هوش

زمان تقریبی مطالعه :

تاریخ : دوشنبه 1385/12/28 ساعت 19:27

هوش چیست؟ جامع ترین تعریفی که برای هوش ارائه شده و در مورد تمامی جانوران صدق می‌کند، میزان توانایی جانور در یادگیری است. اما چگونه می‌توان این توانایی را اندازه گیری کرد؟ اولین تست هوش برای انسان‌ها در سال 1905 طراحی شد، اما این تست بیشتر به ارزیابی معلومات افراد می‌پرداخت؛ یعنی به جای اندازه گیری توانایی بالقوه افراد در یادگیری، میزان اطلاعات قبلی آ‌ن‌ها را می‌سنجید. امروزه گرچه تستهای سنجش هوش بسیار پیشرفته ای طراحی شده اند، اما هنوز هم تفاوت‌های فرهنگی افراد در نتیجه این تست‌ها تأثیر زیادی دارد. برخی حیوانات توانایی یادگیری بالایی در زمینه های خاص دارند. زنبور عسل مختصات گل‌های حاوی گرده را نسبت به کندو با دقت زیاد محاسبه می‌کند

و بعد از بازگشت به کندو آن را به سایر زنبورها اطلاع می‌دهد. او این کار را با حرکات دایره ای شکل انجام می‌دهد. جالب اینجا است که با گذشت زمان، او نشانی جدید را با توجه به تغییر وضعیت خورشید در آسمان، محاسبه کرده و حرکات خود را طوری عوض می‌کند که دوستان خود را به سمت گل‌ها هدایت کند. تست های IQ در انسان‌ها توانایی حافظه، استدلال، زبان و شکل گیری مفاهیم را ارزیابی می‌کند. واضح است که بسیاری از حیوانات دارای توانایی های متفاوتی در این موارد هستند و برخی از آن‌ها توانایی های ویژه ای دارند که در بین این موارد نمی گنجد. رفتارهای حیوانات به حدی با هم متفاوت است که هیچ گاه نمی توان نتایج تستی را که برای یک گونه (مثلاً انسان) طراحی شده، با نتایج به دست آمده از تست مشابه برای گونه های دیگر (مثلاً دلفین ها) مقایسه کرد.

به نظر می‌رسد که ذهن آدمی در طول سالیان دراز دارای توانایی های ویژه ای در استفاده از زبان شده و به طور ویژه برای این کار پرورش یافته است. آزمایش‌ها نشان داده است که برخی از میمون‌ها و دلفین‌ها نیز استعداد زبانی عجیبی دارند و حتی می‌توانند با انسان‌ها ارتباط برقرار کنند. شامپانزه ( به ویژه گونه ای از آن که bonbo نامیده می‌شود.) دارای استعداد زبانی است که با یک انسان سه ساله رقابت می‌کند. درست است که حیواناتی که زندگی اجتماعی محدودتری دارند، از این استعداد بهره ای نبرده اند. اما آن‌ها نیز توانایی های خارق العاده ای در زمینه های دیگر مانند حافظه دارند.