عملیات استشهادی فلسطینیان

  در يك تحليل واقع بينانه و با درك شرايط تاريخى و وضعيت كنونى فلسطينيان، مى توان گفت ملّتى كه سرزمين آبا و اجدادى اش به وسيله بيگانگان غصب و از كليه حقوق مادى و معنوى خويش محروم گرديده و نتيجه اى جز ضرر و عقب نشينى از راه هاى طى شده نديده اند، نمى توانند نظاره گر نابودى تدريجى خويش و سرزمينشان باشند. در چنين شرايطى كه رژيم صهيونيستى زبانى به جز خشونت و زور نمى فهمد و با تمامى قوا و به پشتيبانى دولت هاى استكبارى و با استفاده از سكوت و بى تفاوتى مجامع بين المللى، به نسل كشى ملت فلسطين پرداخته است، راهى جز دفاع و مقابله به مثل باقى نمانده است.
از نظر دينى، اكثريت قريب به اتفاق بزرگان اهل سنت و مراجع شيعه، بر مشروع بودن عمليات استشهادى فلسطينيان صحه مى گذارند. مفتى مصر، «قرضاوى» به عنوان يك عالم متفكر اهل سنت، علامه فضل اللّه به عنوان مرجع تقليد شيعه و حتى مراجع شيعى ايرانى، چون حضرت آيه اللّه فاضل لنكرانى و ... عمليات و حركت استشهادى را در شرايط كنونى فلسطينيان، تأييد مى كنند.[1]
 به علاوه از نظر تاريخى چنين حركتى، اختصاص به ملّت مظلوم فلسطين ندارد؛ بلكه در همه انقلاب هاى بزرگ دنيا و در مواردى كه خاك يك سرزمين به اشغال در مى آيد و ... چنين اقداماتى ديده شده و از جايگاه بالايى برخوردار است. به عنوان نمونه موقعى كه آلمان ها، خاك فرانسه را اشغال كردند، چنين اقداماتى در عمليات هاى پارتيزانى در فرانسه، صورت مى گرفت. وقتى يك نفر براى آزادى سرزمين خود، جانش را فدا مى كند، نه تنها ضد ارزش نيست؛ بلكه ارزشمند و ستودنى است.[2] در برخى جوامع اسلامى در قرن 18 ـ كه بخش هايى از هندوستان امروزى محسوب مى شوند ـ براى بيرون راندن استعمارگران اروپايى، به عمليات هاى انتحارى متوسل مى شدند.
«كاميكازه» ـ كه در فرهنگ سياسى دنيا در زمينه عمليات هاى انتحارى شهرت يافته است ـ نام يك خلبان ژاپنى بود كه در خلال جنگ جهانى دوم، هواپيماى نظامى خود را به قلب ناوهاى نظامى آمريكا كوبيد. اين اقدام از آن به بعد، به يك استراتژى مهم ژاپنى ها عليه آمريكا تبديل شد و امروزه نيز، كاميكازه براى ژاپنى ها مورد تقدير و تحسين است.[3]
حضرت امام رحمه الله در تقدير و تأييد عمليات استشهادى شهيد حسين فهميده، از او به عنوان «رهبر» نام برد. به هر حال اگر اين حركات از زاويه دينى و انقلابى و نيز شرايط كنونى نگريسته نشود، طبيعى است كه نمى توان در داورى منصف و جامع عمل كرد[4].
[از سوى ديگر مجموعه عمليات هاى استشهادى فلسطينيان، آثار و نتايج بسيار مطلوبى در برداشته و به اسرائيل و تمامى پشتيبانان آن فهمانده است كه ملّت فلسطين، زنده و بيدار است و هرگز تسليم نابودى و نقشه هاى شوم آنان نمى شود] و همچنين باعث شده تا مهم ترين مسئله اسرائيل (تأمين امنيت) را ـ كه براى آن هزينه هاى بسيار زيادى متحمل شده اند ـ با چالش هاى جدّى مواجه كند و خواب راحت را از ديدگان آنان بربايد.
در اسلام هدف از جنگ دفاعى، رفع حمله، سركوب پيمان شكنان و تجاوزگران بيگانه، بيرون راندن آنان از سرزمين هاى اشغالى، آزادسازى آن مناطق، دفاع از جان و مال مسلمانان و عقيده و مرام اسلامى است. انجام دادن اين نوع جهاد ـ كه در زمره واجبات عينى است ـ بر تمامى مسلمانان، اعم از زن و مرد، در كليه قرون و اعصار و مادام العمر لازم الاجرا است.[5]
آيات متعددى از قرآن كريم مسلمانان را به جهاد دفاعى ترغيب مى كند: «وَ قاتِلُوا فِى سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يُقاتِلُونَكُمْ»[6]؛ «و در راه خدا جهاد كنيد با كسانى كه با شما مى جنگند» و «اُقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَ أَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ ...»[7]؛ «هر جا مشركان را يافتيد بكشيد و از شهر و ديارشان برانيد، چنان كه آنان شما را از وطن آواره كردند».
از ديدگاه حقوق بين الملل نيز، طبق ماده 51 منشور، حق دفاع براى ملت مظلوم فلسطين وجود دارد و اين حق طبيعى براى آنان به رسميت شناخته شده است. آنان مى توانند براى جلوگيرى از تجاوز و يا گسترش آن، اقدامات لازم را انجام داده و همه گونه آمادگى دفاعى و رزمى را براى خود فراهم آورند و عملاً براى سركوب خصم از آن استفاده كنند.[8]
اولين شرط دفاع مشروع از ديدگاه حقوق بين الملل، مقابله با تجاوز مسلحانه است كه بر اساس تعريف مجمع عمومى ملل متحد از تجاوز، دولت اسرائيل متجاوز محسوب مى شود. بر اساس ماده اول قطعنامه، تجاوز عبارت است از: «كاربرد نيروى مسلح به وسيله يك دولت، عليه حاكميت، تماميت ارضى و يا استقلال سياسى دولتى ديگر؛ يا كاربرد نيروى مسلح در راه هايى مغاير منشور ملل متحد»[9]. مسلما دولت نامشروع و غاصب اسرائيل مصداق واقعى متجاوز است و حق دفاع و مقابله به مثل براى فلسطينيان، كاملاً مشروع است. البته چه بسا رژيم صهيونيستى نيز از اين مواد قانونى سوء استفاده نموده، مبارزان فلسطينى را به عنوان تروريسم معرفى كند! اما آنچه مهم است، آشنايى افكار عمومى با مبانى اسلامى و اصول حقوق بشر است كه با استناد به آن، بتوان از مقاومت و مبارزه مشروع فلسطينيان دفاع كرد و نزد وجدان عمومى جهانيان، احقاق حق فلسطينيان را به رسميت شناساند.
عمليات استشهادى، جوانه هاى اميد به پيروزى را در قلب ملّت مظلوم فلسطين، رويانيده و انتفاضه مردمى فلسطين را به حركتى زنده، پويا و پرتوان، تبديل كرده است. در هر صورت عمليات استشهادى ملّت فلسطين در شرايط كنونى، از مصاديق جهاد دفاعى است كه از نظر اسلام و حكم عقل و حقوق بين الملل، امرى كاملاً مشروع است.


منابع
[1]. ر.ك: فصلنامه حضور، ويژه فلسطين، بهار 1381، ش 40، صص 24ـ31. 
[2]. همان. 
[3]. ناصرپور، حسن، عمليات استشهادى در فلسطين، ص 70. 
[4]. همان. 
[5]. محمدرضا ضيائى بيگدلى، اسلام و حقوق بين‏الملل، تهران، ص 128.
[6]. بقره 2، آيه 190. 
[7]. همان، آيه 191. 
[8]. اسلام و حقوق بين‏الملل عمومى، دفتر همكارى حوزه و دانشگاه، ص 26. 
[9]. به نقل از: نشريه «مركز مطالعات عالى بين‏الملل» اسفند 1365، مقاله «مفهوم تجاوز در حقوق بين‏الملل». 

---

نام سایت:پرسمان/اندیشه سیاسی