فاکتورهایی برای دعاهای خوب در سال جدید

سال جدید و تغییر طبیعت درس های تازه و زیبایی به انسان می دهد  بهار فصل نو شدن و تغییر کردن است، این فصل زیبا می تواند نقطه شروعی و نقطه عطفی باشد، برای کسانی که به دنبال شکوفایی استعدادها و آرزوهای نو و جدید هستند.

قرآن کریم بارها از لزوم و ضرورت دعا در زندگی سخن به میان آورده و مردم را به دعا و مناجات تشویق  نموده است. از سویی وعده و نوید اجابت  و پاسخگویی را نیز به مسئلت کنندگان داده است[1] در فرهنگ اسلامی دعا به معنای خواندن خداوند متعال و یاری جستن از قدرت بی کران اوست. به هنگام دعا  نوعی رابطه عاطفی بین انسان و خدا بر قرار می شود، به گونه ای که انسان می تواند دردهای ناگفته اش را با او در میان گذارد. در برخی پژوهش ها روشن شده است، آن دسته افرادی که دعا و مناجات و ارتباط با خدای متعال سهم خاصی در زندگیشان دارد از سلامتی روحی و روانی  بالایی بر خوردار می باشند.[2] کما اینکه قرآن کریم نیز دعا و ارتباط با خدای متعال را مایع آرامش معرفی می فرماید: « الَّذِینَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛[ الرعد، آیه28] آنان که ایمان آورده اند و دلهایشان به یاد خدا آرامش می یابد آگاه باشید که دلها به یاد خدا آرامش می یابد». سال جدید می تواند سال بهتر دعا کردن و مهارت آموزی، در خواستن از خداوند متعال باشد.

تقویت آرزوهای خوب و سازنده در سال نو

قبل از بیان هر نکته ای لازم به ذکر است آموزه های اسلامی هیچ گاه به طور مطلق داشتن آرزو را در زندگی مذمت ننموده است؛ اگر در متون روایی با روایاتی برخورد می نماییم که  افراد را از پیامد آرزوها  بر حذر می دارد، مقصود آن دسته آرزوهایی است که  سد راه سعادت و کمال انسان  قرار داشته باشد.
از طرفی انسان بدون داشتن آرزو از بسیار از اهداف عالی، انسانی و الهی باز خواهد ماند. چرا که  آرزوهای ارزشی می تواند همانند نیرویی محرکه انسان را به  سوی قله های سعادت و کمال سوق دهد، و انگیزه فعالیت و تلاش را در وجود افراد زنده نماید. به همین جهت است که  رسول اکرم (صلی الله علیه واله و سلم) آرزوها را سازنده معرفی می نماید: «الْأَمَلُ رَحْمَةٌ لِأُمَّتِی وَ لَوْ لَا الْأَمَلُ مَا رَضَعَتْ وَالِدَةٌ وَلَدَهَا وَ لَا غَرَسَ غَارِسٌ شَجَراً؛[3]آرزو رحمت است براى امت من و اگر آرزو نبود ما در بچه اش را شیر نمى داد و باغبان نهالى نمى كاشت».

در روایتی در دیگر نقل شده است: روزی حضرت عیسى (علیه السلام) نشسته بود و پیر مردى با بیل زمین را شیار مى كرد، عیسى (علیه السلام) فرمود: بار خدایا! آرزو (امید) را از او برگیر. آن پیر در دم بیل را كنار نهاد و دراز کشید. ساعتى گذشت و عیسى(علیه السلام) گفت: بار خدایا! آرزو را به او بازگردان. آن پیر بی درنگ برخاست و شروع به كار كرد.[4] این روایت  به خوبی حاکی از آن است که آرزوهای  می تواند مایه امید میال به کار و تلاش، در رسیدن به نقطه های تعالی در زندگی باشد. چه بسا به خاطر این آثار ارزنده است  که امام سجاد(علیه اسلام) این چنین از خدای متعال درخواست آرزو مثبت می نماید:«اللّهُمَّ ربَّ العالَمِینَ أسألُكَ مِنَ الآمالِ أوْفَقَها؛[5] بار خدایا! اى پروردگار جهانیان!  از تو مناسبترین آرزو را خواهانم».سال جدید می توان سال آرزو های خوب باشد.
با وجود جایگاه و اهمیت دعا و آرزو که در مطالب قبل بیان شد جای طرح این سؤال است که بهترین دعا و آرزو در سال جدید چیست؟

1-آرزوی و دعا برای فرج مصلح جهانی

با اندکی نگاهی به دنیا اطراف مان به خوبی می توان فراوانی ظلم و جنایات و بی عدالتی را مشاهده کرد، گروهی به نام اسلام کمر به نابودی سنت و فرهنگ نبوی بسته اند، کشورهای بسیاری گرفتار ظلم و جنایت کشورهای استبدادی و متحجرین تکفیری شده اند، نفس عدلت جویان عالم به تنگ آمده، آموزه های اسلامی نوید روز فرج و ظهور مصلح جهانی را به مظلومان عالم داده است: «وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثینَ؛[قصص، آیه 5] ما مى خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روى زمین قرار دهیم».
سزاوار است برای نیل به این آرزوی بزرگ و دستیابی به حکومت عدل جهانی   دست به دعا  به سوی آستان کبریایی دوست برداریم.

2-دعا و آرزو برای توسعه امنیت و آرامش در جهان

یکی از زیباترین و مهمترین نعمت هایی که همه انسانها برای ادامه حیات خود به آن نیاز دارند نعمت امنیت و سلامت است. در اهمیت امنیت در روایتی نقل شده است. «لَانِعْمَةَ أَهْنَأُ مِنَ الْأَمْن ؛[6] نعمتى گواراتر از امنیّت نیست». بسیاری از افراد آن طور که شایسته است اهمیت این نعمت را نمی دانند چه بسیار افرادی که در شروع سال جدید گرفتار ناامنی فتنه متحجران تکفیری هستند. و اضطراب ، آشوب و ناامنی سرتاسر زندگیشان را فرا گرفته است. در سال جدید خوب است علاوه بر دعا برای تداوم این نعمت برای خود آن را برای سایر بلاد اسلامی از خداوند متعال مسئلت نماییم.

3-دعا و آرزو برای دنیایی بدون گناه و معصیت!

از جمله بدترین مصیبت های  که دنیا کنونی به شدت در آن گرفتار است، مسأله گناه و معصیت و آلودگی های اخلاقی است. هر چند علوم در حال پیشرفت و توسعه است، و بشر داعیه دار متمدن شده است، ولی متأسفانه به شدت در حال سیر قهقرایی است.

گرفتار شدن در باتلاق گناه   و رذایل اخلاقی، آنقدر زشت و نامیمون است که می تواند بلایای فراوانی را برای انسان به بار آورد، چه بسیار گرفتارهای که منشأ و علت اساس آن وجود این رذایل و گناهان انسان در زندگی است. درروایتی از پیامبر (صلى الله علیه و آله) در خصوص شومی گناه این چنین نقل شده است: «مَوْتُ الْإِنْسَانِ بِالذُّنُوبِ أَكْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالْأَجَلِ وَ حَیَاتُهُ بِالْبِرِّ أَكْثَرُ مِنْ حَیَاتِهِ بِالْعُمُر؛[7] مرگ انسان ها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدنِ اَجَل است و زنده ماندن انسان ها در نتیجه نیكى هایشان، بیشتر از زندگى كردنشان به خاطر باقى بودنِ عمر است».
دعا کنیم در دنیا متمدن امرزوی هیچ کس گرفتار گناه نباشد. « اَللّهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفیقَ الطّاعَهِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَهِ؛[8] خدایا، توفیق فرمانبرى، و دورى از نافرمانى، روزى ما بدار».

4-مسئلت توفیق عبادت، شکر گزاری و قرار گرفتن در زمره صالحان

«فَتَبَسَّمَ ضاحِكاً مِنْ قَوْلِها وَ قالَ رَبِّ أَوْزِعْنی أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَ عَلى والِدَیَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَدْخِلْنی بِرَحْمَتِكَ فی عِبادِكَ الصَّالِحینَ»[9]. « قالَ رَبِّ أَوْزِعْنی أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَ عَلى والِدَیَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَصْلِحْ لی فی ذُرِّیَّتی إِنِّی تُبْتُ إِلَیْكَ وَ إِنِّی مِنَ الْمُسْلِمین؛[احقاف، آیه 15] «پروردگارا! مرا توفیق ده تا شكر نعمتى را كه به من و پدر و مادرم دادى بجا آورم و كار شایسته اى انجام دهم كه از آن خشنود باشى، و فرزندان مرا صالح گردان من به سوى تو بازمى گردم و توبه مى كنم، و من از مسلمانانم!»
در این آیه شریف بهترین ها از خداوند درخواست شده است: 1-شناخت راه و رسم شکر نعمتها، 2-قرار گرفتن در زمره صالحان و مؤمنان،3-بهره مندی از فرزندانی صالح و نیکو کار.

سخن آخر: 

قرآن کریم سرشار از آموزه ها و دعاهای زیبا قرآنی است که بیان و ذکر همه آن دعاهای زیبا در این نوشتار کوتاه قابل بیان نیست، چه خوب است در سال جدید با هم پیمان شدن با آموزه های قرآنی توفیق بهره مندی از آنها را برای خود فراهم نماییم.
پی نوشت ها:
[1]. سوره غافر، آیه 60.
[2]. تفسیر موضوعی قرآن کریم(جمعی از نویسندگان)، نشر معارف: ص194.
[3]. بحار الأنوار:  ج 74، ص173.
[4]. تنبیه الخواطر : ج ۱، ص۲۷۲.
[5]. بحار الأنوار: ج۹۴، ص۱۵۵، ح۲۲.
[6]. تصنیف غرر الحكم و درر الكلم: ص447،ح10254.
[7]. مكارم الاخلاق: ص 362.
[8]. المصباح للكفعمی (جنة الأمان الواقیة): ص280. 
[9]. نمل، آیه19.