مروری بر فرضیات و اشتباهات مندل
اهداف:
آشنایی با برخی اشتباهات مندل
شرح درس:
فرضیات مندل
پژوهش هایی که قبل از آقای مندل انجام شده بود به این نتیجه منجر شد که صفات هر فرد میانگینی از صفات والدین است. (نظریه آمیختگی صفات) اما پژوهش های آقای مندل این فرضیه را پشتیبانی نکرد و بیان نمود که هر صفت را دو عامل تعیین می کند که یکی از این دو عامل از پدر و دیگری از مادر به ارث رسیده است.(فیلم).
درس 49 مروری بر فرضیات و اشتباهات مندل
توضیح فیلم:
مندل گیاه نخود فرنگی را به دلایل آسانی نگهداری، آشنایی او با رشد این گیاه، نداشتن صفات حد واسط، آمیزش راحت انتخاب کرد. او برای به دست آوردن خلوص از صفات آن ها را با هم لقاح داد.
فرضیه های مندل:
1- هر جاندار برای هر صفت خود دو آلل دارد که یکی را از پدر و یکی را از مادر دریافت کرده است.
2- ژن های مربوط به هر صفت ممکن است مشابه(هموزیگوت) یا متفاوت(هتروزیگوت) باشند.
3-هنگامی که دو آلل، پس از لقاح به یکدیگر می رسند، یکی از آن ها ممکن است به طور کامل خود را ظاهر کند(آلل غالب) و دیگری اثر خود را ظاهر نکند(آلل مغلوب )
4-دو آللی که مربوط به یک صفت هسنتد، هنگام تشکیل گامت از یکدیگر جدا شده و هر گامت فقط یکی از آلل ها را دریافت می کند.
علت انتخاب گیاه نخود فرنگی:
1- دارای چند صفت است که هر کدام فقط دو حالت را نشان می دهند(حد واسط ندارند).
2- آمیزش دادن گیاهان با یکدیگر آسان است(اتجام خودلقاحی و دگرلقاحی).
3-گیاهی کوچک است و به آسانی پرورش داده می شود.
4- آشنایی مندل از دوران خردسالی با این گیاه
اشتباه مندل
مندل گمان میکرد که تمامیِ ژنها مستقل از یکدیگر عمل میکنند. (مثلاً ژنهای مربوط به رنگِ چشم هیچ تاثیری بر ژنهای مربوط به قد نمیگذارند). امروزه میدانیم که این قانون تنها برای ژنهای غیرپیوسته صحیح است. یافتههای جدید نشان میدهد که قانونِ مندل در موردِ ژنهای پیوسته صحیح نیست.
زیرا تمامی ژنهای موجود روی یک کروموزوم با یکدیگر در ارتباط بوده و متعلق به گروه پیوسته ی مشابهی میباشند. در نتیجه کروموزوم در نقل و انتقالات خود، تمامی ژنهای پیوسته را با خود حمل میکند. بنابراین، بر خلاف باور مندل، ژنهای پیوسته به طور مستقل از یکدیگر انتقال نمییابند، بلکه تنها ژنهای موجود بر روی کروموزومهای مختلف، به طور مستقل انتقال مییابند.
مندل نتایج خود را در چهار فرضیه خلاصه کرد:
هر جاندار برای هر صفت خود، 2 آلل دارد که یکی از آنها را از پدر و دیگری از مادرش دریافت کرده است.
دو آلل مربوط به یک صفت ممکن است مشابه یا متفاوت باشند.
از دو آلل مربوط به یک صفت، ممکن است یکی از آنها خود را به طور کامل ظاهر کند (آلل غالب)، و دیگری هیچ اثر قابل مشاهدهای از خود بروز ندهد (آلل مغلوب).
دو آللی که مربوط به یک صفت هستند، به هنگام تشکیل گامت از یکدیگر جدا میشوند و هر گامت فقط یکی از آنها را دریافت میکند. به هنگام تشکیل سلول تخم نیز، یک الل از گامت نر و یک الل از گامت ماده به اشتراک گذاشته میشوند.
قطعه ای از مولکول DNA که حاوی اطلاعات لازم جهت سنتز یک محصول بیولوژیک وظیفهدار نظیر پروتئین یا RNA است را یک ژن میگویند.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: فاضل سامانی صحرانشین