خصلت ها و طرز فکر اهل کتاب در تبیان
بخش قرآن تبیان مقالهای از روح الله رستگار صفت کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث درمورد خصلت ها و طرز فکر اهل کتاب از منظر قرآن منتشر کرد.
به گزارش روابط عمومی، در این مقاله می خوانیم:اهل کتاب، عبارتی پرمغز در قرآن است که منظور از آن عموماً یهویان و مسیحیان (و نیز زرتشتیان و صائبیان) می باشد. جالب آنجاست که قرآن هیچ گاه از آنها به نام موسویون و عیسویون نام نبرده است؛ بلکه آنها را به نام یهود و نصاری و یا تحت نام کلی اهل کتاب خوانده است؛ زیرا در منطق قرآن کسی که واقعاً پیرو موسی و عیسی علیهماالسلام باشد، با ظهور حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) به ایشان ایمان می آورد و در واقع مسلمان می‌شود. بنابراین کسانیکه یهودی و مسیحی باقی می مانند، در حقیقت خود را متوقف کرده‌اند و به تعبیر قرآن اهل کتاب هستند. خود را در قید و بند "کتاب" که از قرن ها پیش برایشان به یادگار مانده است نگاه داشته‌اند؛ حال آنکه وظیفه دارند خود را تسلیم خدای آن کتاب کنند و به پیامبر آخرین آن خدا ایمان بیاورند. سوره هایی درباره اهل کتاب و مسلمانان کتابی سوره های بقره و آل عمران سرشار از آیاتی است که خصلت ها و روحیات اهل کتاب رابه ما می شناساند؛ اما آیات قرآن مانند خورشید و ماه همواره در جریان هستند و هیچ گاه جنبه خشک و ثابت پیدا نمی کنند؛ بنابر این آنجا که قرآن روحیات اهل کتاب را معرفی می کند، نه صرفاً برای محکوم کردن آنان، بلکه گوشزدی برای مسلمانان است که مراقب باشند که این خصلت ها در آنها نفوذ نکند؛ زیرا می‌شود ظاهراً مسلمان باشیم اما روحیات اهل کتاب را داشته باشیم. آیه 69 آل عمران چه می گوید؟ وَدَّتطَّآئِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ لَوْ یُضِلُّونَکُمْ وَمَا یُضِلُّونَإِلاَّ أَنفُسَهُمْ وَمَا یَشْعُرُونَ گروهى از اهل کتاب آرزو مى کنند کاش شما را گمراه مى کردند، در صورتى که جز خودشان [کسى] را گمراه نمى کنند و نمى فهمند. ظالمان قبل از آنکه بتوانند به دیگران ظلمی بکنند، به خودشان ظلم می کنند و این ظلم قطعی است؛ حال ممکن است تیرشان به هدف بخورد یا نخورد اینآیه نشان می دهد که همه اهل کتاب چنین نیستند؛ ولی مهم است که بدانیم عده‌ای از آنها در دل تمایل دارند که ما اشتباه کنیم و در راه درست قرار نگیریم. این آیه ما را از بدبینی به همه آنها باز می دارد؛ اما چشمان ما را باز می کند که اعتماد و دلبستگی بیجا به آنها نداشته باشیم و برای محافظت از خود، جانب احتیاط را از دست ندهیم. از این آیه می آموزیم بدخواهان هیچ گاه برنده نیستند. سخن در اینجا درباره این نیست که آیا بدخواهان می‌توانند در راهیابی ما تأثیر منفی بگذارند و ما را از لذت های بزرگ الهی در دنیا و آخرت دور کنند (به ضلالت برسانند)؛ بلکه سخن در آن استکه بدخواهان در درجه اول به خود بدی می‌کنند؛ گمراه کنندگان در درجه اول خود را گمراه می‌کنند و همه اینها در حالی است که خودشان نمی‌فهمند. به عبارت دیگر، ظالمان قبل از آنکه بتوانند به دیگران ظلمی بکنند، به خودشان ظلم می کنند واین ظلم قطعی است؛ حال ممکن است تیرشان به هدف بخورد یا نخورد. گمراه کنندگان نیز وزر وبالی از گمراهی دیگران را به دوش خود خواهند کشید بدون آنکه از وزر گمراه شدگان چیزی کاسته شود و به طور خلاصه، همانطور که قرآن می‌گوید: این وزر بسیار بدی است که بر دوش خود حمل می‌کنند که شامل بار گناهان خود و بخشی ازبار گناهان آنانی است که گمراهشان کرده‌اند:«لِیَحْمِلُواْ أَوْزَارَهُمْ کَامِلَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِینَ یُضِلُّونَهُم بِغَیْرِ عِلْمٍ أَلاَ سَاء مَا یَزِرُونَ» (نحل، آیه 25) بیا هر دو تاریک باشیم این آیه در حالی نازل شده است که عده زیادی از یهودیان و مسیحیان، اوصاف پیامبر را شنیده بودند و حقانیت آن حضرت و شکوهمندی ایمان به او و راهگشایی ایمان بر ایشان قطعی و روشن شده بود؛ اما به آن حضرت ایمان نمی آورند. عده‌ای از آنها بودند که ضمن آنکه خود به انکار و کتمان حقیقت می‌پرداختند، برای گمراه کردن مسلمانان نیز برنامه ریزی می کردند. قرآن ریشه این تلاش ها را برای ما روشن می کند تا از آن درس بگیریم: حسدی که از موفقیت الهی مومنان در دل داشتند (بقره، 109) و اینکه در کفر تنها نباشند. (نساء، 89) از این آیه می آموزیم که بسیاری از خیرخواهان، بدخواه هستند اما جامه خیرخواهی به تن کرده‌اند؛ همانند ابلیس که در لباس خیر خواهی به گمراهی پدر و مادر ما پرداخت. ای بسا ابلیس آدم که هست پس به هر دستی نباید داد دست آنجاکه قرآن روحیات اهل کتاب را معرفی می‌کند، نه صرفاً برای محکوم کردن آنان،بلکه گوشزدی برای مسلمانان است که مراقب باشند که این خصلت ها در آنها نفوذ نکند؛ زیرا می شود ظاهراً مسلمان باشیم اما روحیات اهل کتاب را داشته باشیم بی‌شعور به معنی واقعی کلمه و به‌عنوان آخرین سخن، آنان با همه زرنگی ها و ترفندها و استفاده از فنون قدیمی و جدید، متوجه این حقیقت نیستند که با این کارها در درجه اول مشغول چاه کندن برای خودشان هستند. هر چند به خیالمان می رسد که این آیه درباره یهودیان و مسیحیان است، اما درس های کلی آن مخصوص آنها نیست. ازاین آیه می آموزیم که ممکن است کسانی آنقدر بی شعور شده باشند که متوجه نباشند چه تأثیرات منفی از آزارهایشان نصیب خودشان می شوند. کسانیکه به این آیه ایمان دارند، آیات قرآن را با خود تطبیق می دهند. در دل آنها همواره این ترس وجود دارد که "وای به حال من اگر با خوش خیالی خودم را موفق بدانم در حالیکه متوجه آسیب هایی که به خودم می زنم نباشم." اعوذ بک من شر نفسی ایمانبه قرآن ما را از ساده اندیشی نسبت به حیله های نفس خودمان باز می دارد و باعث می شود که نه تنها از شر دیگران، بلکه از شر نفس خودمان نیز احساسای منی نکنیم و دائماً مشغول پناه جویی به خدا باشیم.
تنظیم: هومن بهلولی
آخرین مطالب روابط عمومی:
- تعبیر ستون های آسمانی در تبیان
- مقایسه سه تلفن هوشمند اندروئیدی در تبیان
- «مزاحمت های خاص عزاداری ها» در تبیان
