناساني که خارج از ماموريت کپلر به دنبال سيارات فراخورشيدي مي‌گردند، نسبت به آنچه که آن را رويکرد بيش از حد محتاطانه مي‌خوانند، انتقاد مي‌کنند. اسکات گاودي، ستاره‌شناس دانشگاه ايالتي اوهايو مي‌گويد: «ستاره‌شناسان خارج از ماموريت مي‌توانند به تيم تحقيقاتي کپلر کمک کنند. آنها به تنهايي قادر نيستند تمام اين سيارات احتمالي را بررسي و تاييد کنند. به نظر من تيم کپلر بيش از حد محافظه‌کار است و اين به علم صدمه مي‌زند.»

مالکوم فريدلند، از دانشمندان پروژه فضاپيماي کوروت (COROT) آژانس فضايي اروپا، اسا، مي‌گويد: «تيم کپلر نبايد خيلي نگران رقيباني باشند که از داده‌هاي آنها استفاده مي‌کنند و ممکن است قبل از آنها موفق به کشف سيارات فرازميني شوند.»

فضاپيماي کوروت، ماموريتي فرانسوي براي جستجوي سيارات فرازميني است، اما تلسکوپ 30 سانتي‌متري آن کوچک‌تر از تلسکوپ 95 سانتي‌متري کپلر است. فريدلند مي‌گويد تيم کوروت به هيچ وجه برنامه‌اي براي استفاده از اطلاعات منتشر شده توسط کپلر ندارند، زيرا آنها به شدت مشغول بررسي و تاييد چند صد سياره احتمالي پروژه خود هستند.

به نقل از: خبرآنلاين

تنظيم براي تبيان: م.ح.اربابي فر