داستان زندگی جستجوگر ملی!
داستان زندگی جستجوگر ملی!
از زمان مطرح شدن راه اندازی جست‌وجوگر ملی، اظهارات مختلفی در خصوص وضعیت این پروژه شنیده شده است، اما شاید آخرین اخبار‌های منتشر شده مربوط به انتشار فراخوان سازمان فناوری اطلاعات برای شناسایی شرکت‌های توانمند داخلی برای راه‌اندازی این موتور جست‌وجو باشد. فراخوانی که هنوز نتیجه آن اعلام نشده است.
سال هاست پروژه‌های وزارت ارتباطات با نام "ملی" یا "بومی" گره خورده است. پروژه‌هایی که اکثرشان در مرحله‌ای از کار ثابت مانده و معلوم نیست چه سرنوشتی در انتظار آنها است. یکی از این پروژه‌های ملی راه اندازی جست‌وجوگر ملی است. پروژه‌ای که زمزمه راه‌اندازی آن مرداد ماه سال 89 باز می‌گردد. رضا تقی پور، وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات، در آغاز به کار دولت دهم اعلام کرد که ایران برای جوابگویی به نیازهای داخلی و نیز تحقق اهداف برنامه پنجم توسعه در نظر دارد موتور جست‌وجوگر ملی راه اندازی کند تا کاربران ایرانی برای جست‌وجو در اینترنت به جای استفاده از موتورهای جست‌وجوی "یاهو" (Yahoo) و "گوگل" (Google) از موتور جست‌وجوی بومی استفاده کنند.
در آن زمان یکی از مسوولان سازمان فناوری اطلاعات ایران در تشریح آغاز به کار این پروژه با بیان اینکه موتورهای جست‌وجوی بین‌المللی گوگل و یاهو در استفاده از نیاز داخلی و خارجی کاربران کاربرد دارد، اما موتور جست‌وجوگر ملی صرفا در مورد کاربران ایرانی داخل کشور و فقط برای ارائه خدمات دستگاه‌های دولتی و اجرایی به کار خواهد رفت اعلام کرد که عنوان موتور جست‌وجوی "یا حق" برای این پروژه پیشنهاد شده است. پروژه‌ای که تا کنون تنها نام آن مشخص شده و در حالی که سال 91 زمان راه اندازی آن عنوان شده بود، هنوز و با گذشت تقریبا سه ماه از سال 92، به بهره برداری نرسیده است.
هنوز در جست‌وجوی شرکت توانمند
از زمان مطرح شدن راه اندازی جست‌وجوگر ملی، اظهارات مختلفی در خصوص وضعیت این پروژه شنیده شده است، اما شاید آخرین اخبار‌های منتشر شده مربوط به انتشار فراخوان سازمان فناوری اطلاعات برای شناسایی شرکت‌های توانمند داخلی برای راه‌اندازی این موتور جست‌وجو باشد. فراخوانی که هنوز نتیجه آن اعلام نشده است.
از زمان مطرح شدن راه اندازی جست‌وجوگر ملی، اظهارات مختلفی در خصوص وضعیت این پروژه شنیده شده است، اما شاید آخرین اخبار‌های منتشر شده مربوط به انتشار فراخوان سازمان فناوری اطلاعات برای شناسایی شرکت‌های توانمند داخلی برای راه‌اندازی این موتور جست‌وجو باشد. فراخوانی که هنوز نتیجه آن اعلام نشده است
پروژه جست‌وجوگر ملی قرار است روی شبکه اینترانت کشوری پیاده سازی شود و صرفا مورد استفاده کاربران ایرانی داخل کشور و تنها برای ارائه خدمات دستگاه‌های دولتی و اجرایی باشد. در واقع موتور جست‌وجوگر ملی، به عنوان اولین اولویت برای ارائه خدمات دستگاه‌های دولتی و غیردولتی با هدف تسهیل در ارائه اطلاعات سریع به مردم پیاده سازی خواهد شد،
همچنین اطلاعات تمامی سرورهای داخل کشور نیز از طریق این موتور، قابل جست‌وجو و دریافت خواهد بود. گرچه در این پروژه به خط و زبان فارسی در محیط اینترنت اشاره شده است، اما مشخص نیست که جست‌وجوگر ملی چگونه قرار است در محیط اینترنت، زبان رسمی کشور را حفظ کند و با غول‌های جست‌وجوگر دنیا رقابت داشته باشد.
در این راستا "هادی ملک پرست"، مدیر کل تحقیق و توسعه سازمان فناوری اطلاعات ایران در این خصوص می‌‌گوید: "در جست‌وجوگرهای کنونی کاربران می‌توانند موضوع مورد نظر خود را کلاسه بندی و در یک محدوده خاصی جست‌وجو کنند. اما این که موتور جست‌وجوگر ملی چگونه فعالیت خواهد کرد. جزو خروجی‌های فاز پژوهشی است در واقع پس از پایان مرحله پژوهش، اعلام می‌شود اگر این موتور جست‌وجو می‌خواهد قابلیت های خاصی داشته باشد نیازمند چه نوع معماری است."
به هرحال نکته‌ای که مدیران سازمان فناوری اطلاعات ایران به آن اشاره دارند آن است که فعالیت این موتور در گستره داخلی است. به عبارتی این موتورجست‌وجوگر، اطلاعات مورد نیاز کاربر را در محتوای داخل کشور جست‌وجو می‌کند، از این رو مساله‌ای که در مورد این موتور مد نظر قرار گرفته، عدم وابستگی به جست‌وجوگرهای خارجی است.
جست‌وجوگرهای رنگارنگ
سال گذشته بود که سیاست های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای اجرای پروژه جست‌وجوگر ملی به نوعی تغییر کرد و مقرر شد برای ایجاد فضای رقابت فعالان داخلی در این عرصه، چندین موتور جست‌وجوی بومی راه اندازی و معرفی شود. براین اساس سازمان فناوری اطلاعات ایران بحث حمایت از موتورهای جست‌وجوی بومی و رتبه‌بندی آنها را در دستور کار قرار داد.
هم اکنون و با گذشت بیش از3 سال از اولین زمزمه‌ها برای راه اندازی موتور جست‌وجوگری که توانایی رقابت با موتورهای جست‌وجویی همچون یاهو و گوگل را داشته باشد تنها یک موتور جست‌وجوی بومی به نام "پارسی جو" مورد تایید وزارتخانه هم هست که فعالیت خود را شروع و در مدت تقریبا یک ساله از آغاز فعالیتش توانسته به گفته مدیران پروژه روزانه 80 هزار مراجعه کننده داشته باشد.
در کنار موتورجست‌وجوگر "پارسی جو"، در اردیبهشت سال 91، موتور جست‌وجوی بومی دیگری به نام "پارسی یاب" نیز پا به عرصه گذاشت. موتور جست‌وجوگری که در حال حاضر نسخه آزمایشی آن با ده هزار سند اینترنتی به بهره‌برداری رسیده است. در واقع ایده اولیه برای طراحی این موتور جست‌وجو با توجه به امکانات محدود دانشجویی، تجمیع اطلاعات رسانه‌های داخلی کشور در بستر اینترانت ملی بود، اما با گسترش طرح، بستری برای راه‌اندازی یک موتور جست‌وجوی جامع فراهم شد.
هم اکنون و با گذشت بیش از3 سال از اولین زمزمه‌ها برای راه اندازی موتور جست‌وجوگری که توانایی رقابت با موتورهای جست‌وجویی همچون یاهو و گوگل را داشته باشد تنها یک موتور جست‌وجوی بومی به نام "پارسی جو" مورد تایید وزارتخانه هم هست که فعالیت خود را شروع و در مدت تقریبا یک ساله از آغاز فعالیتش توانسته به گفته مدیران پروژه روزانه 80 هزار مراجعه کننده داشته باشد
کاربران ایرانی و گوگل
طبق آمار هر ایرانی روزانه به طور میانگین 5 بار در گوگل جست‌وجو می کند و میانگین سالانه تعداد دفعات جست‌وجو در گوگل توسط کاربران ایرانی یک‌هزار و 825 بار اعلام شده است. براین اساس میانگین درآمد گوگل به ازای هر کلیک بر لینک‌های تبلیغاتی 04/1 دلار و میانگین درآمد سالانه گوگل از هر کاربر 3/7 دلار است و در مجموع این موتور جست‌وجو از کاربران ایرانی طی یک سال277 میلیون دلار درآمد کسب کرده است.
با وجود تمام تاکیدات صورت گرفته و این که بارها مسوولان اعلام کرده‌اند که حتی راه‌اندازی موتور جست‌وجوی ملی در برنامه پنجم توسعه هم مورد توجه قرار گرفته، همچنان زمان دقیقی برای راه‌اندازی این سایت اعلام نشده. درباره زمان راه‌اندازی کامل و فراگیر این جست‌وجوگر هم تاکنون وعده‌های مختلفی داده شده و در آخرین صحبت‌ها مسوولان از راه‌اندازی این سامانه تا زمانی نزدیک خبر داده‌اند که باید منتظر ماند تا معلوم شود آیا این بار این وعده عملیاتی می‌شود یا خیر.
فرآوری : ازاده مرنی
بخش ارتباطات تبیان
منابع: افتانا / برسام