توانمندی مدیریت تشکیلاتی در حوزه 1
همچنین در سال دوازدهم بعثت، گروهی از یثربیان با رسول خدا(ص) دیداركرده، به دین اسلام گرویدند. در پی بازگشت این گروه، پیامبر جوان خوشسیمای مسلمان، مصعببن عمیر را همراهشان ساخت تا در ابلاغ پیام دین درمیان یثربیان تلاش كند و به نان قرن بیاموزد. كاركرد مصعب در یثرب بسیار مثبت بود. او با قرائت قرن و تبییندیدگاههای خاتمالانبیاء، دل مردم و به ویژه جوانان را به سمت اسلام كشاند وبر تعداد مسلمانان افزود. مصعب پیشنماز یثربیان بود و نخستین نماز جمعه رادر آن شهر اقامه كرد و زمینه هجرت رسول خدا(ص) را به این شهر فراهمساخت. همچنین حضرت محمد(ص) برای نشر و تبلیغ دین، افرادی را درمناطق میگماشت. از جمله پس از نبرد حنین و انجام عمره، مُعاذبن جبل بهعنوان مأمور براساس یات و روایات فراوان همه مومنان نسبت به یکدیگر مسئولیت دارند «کلکم راع و کلکم مسئول» از این رو انجام مسئولیت در اغلب اوقات همراه با کار جمعی است که می بایست با هم حرکت کرد تا به مقصود رسید. و هر اجتماع و گروهی بدون رهبر و مدیر، دچار هرج و مرج شده، سرانجام ن نابودی خواهد بود. بنابراین مدیریت مؤثر، به شكوفایی و تحقق سریع اهداف هر جمع و سازمانیمنجر خواهد شد. در این میان، نقش مدیر بارزتر است.(6) امام علی(ع) فرموده است: موقعیت رهبر و فرمانده، همانند موضع و نقش نخ تسبیح است كه دانهها را به هم پیوند میدهد. وقتی رشته پاره شد، دانهها پراكنده میشوند و بدون نتیجه خواهند ماند و هیچ گاه در كنار یكدیگر جمع نخواهند شد.(7) 5/1. جامعه امروز ایرانی بیش از همه زمانها به گروه ها و تشکل های اجتماعی، علمی، فرهنگی نیازمند است تا با فعالیت های جمعی و مشارکت و استفاده از توانمندی های یکدیگر، اهداف انقلاب را پیگیری و جامعه مطلوب را به وجود ورند. در این میان نقش راهبران تشکل ها بسیار مهم و نقش فرین است. جمع بندی با توجه به مباحث فوق روشن می شود که یک طلبه جوان و روحانی پر شور و پر دغدغه ای که با مجامع جوانان و تشکل خایی همچون هیأت مذهبی، انجمن های دینی، بسیج محلات و گروه های دانش موزی و دانشجویی سر و کار دارد از توانمندی مدیریت و راهبری نها غافل و ناگاه باشد.
استقلال در فكر و توانمندی در انجام صحیح و بهینه كار یك امر مهم و ضروری است و از همین رو است كه در یات و روایات اسلامی به امر راهبری مؤمنین به عنوان یك شاخصه انسان مؤمن توجه ویژه ای شده است.
«وَالَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَاماً»(1) و در برخی یات مومنان را اولیاء یک دیگر خوانده است: «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ؛(2) هم? مردان و زنان با ایمان نسبت به هم ولایت دارند» 3/1. در تاریخ اسلام، نوجوان و جوان مؤمن و بیدار به عنوان كسی معرفی شده است كه توان راهبری گروه را دارد. نمونه حضرت علی ابن ابیطالب(ع) نمونه بارز این جریاناست. اعتماد پیامبر به اسامه بن زید جوان در فرماندهی لشكر اسلام خود گوه دیگری براین مقوله است.(3)
تعلیم قرن، بیان احكام و تبلیغ یین اسلام در شهر مكهمنصوبشد. «معاذبن جبل» كه در سن هیجده سالگی مسلمان شده بود، در نخستین نبردمسلمانان با مشركان (جنگ بدر) درحالیكه بیست بهار از عمرشمیگذشت،
شركت كرد. او همواره در كنار پیامبر حضوری چشمگیر داشت. معاذ در هنگام تصدی ترویج دین در شهر مكه حدوداً 26 ساله بود. همچنین رسول خدا(ص) در سال دهم هجرت، یار هفده ساله خود،عمروبن حزم را به نجران فرستاد تا بنوحارثبن كعب را با دین اسلام شنا كندو به نان قرن بیاموزد.(4) در مقابل این روش، روش مردم پیش از رسول اکرم(ص) بود که هر قبیله یك رئیس خاندانى داشت این رئیس بطور وراثت و البته با ملاحظه لیاقت و شایستگى از هسته مركزى و خانواده بزرگ هر قبیله انتخاب میشد این رئیس خانوادگى كه او را شیخ قبیله مینامیدند همه گونه حق اطاعت و فرماندهى و اختیارات تامه نسبت بافراد قبیله داشت و در برابر مسئول همه افراد هم بود باید دفاع از هر فردى بكند و در موقع گرفتارى باو كمك دهد و حقوق مالى و عرضى و خون او را حفظ كند(5) 4/1.
منابع
1. فرقان/74.
2. توبه، یه. 71.
3. فلسفی، محمد تقی، جوان، ج1،
4. محمد باقر پورامینی، جوان در چشم و دل پیامبر(ص)، تهران، كانون اندیشه جوان، 1382. بخش اول.
5.خصال-ترجمه كمرهاى، ج2، ص: 38
6.گودن، توماس، فرهنگ تفاهم در مدیریت و رهبری، تهران، ئین تفاهم، 1384، ص14.
7. نهج البلاغه، خطبه146.