پس از 12 سال انجام می‌شود

خداحافظی البرادعی با آژانس

مدیر کلی محمد البرادعی در آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از سه دوره فعالیت پیاپی در حالی پایان می یابد که وی در این مدت نتوانست مسائل مهم را حل کند.

محمد البرادعی 67 ساله که در زمان مدیریت آژانس بین المللی انرژی اتمی حائز جایزه صلح نوبل نیز شد، از دیپلماتهایی به شمار می رود که احترام زیادی در سطح جهانی دارد، اگر چه در دوره 12 ساله مدیرکلی البرادعی در آژانس برخی کشورها فشارهای سیاسی گسترده ای علیه وی وارد کردند.

از طرفی، البرادعی در تمام این مدت سعی بر حفظ استقلال آژانس داشت، امری که در برخی موارد در آن موفق بود و در برخی دیگر تسلیم وی در برابر فشار غرب را در پی داشت.

البرادعی که در سال 1997 جانشین "هانس بلیکس" سوئدی شد، تحصیلات خود را در رشته حقوق دانشگاه قاهره به پایان رساند، پس از آن به عنوان دیپلمات مصری نردبان ترقی را از شغلی کارمندی تا معاونت بلیکس در آژانس بین المللی انرژی اتمی پیمود.

یکی از مهمترین مواضع البرادعی چندی قبل از آغاز جنگ عراق توسط آمریکا در سال 2003 گرفته شد، وی در آن زمان به طور شفاف از نبود هرگونه مدرکی سخن گفته بود که نشان دهد رژیم سابق عراق برنامه هسته ای و کشتار جمعی را دنبال می کند؛ امری که آمریکا آن را دستاویز اشغال عراق قرار داد.

این مواضع البرادعی، نارضایتی شدید واشنگتن را در پی داشت، به طوری که تلاشهای گسترده و البته بی نتیجه ای در جلوگیری از حضور مجدد البرادعی در سمت مدیرکلی برای سومین بار انجام داد.

همچنین نماینده رژیم صهیونیستی در آژانس بین المللی انرژی اتمی در واکنشی بی سابقه البرادعی را به کوتاهی در زمینه برنامه هسته ای سوریه متهم کرد.

چالشهای اصلی پیش روی البرادعی را که در حل تمام آنها ناموفق بود؛ می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:

موضوع هسته ای ایران

موضوع هسته ای ایران در آژانس همواره و حتی تا آخرین روزهای فعالیت البرادعی، با نوسانهای مختلفی روبرو بود. آژانس با مدیریت البرادعی در حل کامل هسته ای ایران ناتوان بود. چه آنکه البرادعی در آخرین سخنان خود در سمت مدیرکلی در روز شنبه گذشته، از نبود پیشرفت در این مسئله ابراز ناامیدی کرد.

در کل می توان موضوع هسته ای ایران را اصلی ترین مسئله پیش روی البرادعی در زمان مدیریت بر آژانس دانست، موضوعی که در پی دخالت و فشار قدرتهای غربی و سیاسی کاری آنها بسته نشده باقی ماند.

این در حالی است که ایران همواره موضوعی را در زمینه برنامه هسته ای خود حل نشده ندانسته و بر پیگیری صلح آمیز این موضوع تاکید دارد.

زرادخانه هسته ای اسرائیل

یک از نقاط سیاه پرونده کاری البرادعی به طور قطع در مسئله تداوم فعالیتهای رژیم صهیونیستی در زمینه ساخت تسلیحات هسته ای خلاصه می شود. امری که به نظر می رسد حتی اعلام آن در رسانه های جهانی نیز ممنوع است چه آنکه البرادعی در قامت مدیرکلی آژانس بین المللی انرژی اتمی قادر به حل آن باشد.

رژیم صهیونیستی سالهاست که به فعالیت بدون کنترل بین المللی در زمینه توسعه زرادخانه هسته ای خود ادامه می دهد. این در حالی است که آژانس بدون اعمال هرگونه فشاری علیه تل آویو، با دوگانگی در رفتار خود به اعمال فشار علیه ایران می پردازد.

رژیم صهیونیستی با داشتن دو زرادخانه هسته ای دیمونا و ناحال شوریک که تاکنون فاش شده است، از زمان اشغال فلسطین به فعالیتهای مخفیانه خود ادامه می دهد.

پرونده کره شمالی

در واقع می توان مسئله هسته ای کره شمالی را یکی از شکستهای بزرگ در پرونده 12 ساله البرادعی دانست، چه آنکه پیونگ یانگ در دسامبر 2002 و در میان شگفتی البرادعی و معاونانش از قطع کلی همکاری ها با آژانس خبر داد.

کره شمالی در آن سال با اخراج بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی دوربینها و دستگاه های کنترلی را نیز از کار انداخت. امری که ابهامات درباره موضوع هسته ای کره شمالی و فعالیتهای این کشور در زمینه هسته ای را بیشتر کرد.

موضوع هسته ای سوریه

موضوع سوریه از دو سال پیش بر روی میز شورای حکام آژانس قرار گرفت. البرادعی در حالی این موضوع را نیز حل نشده باقی گذاشت که به احتمال زیاد بررسی آن در دوره پس از وی (با مدیرکلی یوکیا آمانو) پیگیری خواهد شد.

البرادعی در این موضوع با اشاره به لزوم همکاری بیشتر دمشق با آژانس، اشاراتی نیز به ضرورت همکاری رژیم صهیونیستی با این آژانس کرده بود.

ایجاد بانک سوخت هسته ای

از دیگر موضوعات حل نشده در دوره مدیرکلی البرادعی در آژانس، به پیشنهاد وی در زمینه ایجاد بانک سوخت هسته ای مورد نیاز کشورهای عضو برای پیگیری برنامه هسته ای صلح آمیز بود، امری که با نگرانی برخی از کشورها از جمله مصر، درباره سیاسی کاری در ارائه سوخت هسته ای در هاله ای از ابهام فرو رفت.

به طور کلی می توان گفت، البرادعی در دوره مدیریت خود در آژانس بین المللی انرژی اتمی در حل مسائل مهم ناكام ماند زیرا تمایل وی برای حل این پرونده ها همواره به سد محکم قدرتهای غربی برخورد می کرد.

حال با توجه به ایk گزارش و آنچه خود در طول مدیر کلی محمد البرادعی مشاهده کرده اید، کارنامه ی کاری او را با چه معدلی به دستش می دهید؟ نظرتان را ثبت کنید.

منبع: جام جم آنلاین