تعریف حوزه علمیه
تعريف حوزه علميه
حوزه علميه نامي است که به مراکز آموزشي ديني در جهان اسلام و به ويژه در ميان شيعيان اطلاق مي‌شود
حوزه علميه نامي است که به مراکز آموزشي ديني در جهان اسلام و به ويژه در ميان شيعيان اطلاق مي‌شود. به عبارت ديگر حوزه علميه يعني دانشگاه فراگيري تعاليم قرآن و سنت معصومين عليهم السلام ، اين نهاد علمي داراي کارکردهاي آموزشي ، تربيتي و مديريتي است که در گستره ملي و فرا ملي فعاليت دارد و از حيث عملکرد داري سطوح سياستگذاري ، قانون گذاري و اجرايي در حيطه کارکرد خويش است. نخستين حوزه علميه ويژه شيعيان در سده چهارم قمري در کشور عراق و شهر نجف اشرف در کنار بارگاه مقدس حضرت امير المومنين علي بن ابيطالب عليه آلاف التحيه و الثناء توسط شيخ طوسي (ره) برپا شد.
. رشته‌هاي درسي رايج در اين مراکز آموزشي فقه، اصول فقه، کلام، حديث، رجال، تفسير، ادبيات عرب و فلسفه است دانش‌آموختگان اين مراکز پس از پوشيدن لباس روحانيت ، روحاني و شاغلين به تحصيل طلبه ناميده مي‌شوند. طلاب پس از گذراندن دوره آموزشي سطح به درس خارج وارد مي‌شوند دوره دراز مدت درس خارج مطالعات و مباحثات خارج از کتب درسي معمول حوزوي است در اين مقظع منابع دست اول علوم ديني به منظور استنباط احکام شرعي مطابق با نبازهاي روز توسط روحانيون شرکت کننده در دروس خارج مورد کاوش و تحليل قرار مي گيرد و در نهايت اين روحانيون به درجه اجتهاد نائل آمده و اصظلاحا مجتهد مي‌شوند. مجتهدين تراز اول که مورد رجوع شيعيان براي شناخت احکام شرعي باشند مرجع تقليد نام دارند. اين مراجع علاوه بر ارائه احکام شرعي و پاسخ به نيازهاي ديني به پرورش طلاب در مقطع درس خارج مي پردازند. شيوه تحصيل حوزه‌هاي علميه از دوران گذشته به ارث رسيده و با تغييراتي هنوز اعمال مي‌شود. در نظام آموزشي حوزه ، طلاب هم‌زمان با تحصيل در سال بعد به تدريس کتابهاي مقطع پيشين اشتغال دارند. طلاب علاوه بر شرکت در درس استاد، قبل از گرفتن درس جديد آن را مطالعه نموده و بعد از آن به مباحثه آن با ديگر طلاب مي‌‌پردازند. مهم‌ترين کتب درسي مقطع سطح شامل شرح لمعه دمشقيه، اصول فقه، فرائد الاصول (رسائل)، مکاسب و کفاية‌الاصول مي‌‌باشد.