کشور مسلمان نشين گابن

جمهوري گابن در ساحل غربي آفريقا قرار دارد و مساحتش 267667 کيلومتر مربع مي‏باشد. اين کشور از شمال به کامرون و گينه استوايي، از غرب به اقيانوس اطلس و از جنوب به جمهوري کنگو محدود مي‏شود. خط استوا و نصف النهار 10 درجه شرقي نير از اين کشور مي‏گذرد و موجب گرم و مرطوب بودن آب و هواي اين کشور گرديده است. يکي از حياتي‏ترين منابع گابن، وجود منابع غني نفت و ساير کاني‏هاي فلزي و غيرفلزي مي‏باشد. جنگل‏هاي انبوه گابن يکي از مناطق عمده استحصال چوب حاره‏اي در دنيا به شمار مي‏رود و از نظر اقتصادي اهميت فراواني دارد. به همين دليل، کشورهاي مختلف از دير باز به آن چشم دوخته بودند و اين کشور تا سال 1960م زير استعمار فرانسه قرار داشت.

نخستين خارجياني که در سال 1844م وارد گابن شدند، يک گروه ميسيونر مسيحي بودند. تا اين زمان، مردم اين کشور مذهب نداشتند. پس از آن، مسيحيت رشد کرد و براساس آمار غيررسمي، نزديک به 60% درصد مردم اين کشور مسيحي مي‏باشند.

به دليل همسايگي اين کشور با نيجريه و کامرون و مهاجرت مسلمانان آفريقايي و همچنين حضور شخصيت‏هايي چون «شيخ‏احمد بامبواي سنگالي، مردم گابن با اسلام آشنا شدند و دين اسلام در اين کشور ترويج يافت.

در سال 1973م نيز «آلبرت برنارد بنگو»، رئيس جمهور گابن، به اسلام گرويد و پس از سفر حج، نام خود را به «الحاج عمر بنگو» تغيير داد. پس از وي نيز بسياري از شخصيت‏هاي نظامي و سياسي اين کشور مسلمان شدند و اسلام در اين کشور گسترش يافت.

به دليل شکوفايي اقتصادي گابن و ثروت سرشار آن، سيل مهاجران مسلمان آفريقايي به عنوان کارگر از سنگال، مالي، نيجريه، کامرون، بورکينافاسوو کشورهاي ديگر مسلمان‏نشين، به گابن سرازير شده است، به گونه‏اي که بيشتر مسلمانان گابن را آفريقا‏يي‏هاي خارجي تشکيل مي‏دهند.

بيشتر مسلمانان اين کشور از اهل تسنن و مالکي مي‏باشند. پيروان فرقه‏هاي ديگر مانند قادريه، مريديه و تيجانيه نيز در اين کشور حضور دارند. شيعيان مهاجر لبناني نيز با جمعيت چند هزار نفري خود، يکي از مذاهب اسلامي را در گابن تشکيل مي‏دهند. البته تعدادي از مردم در روستاهاي دور افتاده گابن، آليميست (بي دين) هستند و هزار چند گاه، گروهي از مبلغان به آن مناطق مي‏روند و به تبليغ اسلام مي‏پردازند.

قانون اساسي گابن با تأثير از فرانسه و براساس نظام لاييک (جدايي دين از سياست) تنظيم شده است. در اين کشور، رهبران مذهبي- مسيحي و مسلمان- غيرگابني مي‏باشند و به همين دليل، در سياست دخالت نمي‏کنند. از اين رو، در کليساها و مساجد مسائل سياسي مطرح نمي گردد.

طبق قانون اساسي گابن، اسلام و مسيحيت، اديان رسمي اين کشور مي‏باشند. مسلمانان در اقليت هستند، ولي به خاطر نفوذ رئيس‏جمهور گابن، اعياد رسمي اسلامي تعطيل  مي‏باشند.

گابن يکي از اعضاي سازمان کنفرانس اسلامي است. دولت به دليل توجه به اخلاقيات، پشتيبان مذاهب مي‏باشد، ولي به آنها اجازه نمي‏دهد در امور سياسي دخالت نمايند. تلويزيون اين کشور نيز روزهاي جمعه برنامه تبليغاتي مسلمانان و در روزهاي يکشنبه برنامه‏هاي تبليغاتي مسيحيان را پخش مي‏کند.

در بيشتر مستعمرات سابق فرانسه و انگليس در آفريقا، مانند گابن، کامرون، نيجريه و... مردم روابط بسيار نزديکي با هم دارند و ريشه اين امر نير فرهنگ و آداب و سنن قبيله‏اي است که آنان را به هم پيوند مي‏دهد. در اين کشورها، پيروان مذاهب با يکديگر ازدواج مي‏کنند. البته بيشتر مسلمانان پس از ازدواج با پيروان اديان ديگر، از آنان مي‏خواهند مسلمان شوند.

در گابن حوزه علميه وجود ندارد و تقريبا همه ائمه جماعات، خارجي هستند. گابن داراي يک اسقف اعظم و سه اسقف است. همچنين کليساي پروتستان نيز در جنوب اين کشور فعال مي‏باشد که اعضاي کمي دارد.

رواج اسلام در اين چند سال در گابن بيشتر شده و موج جديد اسلامي بسياري از جوانان اين کشور را به شدت متاثر ساخته است.

با توجه به رشد اسلام در سال‏هاي اخير، در گابن، خانواده‏هاي زيادي ديده مي‏شوند که تني چند از آنان مسلمان و بقيه مسيحي هستند.

مذاهب در آفريقا، هميشه، رنگ و بوي سنتي قاره سياه را حفظ کرده و مسلمانان نيز اعتقادات آفريقايي خود را به طور کامل کنار نگذاشته‏اند.

در مجموع مي‏توان گفت مذاهب گوناگون در گابن، همچون اسلام و مسيحيت، ترکيبي از باورهاي قبيله‏اي، آنيميستي، توتم پرستي و آموزه‏هاي مذهبي مي‏باشند.