نيروگاه هسته اي بوشهر

 نیروگاه هسته‌ای بوشهر یکی از مهمترین نیروگاه‌های ایران و اولین نیروگاه هسته‌ای در ایران است، کلنگ تاسیس این نیروگاه در زمان محمدرضاشاه پهلوی بر زمین خورد و سه سال بعد با وقوع انقلاب سال 1357 احداث آن متوقف شد.

نیروگاه بوشهر نخستین و تنها نیروگاه هسته‌ای غیرنظامی تولید انرژی در خاورمیانه است. تاسیسش سه سال قبل از انقلاب بوده است. دو سال از تاسیس سازمان هسته ای می گذشته است که حکومت تصمیم به تاسیس این نیروگاه می کند. مسوولیت ساخت آن در دوران پهلوی بر عهده ی آلمانی ها بود و در زمان تاسیس برنامه ی بیست ساله ای برای تکمیل این نیروگاه رقم خورده بود.

" در سال ۱۳۵۷ ، در شرايطي كه حدود ۷۵ درصد واحد اول و ۶۰ درصد واحد دوم نيروگاه ساخته شده بود با پيروزي انقلاب اسلامي در ايران ، طرف آلماني كار بر روي پروژه را متوقف كرد .دولت ايران از شركت آلماني در دادگاه داوري بين المللي شكايت كرد." (1) 

سه سال بعد نتیجه ی شکایت ایران مبنی بر اینکه آلمان ها حق امتیاز این نیروگاه را ندارند در اسفند ۱۳۶۰ آمد: بر اساس راي دادگاه بين المللي قرار شد همه قطعات و دستگاه‌هاي ساخته شده دو نيروگاه بوشهر تا آن زمان ، به اضافه نيمي از سوخت هسته‌اي به مالكيت ايران درآيد و پيمانكار موظف شد كه اين قطعات را بصورت تحويل در بندر بوشهر ، به ايران تحويل دهد . 

"در دهه ۶۰ بار دیگر کار در نیروگاه بوشهر از سر گرفته شد، اما همزمان با حضور کارشناسان آلمانی در نیروگاه، حمله موشکی عراق به بخشی از ساختمان نیروگاه بوشهر، آلمان را از ادامه پروژه منصرف کرد."(2)

در جنگ هشت ساله ی ایران و عراق، با اصابت موشک های صدام به تاسیسات این نیروگاه خسارت بسیار زیادی به این نیروگاه وارد شد و ادامه ی احداث این نیروگاه را دشوارتر کرد.  

در سال ۱۳۶۸، با سفر آقاي هاشمي رفسنجاني رئيس جمهور وقت به روسيه ، موافقتنامه همكاري هسته‌اي ميان ۲ كشور تدوين شد و احداث این نیروگاه از سر گرفته شد. 

اما از سال 1368 توافق نامه هایی امضا می شد که ایران و روسیه همکاری لازم را مبنی بر تکمیل و اتمام این نیروگاه دارند اما هرچند سال یکبار تاریخ اتمام آن به عقب رانده می شد.  

در نهایت در شهريور سال ۱۳۹۰ انتظار ۳۶ ساله به سر رسيد و بهره برداري مقدماتي از نخستين نيروگاه اتمي جمهوري اسلامي ايران و عصر جديد توليد برق هسته اي آغاز شد. هـر چند مـدت زمان ساخت نخستين نيروگاه اتمي كشور با كار شكني برخي كشورها و سازمانهاي بين المللي كه بايد مدافع حق هسته اي كشورهاي عضو باشند طولاني شد اما به لطف و فضل الهي ثمره آن تجربه اندوزي متخصصان جواني شد كه اميد آينده ايرانند و ملت ايران چشم انتظار ، نظاره گر بكارگيري اين تجربه گران سنگ در ساخت نيروگاه هاي اتمي ديگر امـا اين بار نه با كمك مهندسان خارجي بلكه بـه دست فرزندان برومند و غيرتمند خود هستيم.

اتمام طولانی مدت این نیروگاه اگرچه دشواری های زیادی را به همراه داشت اما شروع راهی بود که ایران و ایرانیان بتوانند با استفاده از انرژی صلح آمیز هسته منبعی غیر اتمام برای تولید انرژی و مصرفی زندگی شان داشته باشند.


پی نوشت:
1- تاریخچه نیروگاه اتمی بوشهر، سایت صدا و سیمای بوشهر
2- «نیروگاه هسته‌ای بوشهر؛ انتظار سی ساله برای آغاز فعالیت»