آسیب‌های استفاده زیاد و طولانی‌مدت از هدفون و هندزفری

هدست‌های بلوتوثی این روزها خیلی متداول شده‌اند؛ با دست‌های آزاد می‌توانید موسیقی گوش بدهید، تماس تلفنی برقرار کنید و هر ارتباط دیجیتالی که نیازمند حرف زدن و گوش دادن است انجام دهید. امکاناتی که این ابزارهای بی‌سیم فراهم می‌کنند برای خیلی از افراد جذاب است و نمی‌توانند از آن‌ها چشم‌پوشی کنند؛ هیچ سیمی مانعتان نمی‌شود و هنگام تماس تلفنی مجبور نیستید مستقیما از تلفنتان استفاده کنید.
مطالعات نشان داده‌اند تشعشعی که هنگام صحبت با تلفن از طریق هدست بلوتوثی جذب می‌کنید، کمتر از تشعشعی است که وقتی مستقیما گوشی را به گوشتان می‌چسبانید جذب سرتان می‌شود. اما این اطلاعات تا چه حد درست‌اند و آیا به این معناست که هدست‌های بلوتوثی بی‌ضررند؟

تماس نزدیک و طولانی‌مدت مغز با تشعشات

سازنده‌ها ادعا می‌کنند که قدرت تشعشع بلوتوث خیلی کمتر از حدی است که برای سلامت انسان مضر باشد. اما معلوم شده میدان‌های ضعیف الکترومغناطیسی نیز برای سلامتی مضرند، خصوصا اگر مدت طولانی و به طور پیوسته (خصوصا نزدیک به اندام‌های حیاتی مانند مغز و قلب) در معرض تشعشع باشید. تقریبا هیچکس هدست بلوتوثی را برای این نمی‌خرد که فقط گاهی یا برای مدت زمان کوتاهی از آن استفاده کند. هدست‌های بلوتوثی معمولا هر روز و گاهی ساعت‌های طولانی استفاده می‌شوند.
این مصرف طولانی‌مدت و قرار گرفتن گیرنده‌های سیگنال بسیار نزدیک به گوش داخلی و مغز، مشکل‌ساز است. صنایع ارتباطات همراه ادعا می‌کنند در مقایسه با تشعشعات تلفن‌های همراه، بدن فقط بخش بسیار کوچکی از تشعشع را از هدست‌های بلوتوثی جذب می‌کند. اما واقعیت این است که هدست‌های بلوتوثی به این دلیل که تقریبا داخل سر قرار می‌گیرند می‌توانند به میزان یک‌سوم یا حتی یک‌دوم آسیب‌های تلفن‌های همراه را به سر برسانند. پس هدست بلوتوثی آن‌طور که ادعا می‌کنند بی‌ضرر نیست.
علاوه بر آسیب‌هایی که گفته شد، برخی از دانشمندان عقیده دارند عوارض هندزفری‌های بلوتوثی ممکن است خطرناک‌تر باشند. مثلا چند مطالعه‌ی کوچک نشان داده‌اند زیاد در معرض تشعشات الکترومغناطیسی بودن می‌تواند سبب خیلی از اختلالات نورولوژیکی و آسیب DNA نیز بشود. اما از آنجایی که این مسئله هنوز مورد مطالعه است، به اطلاعات بیشتر در مقیاس‌های بزرگ‌تر نیاز است تا بتوان این یافته‌ها را تائید کرد.

آیا هدفون و هندزفری به سلامت گوش‌ها آسیب می‌زنند؟

بدون تردید تکنولوژی زندگی را آسان‌تر و خوشایندتر کرده اما استفاده‌ی زیاد یا نادرست از این تکنولوژی‌ها آسیب‌هایی برای سلامتی دارد. مثلا وقتی با هدست و با صدای بلند موسیقی گوش می‌دهید، آسیب‌هایی که به گوشتان می‌رسد بیشتر از وقتی است که در کنسرت و ... با صدای بلند موسیقی می‌شنوید.
صدا به‌واسطه‌ی استخوان‌های شنوایی به پرده‌ی گوش و سپس به گوش داخلی می‌رسد. سپس ارتعاش در حلزونی گوش منتشر می‌شود که پُر از مایع بوده و موهای ریز زیادی دارد. وقتی ارتعاش به حلزونی گوش می‌رسد، این مایع نیز مرتعش شده و موها به حرکت درمی‌آیند. هر چه صدا بلندتر باشد، ارتعاش مایع و موها شدیدتر خواهد بود.
مدام و پیوسته در معرض صدای بلند موسیقی بودن باعث می‌شود سلول‌های مویی داخل حلزونی گوش، حساسیت خود را نسبت به ارتعاشات صدا از دست بدهند. گاهی صدای بلند باعث می‌شود سلول‌های مویی خم و تا شده و ناشنوایی موقتی روی بدهد. وقتی صدا خیلی بلند و طولانی‌مدت است، سلول‌های شنوایی گوش آسیب می‌بینند.
ضمنا هدفون و هندزفری می‌تواند جرم گوش را به سمت داخل‌تر کانال گوش هُل بدهد و باعث عفونت شود. همانطور که گفتیم صدای بلند موسیقی که از طریق هدفون به گوشتان می‌رسد می‌تواند به سلول‌های داخل گوش آسیب بزند. بزرگ‌ترین مسئله این است که این سلول‌ها توانایی بازسازی ندارند. یعنی اگر آسیب ببینند، امکان جبران آسیب وجود ندارد و ممکن است منجر به ناشنوایی دائمی شود.

آیا استفاده از هدست می‌تواند می‌تواند باعث وزوز گوش شود؟

هدفون و هندزفری غیرمستقیما می‌توانند سبب وزوز گوش شوند. اگر با صدای بلند و طولانی‌مدت از هدست استفاده کنید ممکن است دچار کاهش شنوایی شوید. از آنجایی که وزوز گوش می‌تواند نتیجه‌ی غیرمستقیم آسیبی باشد که صدای بلند به گوشتان وارد می‌کند پس این هم دلیلی دیگر برای اینکه صدا را بلند نکنید.
اگر ساعت‌های طولانی از هدفون و هندزفری استفاده کنید ممکن است دچار عوارض زیر شوید:
. سرگیجه
. از دست دادن شنوایی
. عفونت گوش
. جرم گوش
. گوش درد
. کم شنوایی ناشی از سر و صدا
. وزوز گوش
. اختلال عدم تحمل صدا (هایپراکوزیس)

چند توصیه برای کاهش عوارض 

. در صورت امکان هنگام صحبت کردن با تلفن از اسپیکر گوشی استفاده کنید که بی‌ضررتر از بلوتوث یا هدست سیم‌دار است.
. به گوش‌هایتان استراحت بدهید. گوش دادن به صدای بلند با هدست در طولانی‌مدت می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به گوش‌ها بزند. بنابراین همیشه توصیه می‌شود به گوش‌هایتان استراحت بدهید و ساعت‌های طولانی از هدست استفاده نکنید. سعی کنید هر نیم ساعت ۵ دقیقه یا هر یک ساعت ۱۰ دقیقه به گوش‌ها استراحت بدهید.
. صدای هدفون و هندزفری را تا حد امکان کاهش دهید. 
. به منظور سلامت گوش‌ها و پیشگیری از عفونت گوش از هندزفری دیگران به‌صورت اشتراکی استفاده نکنید و حداقل هفته‌ای یک بار آن را با الکل ضدعفونی کنید.

---