آشنایی با روبات های نظامی
آشنايي با روبات هاي نظامي
انسان از ديرباز در جهت افزايش آسايش خود گام برداشته . به کار گيري انواع انرژي، ساخت ابزارهاي متفاوت و در مراحل بعدي ماشين آلات ساده و پيچيده در همين راستا مي باشد. با پيشرفت علم به تدريج انسان بخش هايي از وظايف و فعاليت هاي خود را بر دوش ماشين آلات گذاشت و به جرأت مي توان گفت ربات ها هم اکنون آخرين نسل اين ماشين ها هستند. ربات ماشين الکترومکانيکي هوشمندي است که براي وظيفه اي خاص ساخته و برنامه ريزي گرديده و با گذشت زمان نقش مهم تري در زندگي انسان ايفا مي نمايد. ربات ها معمولا در مواردي استفاده مي شوند که بتوانند کاري را بهتر از يک انسان انجام دهند يا در محيط هاي پرخطر فعاليت کنند مثل اکتشافات در مکان هاي خطرناک و يا مکان هاي آلوده به مواد شيميايي و ميکروبي و ... .
آيزاک آسيموف در ارتباط با ربات ها قوانين سه گانه اي وضع نموده :
1 ـ يک ربات نبايد به هستي انسان آسيب برساند يا به واسطه ي بي حرکتي زندگي يک انسان را به مخاطره بياندازد .
2 ـ يک ربات بايد از دستوراتي که توسط انسان به او داده مي شود اطاعت کند جز در مواردي که با قانون يکم در تضاد باشد .
3 ـ در نهايت يک ربات تا جايي که با قوانين يکم در تضاد نباشد از خود محافظت کند .
در سال هاي اخير کاربرد ديگري از ربات ها مورد توجه قرار گرفته است که که کاملا با قوانين اول و دوم ايزاک آسيموف در تضاد است و آن استفاده از ربات در عرصه ي فعاليت نظامي مي باشد. از آنجا که براي ربات ها ترس بدون معني است، سرما و گرما بر آن تأثيري ندارد، استرس ، بيماري ، آلودگي ، باد و باران و ... بي تأثير است، در صورت نابودي هزينه ي کمي به دولت تحميل مي کند و نياز به فرايند هاي پيچيده ي آموزش و ... ندارد و در صورت لزوم به تعداد زياد قابل توليد مي باشند؛ مي تواند جايگزين مناسبي براي انسان ها در ميادين نبرد باشد.
بعضي از ربات هاي نظامي براي کار هايي مانند شناسايي ، پاکسازي ميادين مين ، نمونه برداري از آلودگي ها و ... مورد استفاده قرار ميگيرند و برخي ديگر مسلح مي باشند و خود مستقيما وارد ميدان نبرد براي صدمه زدن به دشمن مي گردند .
ايده ي استفاده از ربات در ميادين نظامي چندان هم جديد نيست و به جنگ جهاني دوم باز مي گردد . نيروهاي آلماني با ارايه ي ميني تانک کوچک کنترل از راه دورgoliath ( جالوت ) که حامل مقادير مواد منفجره بود اقدام به تخريب ماشين آلات و نيروهاي دشمن مي نمودند. در جناح ديگر نيز روس با ربات مشابهي به نام teletank از اين روش سود مي برد .
به طور کلي ربات ها از حيث هدايت و کنترل به دو گروه خود مختار و کنترل شونده از راه دور توسط انسان تقسيم بندي مي شوند . از آنجا که هوش مصنوعي هنوز آنقدر پيشرفت نکرده تا در مواقع حساس و موقعيت هاي جديد تصميم صحيح و سريع را بگيرد انسان همچنان نقش مهمي را در هدايت و کنترل ربات هاي نظامي ايفا مي کند. به عنوان مثال در جريان مأموريت خنثي سازي يک بمب ، يک ربات ربات هوشمند در مراحل انتهايي خنثي سازي ناگهان به صورت کنترل نشده شروع به چرخش به دور خود و باعث نگراني مسولين و ايجاد ترديد هايي در ارتباط با به کارگيري ربات ها در مواقع حساس شد و يا در جريان يک تست، ربات هاي مسلح sward به سوي يکديگر آتش گشودند .
در وادي ربات هاي نظامي آمريکا مانند ديگر عرصه ها ي نظامي بازيگر اصلي است و در قالب يک پروژه ي 230 ميلياردي سرگرم ايجاد و تجهيز يک ارتش رباتيک در آسمان ، خشکي ، روي آب و زير آب است. از کشور هاي مهم ديگر پيشرو در اين وادي به رژيم غاصب صهيونيستي ، کره ي جنوبي ، سنگاپور و انگلستان مي توان اشاره کرد که عمدتآ به عنوان نيرو هاي گشت گارد مرزي از آن ها استفاده مي نمايند . ربات هاي نظامي به گروهاي اصلي زير قابل تقسيم مي باشند :
1) UAV-MAV روبات هاي پرنده که عمدتا هواپيما هاي بدون سرنشين هستند و براي شناسايي ، تجسس ويا بر عليه اهداف زميني ، هوايي ويا در يايي بکار مي روند. سامانه ي خودکار شکارچي (Predator) که در سال 2002 خودرويي مملو ازسرنشين را که مضنون به شرکت در القاعده بودند را با استفاده از موشک هل فاير بر فراز خاک يمن هدف قرار داد نمونه اي از اين گروه است . از اعزاي مهم اين گروه به global hawk, X 45 و... مي توا ن اشاره کرد. کشورمان با دارا بودن پهپاد هايي نظير مهاجر و ابابيل و.. در اين زمينه از کشور هاي پيشرفته محسوب مي گردد .
2) گروه دوم، روبات هاي زماني هستند که خود به زير گروه هاي متنوع قابل تقسيم مي باشند. از روبات هاي مهم اين گروه مي توان بهsward , talon ,mars , گلا ديا تور ,matilda,acer و... اشاره کرد .
3) USV قايق هاي بدون سرنشين که براي گشت زني شناسايي و يا عليه اهداف دريايي بکار گرفته مي شود . امريکا و اسراييل از کشورهاي مهم در اين حوزه مي باشند.
4) UWSV زير دريايي هاي بدون سرنشين هستند که مي توانند در زير آب به علت کوچکي ، نقش هاي مهمي ايفا نمايند .
در مقالات بعدي به تفکيک به بررسي روبات هاي گروهاي مختلف خواهيم پرداخت .
در فيلم ضميمه شاهد عمليات شناسايي يک پهپاد ايراني بر فراز يک ناو هواپيما بر امريکايي در خليج فارس هستيم . اين واقعه البته افتضاحي براي نيروي دريايي آمريکا محسوب ميگردد .
بخش دانش و فناوري تبيان