گفت و گو با کارگردان مامور بدرقه
گفت و گو با کارگردان مامور بدرقه
ساخت سريال‌هاي خوب در زمان كم دهان همه را مي‌بندد
بخش اعظم رقابت ناخواسته سريال‌هاي رمضان را رسانه‌ها ايجاد كرده‌اند!
سعيد سلطاني كه ماه رمضان امسال سريال «مأمور بدرقه» را براي شبكه‌ي تهران كارگرداني مي‌كند، گفت: قاعده اين است كه براساس يك زمان‌بندي مناسب سريال‌هاي ماه رمضان ساخته شوند، اما وقتي با وجود تمام اين دردسرها مي‌بينيم كه سريال‌هاي خوبي ساخته مي‌شوند، به گونه‌اي دهن همه‌مان بسته مي‌شود.
***دهن همه‌مان بسته مي‌شود؟!
اين كارگردان درباره‌ي سرعت بالاي ساخت سريال‌هاي ماه رمضان و تبعات مثبت و منفي آن، خاطرنشان كرد: يكي از محاسن توليد و پخش هم‌زمان سريال‌هاي ماه رمضان اين است كه مي‌توان در حين پخش از مردم «نظرسنجي» داشت. حقيقت اين است كه انجام كاري با عجله، معقول نيست و از پروسه توليد فيلم و سريال در تلويزيون دور است. اما اين نقصي است كه ما هرسال با آن درگير هستيم و به نظر نمي‌رسد راه حل ويژه‌يي هم برايش وجود نداشته باشد.
***مي‌دانيم ساخت در مدت‌زمان كم، اشتباه ...ولي باز انجام مي‌دهيم
سعيد سلطاني در پاسخ به اين پرسش ايسنا كه آيا مشكل تصويب‌شدن سريال‌هاي ماه رمضان در دقيقه نود تنها فيلم‌نامه است و چرا اصولا يك شبكه تلويزيوني يك كارگردان و همچنين بازيگران بايد ساخت سريال‌هاي مناسبتي را به رغم كمبود وقت بپذيرند؟ گفت: حقيقت اين است كه يك مجموعه باعث انجام اين‌كار مي‌شود. هر سال در تلويزيون چندين مناسبت از جمله ماه رمضان، محرم، عيد نوروز و غيره برگزار مي‌شود و در اين ميان اين ايده بين تمام مديران شبكه‌ها هست كه بهترين سريال را براي اين ايام توليد و پخش كنند. شايد همين دليل باعث شده كه ساخت سريال‌هاي مناسبتي در لحظه آخر اتفاق بيفتد و سرعت در ساخت اين مجموعه‌هاي تلويزيوني به مشكلي هرساله تبديل شود.
كارگردان «مأمور بدرقه» تصريح كرد: مي‌دانيم كه ساخت سريال‌هاي ماه رمضان در مدت‌زمان كم، اشتباه است ولي باز هم انجام مي‌دهيم.
وي با تأكيد بر لزوم ساخت سريال‌هاي ماه رمضان در زمان‌بندي مناسب، در اين‌باره اظهار كرد: كار ما يك كار فكري است بايد همه عوامل جداگانه در حوزه وظايف خود كار كنند تا ايده پرورش پيدا كند و به مرحله اجرا برسد. در بحث اجرا هم بايد هم كارگردان و هم بازيگر به آن كشف و شهود لازم برسد تا مفاهيم مدنظر ما كه در بطن كار وجود دارد پيدا و ارايه شود.
***روابط انساني حتي در سريالي سرگرم‌كننده داراي پيام است
سعيد سلطاني در پاسخ به پرسش ايسنا درباره‌ي تمايل اغلب كارگردانان و تهيه‌كنندگان به پخش سريال‌هايشان در ماه رمضان و انتقال پيامي ويژه به مخاطب، خاطرنشان كرد: امر بديهي است كه يك اثر نمايشي داراي پيام و محتوايي باشد و خاصيت ادبيات نمايشي انتقال تجربه است. اين را بپذيريم كه روابط انساني حتي در سريالي سرگرم‌كننده داراي پيام و محتوايي است.
وي تصريح كرد: اين‌كه بخواهيم براي سريالي مضموني بتراشيم خطر بزرگ‌تري است و تا اين‌كه يك كارگردان در متن ذهنش اين باشد كه قصد ارايه هيچ پيامي را ندارد، چراكه خودبه‌خود انتقال پيام اتفاق مي‌افتد.
*** نه به آن شوري و نه به آن بي‌نمكي
كارگردان «مأمور بدرقه» در پاسخ به اين پرسش ايسنا كه جريان سرعت بالاي ساخت سريال‌هاي ماه رمضان آيا بايد كارگردانان را به توانمندي رسيدن به دقايق بالاي فيلم مفيد در طول يك روز برساند و يا اين‌كه در هر حال بايد استانداردي را براي ساخت آثار لحاظ كرد؟ گفت: ساخت مجموعه‌هاي تلويزيوني اين‌گونه نيست كه چندين‌سال صرف توليد آن‌ها شود و هزينه بالايي براي آن‌ها پرداخته شود. از طرفي نمي‌توان مجموعه‌اي 20 قسمتي را ظرف 20 روز ساخت؛ نه به آن شوري شود و نه به آن بي‌نمكي.
سلطاني ادامه داد: استانداردها را ما كارگردانان مشخص مي‌كنيم. بر اين اساس برخي‌ها نشان داده‌اند كه ظرف مدتي كوتاه هم با انتخاب عوامل خوب مي‌توان كار خوب ساخت. برخي كارگردانان به حدي قدرت انتقال و حضور ذهن دارند كه ظرف يك روز مي‌توانند دقايق مفيد بسياري فيلم‌برداري كنند.
به اعتقاد اين كارگردانان تلويزيوني مرحله ساخت فيلم و سريال يك مرحله مكانيكي نيست كه بتوان براي آن استاندارد تعداد دقيقه فيلم مفيد تعيين كرد.
يكي از محاسن توليد و پخش هم‌زمان سريال‌هاي ماه رمضان اين است كه مي‌توان در حين پخش از مردم «نظرسنجي» داشت. حقيقت اين است كه انجام كاري با عجله، معقول نيست و از پروسه توليد فيلم و سريال در تلويزيون دور است. اما اين نقصي است كه ما هرسال با آن درگير هستيم و به نظر نمي‌رسد راه حل ويژه‌يي هم برايش وجود نداشته باشد.
سعيد سلطاني در پاسخ به اين پرسش ايسنا كه در ساخت سريال «مأمور بدرقه» روزانه چند دقيقه فيلم مفيد مي‌گيرد؟ گفت: روزانه 10 دقيقه فيلم مفيد مي‌گيرم.
***وقتي كار مناسبتي را مي‌پذيريم مي‌دانيم در يك بحرانيم
كارگردان سريال‌هاي «پس از باران» و «خانه‌اي در تاريكي» در پاسخ به اين پرسش كه آيا ساخت سريال‌هاي مناسبتي به قيمت واردآمدن فشار بسيار بر عوامل در مجموع ارزشش را دارد؟ گفت: وقتي قرار است در تلويزيون مجموعه‌اي ساخته شود، بايد ساخته شود. ساخت اين مجموعه‌ها مطمئنا با انتخاب صورت مي‌گيرد. شايد يك اجبار و محدوديت زماني براي ساخت اين سريال‌ها وجود داشته باشد، اما همه ما وقتي كار مناسبتي را مي‌پذيريم مي‌دانيم كه در يك بحران زماني قرار داريم كه بايستي به اضافه اين‌كه كار به خوبي تمام مي‌شود، در يك رقابت ناخواسته‌اي كه بخش اعظم آن را رسانه‌ها ايجاد كرده‌اند، شركت كنيم.
***توانستيم يكي از بهترين بازيگران سريال طنز را داشته باشيم
كارگردان به اين پرسش كه آيا در انتخاب بازيگران اين سريال به اهداف اوليه‌اش رسيده است پاسخ منفي داد و افزود: ما هرگاه قصد ساخت سريالي را داريم فكر مي‌كنيم گزينه‌هاي بسياري پيش‌رو داريم اما در مرحله انتخاب كه مي‌رسيم متوجه مي‌شويم بازيگر خوبي كه بتوان نقش را به او سپرد و از عهده كار به خوبي برآيد، كم پيدا مي‌شود. ما هم در مأمور بدرقه همين بحران را داشتيم. با اين‌حال به لطف خدا يكي از محسنات كارمان در ماه رمضان امسال اين بود كه توانستيم يكي از بهترين بازيگران سريال طنز را داشته باشيم.
***مخاطبان خارج از كشور
سلطاني كه در كنار پخش از شبكه تهران، مأمور بدرقه را درحال پخش از شبكه جام‌جم نيز مي‌بيند، در پاسخ به اين پرسش كه آيا اين سريال را مناسب حال فارسي‌زبانان خارج از كشور مي‌بيند؟ گفت: فكر مي‌كنم نگاه اجتماعي اين‌كار به مسايل خيلي مورد توجه مردم قرار گيرد. قصدمان بر اين بوده كه آدم‌ها را از همين طبقه واقعي‌شان بررسي كنيم و بر همين اساس شخصيت‌ها را طراحي كرده‌ايم. طنزهاي سريال «مأمور بدرقه» به گونه‌اي نيست كه مخاطبان خارج از كشور متوجه آن نشوند اما اين‌كه چه برخوردي با اين طنزها مي‌شود، بايد در پايان پخش بررسي كرد.
*** ادامه كار با تجربه‌هاي مشترك
سعيد سلطاني در پاسخ به پرسش ايسنا، درباره ساخت سريال طنز مأمور بدرقه پس از ثبت تجارب سريال‌هاي «پس از باران»، «خانه‌اي در تاريكي»، «سال‌هاي برف و بنفشه» و «شكرانه»، اظهار كرد: برخلاف تصور شما، ما چندان قدرت انتخاب در كارهاي بعدي‌مان نداريم. آن‌چه براي ما حكم انتخاب است، در وهله نخست متن و در وهله بعد تهيه‌كننده‌اي است كه بتوان با او ارتباط برقرار كرد وقتي اين چند فاكتور در كنار هم قرار بگيرند، ساخت سريالي را مي‌پذيريم.
وي به اين پرسش كه آيا فاكتورهاي موردنظرش در سريال «مأمور بدرقه» در كنار هم قرار گرفته است پاسخ مثبت داد و افزود: سال‌هاست كه با آقاي عفيفه كار كرده‌ام و تجربه‌هاي مشترك بسياري داشتيم. ضمن اين‌كه اميرعباس پيام نويسنده جوان و خوش‌ذوقي است كه با قريحه اين متن را نوشته است.
***ساعت پخش به ما مربوط نمي‌شود
سعيد سلطاني درباره زمان پخش سريال «مأمور بدرقه» كه به عنوان آخرين سريال ساعت 23 به روي آنتن مي‌رود، گفت: اين مسأله چندان به من مربوط نمي‌شود. البته دايما از من در اين‌باره نظر مي‌خواهند و من هم نظراتي مي‌دهم اما علي‌الاصول ساعت پخش در جمع مديران تصويب مي‌شود.
***استفاده نكردن از پيشنهاد ها كم‌هوشي است
كارگردان «مأمور بدرقه» در پاسخ به اين پرسش كه تا چه اندازه براي اعمال‌نظر در صحنه‌ها براي بازيگران حق قايل است؟ گفت: ساخت سريال كه اتفاق مشترك است و كارگردان خوب كسي است كه اجازه دهد.
عواملش در راستاي ايده كلي كه وجود دارد، كار كنند و عدم استفاده از هر پيشنهادي كه به تقويت ايده كلي داستان كمك كند، كم‌هوشي است.
***ما به ناچار در اين رقابت قرار مي‌گيريم
وي به اين پرسش كه آيا در رقابتي كه براي كسب عنوان بهترين سريال هرسال در ماه رمضان به وجود مي‌آيد او هم به عنوان كارگردان مأمور بدرقه قرار گرفته است، پاسخ منفي داد و افزود: ما به ناچار در اين رقابت قرار مي‌گيريم. به اعتقاد من تمام دوستاني كه ساخت سريال‌هاي ماه رمضان امسال را برعهده دارند، از بهترين كارگردانان سيما هستند. ولي در نهايت اگر مردم به دور از جوسازي‌ها، بهترين سريال را انتخاب كنند، آنان بهترين قاضي هستند و به خوبي تشخيص مي‌دهند.
منبع : ايسنا