همه چيز درباره لباس هاي فضايي(1)

آنها پيشرفته‌ترين لباسهايي هستند که مي‌توان داشت: مواد باهوش ، پر از حسگر ، به همراه سيستمهاي هدايت رايانه‌اي ، ... و با اينحال لباسهاي فضايي را هنوز خياطها با دست مي‌دوزند. انسان در آنها احساس راحتي نمي‌کند و پوشيدنشان نيز آسان نيست، اما اين لباسها براي کار در محيطي طراحي شده‌اند که از تمامي نواحي روي زمين خشن‌تر و کشنده‌تر است.
تاريخچه

زماني که هواپيماي جت توسعه داده شد، خلبانان به لباس هايي نياز داشتند که فشار بدن آنها را با فشار هوا در ارتفاعات بالا تطبيق داده، کمبود اکسيژن بدن آنها را جبران کند.

بيشتر اين لباس ها تنها زماني به کار مي رفتند که فشار هواي کابين کم مي شد. اين لباس ها از پوششي پلاستيکي درست شده بودند و قابليت باد شدن و همينطور تنگ شدن براي حفظ فشار روي بدن خلبان را داشت. علاوه بر اين لوله ي حاوي اکسيژن که به لباس فضانوردان متصل بود، کمبود اکسيژن را جبران مي کرد.

زماني که پروژه مرکوري ناسا آغاز شد، لباس هاي فضايي همان شکل قبل را داشتند با اين تفاوت که لايه اي ورقه اي شکل از آلمينيوم به لايه پلاستيکي آن اضافه شده بود.

لباس فضايي مرکوري شامل پوتين هاي بنددار، کلاه و دستکش هم مي شد. اين لباس با يک فن که توسط خود فضانورد حمل مي شد خنک مي شد. فضانورد بوسيله لوله اي که به فضاپيما وصل بود، اکسيژن دريافت مي کرد. در اين فناوري هم لباس تنها زماني کار مي کرد که فشار کابين افت کند.

دانشمندان متوجه شدند که حرکت دادن لباس مرکوري زماني که فشار هوا وارد آن مي شد مشکل است، مخصوصا اينکه اين لباس براي راهپيمايي فضايي هم طراحي نشده بود. با اين همه، زمانيکه پرژه جميني(Gemini) آغاز شد، تغييراتي مي بايست در اين لباس فضايي صورت مي گرفت زيرا اين لباس ديگر مخصوص موارد اورژانس نبود بلکه مي بايست براي راه پيمايي فضايي استفاده مي شد.

براي هماهنگي با محيط فضا، لباس جميني داراي محفظه ادرار و پوشش هايي از نايلون پوشيده شده از تفلون بود که فضانورد را در مقابل سنگ آسماني خيلي ريز حفظ مي کرد. لوله اي که در تصوير زير مانند بند ناف است مخصوص رساندن اکسيژن به فضانورد و خنک کردن او بود. اما کمي بعد دانشمندان به اين نتيجه رسيدند که خنک کردن به وسيله هوا کارامد نيست زيرا گرماي زياد بدن باعث تعرق فراوان و خستگي زودرس آنها مي شد.

در پروژه آپولو هم دانشمندان لباس فضايي ساختند که يک قسمت پايه داشت و به آن قسمتهاي ديگر در حين راهپيمايي هاي فضايي اضافه مي شد. قسمت پايه قابليت تنظيم فشار را در زمانهايي که کابين با افت فشار همراه بود داشت.

اين لباس داراي قسمتهاي زير بود که بعدها پيشرفت کرد:

*زير پوش نايلوني خنک کننده

*لباس تنظيم کننده فشار

*ورقه آلومينيومي 5 لايه به همراه 4 لايه رزيم ضد حريق

*2 لايه ورقه مس براي محافظت در برابر حريق

*دو لايه تفلون غير قابل اشتعال براي محافظت از بدن در مقابل برخورد اشيا

آشنايي با کارکرد لباس هاي فضايي

فرض کنيد در يک روز سرد زمستاني مي خواهيد از خانه بيرون برويد، براي محافظت از خود بايد لباسهاي مناسبي همچون چکمه، کلاه، پالتو و غيره بپوشيد. حال فرض کنيد مي خواهيد از بدنتان در محيط فضا محافظت کنيد، پس به لباسي احتياج داريد که مقاوم و راحت باشد.