پرهیز از فحشاء؛ چگونه؟

چون جهان طبیعت،‌جهان تأثیر و تأثر متقابل است،(1) همان طور كه نماز، انسان را از فحشا و منكرات باز می‌دارد، (ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنكر)،(2) كسی كه اهل فحشا و منكر است نیز توفیق خواندن نماز مقبول را ندارد؛ یعنی «ان الفحشاء تنهی عن الصلاه». نماز و منكرات، تضاد متقابل دارند.

ممكن نیست نماز جلوی فحشا را بگیرد؛ ولی فحشا اثر منفی در نماز نگذارد.(3) به هر مقدار انسان‌ برای نماز خود اهمیت قائل شود (اول وقت خواندن، حضور قلب داشتن و...)، امكان حركت به سوی منكرات از او سلب می‌شود؛ تا آن جا كه حتی فكر گناه نیز به سراغ او نمی‌آید و برعكس، انسان فاحش یا بدكار و اهل منكر نیز توفیق انجام نماز ندارد.

هر چه شخص به منكرات بیشتری آلوده شود، كمتر توفیق انجام نماز پیدا می‌كند؛ مثلاً ابتدا حضور قلبش را از دست می‌دهد؛ سپس نماز را به تأخیر می‌اندازد و كم‌كم آخر وقت و سرانجام تارك الصلاه می‌شود.

بنابراین، با یك معیار ساده می‌توانیم متوجه شویم كه هر چه اهتمام انسان به نماز اول وقت و همراه با حضور قلب، بیشتر باشد، نشانه ی آن است كه منكرات و اعمال ناپسند از وی سر نزده است و برعكس هر چه توفیق نماز اول وقت و همراه با حضور قلب از ما سلب شود، نشان ی آن است كه گرایش ما به زشتی‌ها و منكرات، افزایش یافته، باید در پی‌اصلاح خویش باشیم و این معنا در سخنان ائمة معصومین علیهم السلام چه زیبا تجلی یافته است كه «كُلُ عَمَلِكَ تَبَعٌ لِصَلاتِك فَمَن ضَیّعَ الصَلوهَ فَِانَّه لِغِیرِها اَضیَع».(4)

1) همان گونه كه در قانون سوم نیوتن آمده، هر عملی، عكس العملی دارد كه از نظر نیرو، معادل یكدیگرند؛ یعنی اگر شما به دیواری مشت بزنید، همان گونه كه دیوار مورد فشار قرار می‌گیرد، به همان میزان از جانب دیوار، فشاری به دست شما وارد می‌شود و هر چه شدت مشت زدن بیشتر باشد، عكس‌العمل دیوار نیز شدیدتر است؛ به گونه‌ای كه امكان زخم شدن و حتی شكسته شدن دست شما وجود دارد.

2) نساء، آیة 103.

3)نماز و نمازگزاران، ص12.

4) وسائل الشیعه، ج 4، ص 161.

برگرفته از مجله ی پرسمان، آذر 1386، شماره 60