گزیده ای از صد سال آواز (3)
گزيده اي از صد سال آواز (3)
ناشر: ماهور
تعداد:3 سي دي
چند نکته درباره ي مکتب هاي آوازي
متاسفانه آثار مکتوب در مورد تکنيک ها و مکتب هاي آوازي بسيار اندک اند. با اين که نزد اهل فن سه مکتب تهران، اصفهان و تبريز در هنر آوازي ايران قابل تشخيص است اما در مورد ويژگي هاي هر کدام از اين مکاتب و وجوه تمايز ميان آن ها يا بسيار کم نوشته شده است يا تا حد زيادي مبهم و متناقض.
احتمالا تقسيم بندي آواز ايراني به سبک ها يا مکتب هاي مختلف مي تواند بر اين اساس بوده باشد که در هر دوره اي موسيقي دانان آن دوره در دربار (پايتخت) گرد مي آمده و آن جا را مرکز فعاليت خود قرار مي داده اند. با اين حال، گذشته از ابهامات و تناقضات، پاره اي تعصبات نيز مانع فهم واقعيت اين تمايزات مي شود:
برتري جويي مکتب اصفهان، ترديد در وجود مکتبي مختص تهران، منازعه ي قزوين و تبريز بر سر عنواني که بايد به شيوه ي خوانندگي اقبال آذر داد و غيره.
شکل تحريرها، شيوه هاي استفاده از ادوات تحرير و نحوه ي تلفيق شعر و موسيقي مهم ترين مبنا هاي تمييز مبان مکاتب مختلف به حساب مي آيند.
مکتب اصفهان با نمايندگاني چون سيد رحيم، جلال تاج اصفهاني، طاهر زاده و اديب خوانساري به تنوع تحرير، به کار گيري مناسب ادوات تحرير، مد گردي هاي ظريف، دقت در انتخاب مناسب کلام و توجه به بيان دقيق شعر معروف است. براي دو مکتب ديگر، يکي تهران با نمايندگاني همچون حسن قصاب، امير قاسمي، دوامي، ظلي و ديگري مکتب تبريز با نمايندگاني چون آقا حسين تعزيه خوان و اقبال آذر، چيز زيادي باقي نمي ماند جز استفاده ي گسترده تر از رديف براي اولي و احيانا تاکيد بر تحرير هاي بلبلي براي دومي.
به هر حال، صرف نظر از دسته بندي سبک هاي آوازي در مکاتبي که به سه شهر بزرگ منسوب اند مي توان به يک دسته بندي کلي تري از نظر زماني دست زد. فضاي پر تنش آواز ابتداي قرن که تحريرهاي فشرده و سريع و ارجحيت صداي زير موجد آن بود جاي خود را به فضايي کم تنش با برتري صداي بم و تحرير هاي منبسط تر و کندتر مي دهد و تنوع تحرير ها و مقدر آن ها کاهش مي يابد.
اين مجموعه با سيد رحيم (1229 هجري) آغاز مي شود و با محمد رضا شجريان (1319) پايان مي پذيرد. فهرست هنرمندان مجموعه را استاد شجريان پالوده اند. در آواز پس از عارف قزويني و قمرالملوک وزيري چهره اي چون ايشان تا اين حد فراگير با مردم ارتباط برفرار نکرده است و نيز کسي چون او نقش دادن سليقه هاي امروزين ما را در آواز دخيل نبوده است، همچنان که اگر شجريان نبود به ميراث آوازمان در اين حد فراگير توجه نمي کرديم.
از نکات برجسته ي اين مجموعه همراه کردن زندگي نامه ي اين عزيزان و عکس آنها در کنار هر يک از آوازهاي اجرا شده است.
منبع: آهنگ سرا، سحر حبيبي
سي دي 3
| محمدطاهر پور(بيات ترک) | ||
| جهانسوز دادبه(دشتستاني) | ||
| غلامحسين بنان(شور) | ||
| سيدجواد ذبيحي(مثنوي،بيات ترک) | ||
| محمود کريمي(مثنوي،بيات ترک) | ||
| محمود محمودي خوانساري(دشتي) | ||
| رضوي سروستاني(بيات کرد) | ||
| رامبد صديف(چهارگاه) | ||
| محمدرضا شجريان(بيات زند) |