کتاب آه
کتاب آه
در مورد روایت حادثه عاشورا با چند دسته کتاب مواجهیم. نخست کتاب هایی که برای مخاطبان عام جامعه نوشته نشده و زبانشان، زبانی نیست که همگان بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند و دیگر کتاب هایی که اصالت ندارند.
قدیمی ترین کتابهایی که درباره واقعه عاشورا نوشته شده همین مقتل ها هستند و البته هنوز هم مشتری های پر و پا قرصی دارند. مخصوصا آن ها که می خواهند روایت های ناب و دست اولی از کربلا بخوانند سعی می کنند پشتشان را به همین مقتل ها گرم کنند و روایت های سند دار را مطالع کنند. در این میان کتاب «نفس المهموم» مرحوم شیخ عباس قمی که علامه شعرانی نیز آن را تایید کرده بود و اغلب نقل های صحیح مقاتل و کتب تاریخ را در خود گرد آورده و جزء جزء حادثه شهادت امام حسین علیه السلام را از 6 ماه قبل از عاشورا تا چند ماه بعد از آن روایت می کند، از متقن ترین مقاتل عاشورا به شمار می رود. اما متن همین کتاب هم که بیش از 50 سال پیش به فارسی برگردانده شده، ادبیات خاصی دارد و مناسب مخاطب عام امروزی نیست.
«کتاب آه» کتابی است که توسط «یاسین حجازی» ویراستاری و توسط نشر «جام طهور» منتشر شده و به قول خود ویراستار، بازخوانده ای از کتاب «نفس المهموم» مرحوم شیخ عباس قمی است؛ کتابی کاملاً متفاوت که به زبان امروزی نزدیک شده است.
به نظر نویسنده کتاب، مقدمه کتاب هایى که براى دادن یک تصویر یا چندخط از یک نامه، کلى سلسله اسناد و توضیح و تحلیل و تعلیقه براى خواننده ردیف مى کنند، هم به او اجازه نمى دهند کولاژش را خودش کامل کند هم بعضى وقت ها حوصله اش را سر مى برند که تا ته بخواندشان و از روى صفحاتى نخوانده نپرد. این طورى است که کتاب هاى این چنینى قیافه هایى خشک و جدى داشته اند و مفروض خوانندگان این بوده که وصالى سخت و کند و دیر مى دهند و ناخودآگاه ترسیده اند از اینکه سراغشان بروند. این شاید برجسته ترین دلیل ناشناخته ماندن کتاب هایى نظیر نفس المهموم است.
مقدمه کتاب هایى که براى دادن یک تصویر یا چندخط از یک نامه، کلى سلسله اسناد و توضیح و تحلیل و تعلیقه براى خواننده ردیف مى کنند، هم به او اجازه نمى دهند کولاژش را خودش کامل کند هم بعضى وقت ها حوصله اش را سر مى برند که تا ته بخواندشان و از روى صفحاتى نخوانده نپرد. این طورى است که کتاب هاى این چنینى قیافه هایى خشک و جدى داشته اند
آقای حجازی در مقدمه کتاب می نویسد: «در بازخوانی، خط حادثه را پررنگ تر کردم و به ترتیب و توالی وقوع حادثه ها دقت کردم ٦ و رد نقل هایی را که با هم نمی خواندند در کتاب های دیگر گرفتم تا نقل معروف تر و مشهور تر را بیاورم ٦ و رجزهایی را که ترجمه نشده بود یا ترجمه اش واضح نبود را دوباره ترجمه کردم و رسم الخط را یکدست کردم و نقطه گذاری کردم و اعراب گذاشتم ٦ و بعد تازه کار اصلی ام شروع شد، پاراگراف ها را نگاتیوهایی فرض کردم که با حفظ ترتیب و ضرباهنگ و تعلیق بایست به هم می چسباندم و همهٔ فکر و ذهنم این بود که صفحات برای خواننده راحت و بی وفقه ورق بخورد و یکبار برای همیشه معلوم شود «اتفاق» چگونه افتاده است. ابایى ندارم بگویم ترجمه فارسی نفس المهموم را من پاره پاره کرده ام تا در بازساختنش کاری کنم قدمت متن خواننده را سر ذوق بیاورد، نه آنکه مثل همیشه اسباب دست انداز و فاصله گرفتن او از کتاب بشود.»
کتاب از مرگ معاویه شروع می شود و تا وقایع بعد از عاشورا ادامه پیدا می کند. روایت های کوتاه کوتاه و زبان ساده و قابل فهم این کتاب، از مزیت های بزرگ آن است که خواننده ترجیح می دهد به جای خواندن دمع السجوم و نفس المهموم، این کتاب را بخواند و با روایت های آن همراه شود.
«کتاب آه» پنج سال پس از اولین انتشارش، هفتمین بازچاپ خود را به پایان راه فروش رسانده و شمار نسخه های فروخته شده خود را به بیش از 35 هزار نسخه رسانده است. این اتفاق در حالی رخ می دهد که نسخه الکترونیکی این کتاب نیز که چند سال پس از انتشار آن در قالب 10 لوح فشرده منتشر شده، پس از هفت نوبت تجدید چاپ بیش از 34 هزار نسخه فروخته است.
اگر دنبال مقتلی خوش دست با زبانی روان و امروزی و البته سندیتی محکم می گردید «کتاب آه» می تواند باب میلتان باشد.
کتاب صوتی «کتاب آه» را در تبیان گوش دهید.
منابع:
خبرگزاری مهر.
باشگاه خبرنگاران جوان