روز نجوم در پيش است

 بي جهت صفحات تقويم را زير و رو نکنيد! هرچقدر که بگرديد اين روز را در ميان رويدادهاي سال نخواهيد يافت. شايد سوال کنيد «پس اين روز نجوم چه روزيست؟» و يا «اگر اين روز در تقويم ثبت نشده است پس چگونه متوجه شويم که در چه زماني است؟» و ...

براي پي بردن به پاسخ سوالات بالا با ما همراه باشيد.

اصلا اين روز نجوم که مي گوييد چيست؟!

روز جهاني نجوم فرصتي استثنايي و مناسب براي ايجاد ارتباط ميان مردم و زيباي هاي آسمان شب است. اين روز بنا بر تعريف اتحاديه جهاني نجوم روزي در فصل بهار است که گروه هاي نجومي، رصدخانه هاي آموزشي، آسمان نماها و همه علاقمندان نجوم در کنار هم قرار مي گيرند تا به مردم نشان دهند دنياي نجوم تا چه حد هيجان انگيز، سرگرم کننده و زيبا است. براي ترويج تمام پيشرفت هاي علمي، تدارک ديدن منابع و اطلاعات نجومي براي مردم و دعوت آنها براي بهره مندي از زيباييهاي آسمان شب، اين روز گرامي داشته مي شود و شعارهاي اصلي با مضامين «بردن نجوم به ميان مردم»، «آسمان را نگاه کنيد»، «به بالا نگاه کنيد» و ... براي آن انتخاب شده اند که اکنون شعار بردن نجوم به ميان مردم راهنماي اصلي برگزار کنندگان اين مراسم است که از سوي برخي از گروه ها به مدت 1 هفته برگزار مي شود. روز بين المللي نجوم در چند سال اخير تبديل به يکي از فرصت هاي اصلي براي ترويج دانش نجوم و علاقه مند کردن مردم براي توجه به جهان بالاي سر خود بوده است. جهاني شگفت انگيز که هميشه انسان را مجذوب خود مي کرده است و در طول تاريخ بارها با رشد و جهش هايي که تجربه کرده است، زندگي ما انسان ها را به سطحي ديگر از نظر معني شناختي منتقل کرده است.

کي برگزار مي شود؟!

از آنجا که اين روز مي خواهد تا حد امکان مردم را بيش از هر زماني با آسمان آشنا کند و به آن ها فرصت دهد تا تجربيات جذابي از اولين مواجهه خود با دنياي ستاره ها را داشته باشند، يک روز مشخص را به اين نام معرفي و ثبت نکرده اند. به ويژه آنکه يکي از جذابترين اجرام نجومي که مردم عادي در اولين برخورد خود مايلند آن را از دريچه تلسکوپ ها ببينند ماه است و هر شبي براي رصد ماه مناسب نيست. به همين دليل براي تعيين زمان روز جهاني نجوم از قاعده زير استفاده مي شود که در بين نيمه ماه آوريل تا نيمه اول ماه ميلادي مي، نخستين شنبه (تعطيل پايان هفته) که به تربيع اول ماه نزديکتر است روز نجوم خواهد بود. بدين ترتيب امسال روز بهاري نجوم مصادف با شنبه 24 آوريل (براي کشورهايي که روز شنبه تعطيلي آخر هفته آنها است) و روز جمعه 23 آوريل يا سوم ارديبهشت ماه سال 1389 براي ما که روز تعطيلي آخر هفته در تقويم جمعه است خواهد بود و هفته بين المللي نجوم نيز در فاصله 19 تا 25 آوريل برگزار خواهد شد.

ايران و روز نجوم

هفته و روز نجوم اگرچه در ايران مدت طولاني نيست که برگزار مي شود اما در همين مدت کوتاه توانسته است به تجربيات ارزشمندي دست پيدا کند و در حالي که علاقمندان فراواني را وارد حوزه دانش زيباي نجوم ساخته است و همزمان شرايط حضور ايرانيان در فعاليت هاي ترويجي علمي را به اطلاع جامعه جهاني رسانده است.

در ايران اين برنامه براي نخستين بار در سال 1380 تنها در تهران برگزار شد اما در سال بعد شهرهاي ديگري نيز اقدام به برگزاري اين روز کردند. اين روند با گستردگي بيشتري در سال هاي بعد ادامه يافت و در سال 1385 بيش از 100 گروه در سراسر ايران به اين برنامه پيوستند و سبب شد تا جايزه ويژه برگزاري روز جهاني نجوم به نمايندگي از برگزار کنندگان به هماهنگ کننده اين برنامه (شاخه آماتوري انجمن نجوم ايران) اهدا شود.

از امروز براي روز نجوم برنامه ريزي کنيد!

اگر مي خواهيد تماشاگر اين رويداد باشيد حتما در روز 3 ارديبهشت به يکي از مراکز اعلام شده در شهرتان سر بزنيد و از اين جشنواره نجومي ديدن کنيد. اگر هم مي خواهيد برگزار کننده اين روز باشيد حتما به وبلاگ astroday89.blogspot.com مراجعه کنيد چراکه طبق بيانيه ي شاخه آماتوري انجمن نجوم ايران، امسال دبيرخانه ي روز نجوم به صورت مجازي خواهد بود. وبلاگ فوق شما را به طور کامل براي اجراي اين برنامه راهنمايي مي کند.

فراموش نکنيد که هدف از روز نجوم آشنايي مردم با آسمان تاريک و جذاب شب است، پس هيچ فرصتي را براي رسيدن به اين هدف از دست ندهيد.

منتظر ويژه نامه روز نجوم تبيان باشيد.

تنظيم براي تبيان:

م.ح.اربابي فر