لاف عشق و گله از یار زهى لاف دروغ           عشق بازان چنین مستحق هجرانند

بنابراین، انتظار قبل از آنكه از ادعاى انسان فهمیده شود، از رفتار و كردار او فهمیده مى‏شود. نمى‏توان هر كسى را كه ادعاى دوستى و ولایت امام زمان را دارد، در شمار دوستان و منتظران او قلمداد نمود! آرى «مشك آن است كه خود ببوید نه آنكه عطاربگوید».

با چنین توضیحى، روشن است كه منتظر واقعى امام زمان(عج) باید رفتارش به گونه‏اى باشد كه هر لحظه منتظر ظهور امام زمان‏علیه السلام باشد، یعنى، در هر لحظه كه این خبر را به او بدهند، خوشحال شود و آماده یارى آن حضرت باشد و با مال و جان خویش جهاد كند و خود را در راه آن حضرت فدا نماید. منتظر واقعى، اهل گناه و دلبستگى به دنیا نیست؛ چرا كه چنین كسى نمى‏تواند از وابستگى‏ها، دلبستگى‏ها و آلودگى‏ها دست بردارد و آماده به خدمت در جهت اهداف مقدس امام زمان‏علیه السلام باشد.

با توجه به نكات ذكر شده مى‏توان بعضى از وظایف منتظران امام زمان‏علیه السلام را چنین ذكر كرد:

1. معرفت:

اولین شرط انتظار معرفت است؛ تا انسان میهمان خود را نشناسد و از خصوصیات خوب او مطلع نباشد، منتظر او نخواهد شد. تنها هنگامى انسان در انتظار كسى مى‏نشیند كه او را خوب بشناسد، اما اگر انسان كسى را نشناسد و بداند كه آن شخص خواهد آمد، برایش اهمیتى نخواهد داشت و منتظر او نخواهد ماند. در مورد انتظار امام زمان(عج) هم چنین است. كسانى كه آن حضرت را نمى‏شناسند (مانند كفار و یا اهل ادیان دیگر)، هرگز انتظار او را نمى‏كشند؛ اما كسانى كه او را مى‏شناسند و ارزش و مقام او را مى‏دانند، منتظر او مى‏مانند.

كسانى كه امام زمان را نمى‏شناسند - اگر چه به ظاهر مسلمان باشند - چنانچه در این حال بمیرند در حال جاهلیت از دنیا رفته‏اند؛ چنان‏كه پیامبر اكرم‏صلى الله علیه و آله‏فرمود: «مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ اِمامَ زَمانِهِ ماتَ میتَةَ الْجاهِلِیَّةِ» ؛ بحارالانوار: ج 32، ص 331. «هر كس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است».

بنابراین اولین شرط انتظار، ایجاد معرفت در مورد امام زمان(عج) است و طبیعى است كه هر مقدار معرفت انسان نسبت به آن حضرت بیشتر باشد، ارزش او را بیشتر درك كرده و به عظمت او بیش از پیش پى خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالى كه افراد جاهل و ناآگاه به ارزش آن حضرت، هرگز احساس تشنگى و عطش نسبت به وجود مقدس ایشان نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران بیرون هستند!

1. شناخت تاریخى وجود آن حضرت؛ مانند اینكه او امام دوازدهم است و تاریخ ولادتش در چه سالى است و مانند آن.

2. شناخت مقام نورانیت آن حضرت؛ كه این شناخت كار هر كسى نیست و ظرفیت و لیاقت زیادى مى‏خواهد. در حقیقت، اصحاب خاص امام زمان‏علیه السلام كسانى‏اند كه آن حضرت را به مقام نورانیت شناخته‏اند.

براى آگاهى از مقام عظیم امامت خواندن زیارت جامعه كبیره و تأمل در معانى عمیق آن توصیه مى‏شود.

همچنین خواندن كتب معتبرى كه در مورد امام زمان‏علیه السلام نوشته شده است مى‏تواند انسان را تا حدى به مقام و عظمت آن حضرت آشنا سازد.

2. محبت به امام زمان‏ علیه السلام‏

وظیفه دیگرى كه منتظران آن حضرت دارند این است كه باید دوستى و محبت امام عصر(عج) را در خود ایجاد كنند و آن را افزایش دهند. بدیهى است تا انسان از میهمان خویش خوشش نیاید و نسبت به او محبت نداشته باشد - هر چند هم كه او رابشناسد - نمى‏تواند واقعاً منتظر آمدن او باشد؛ اگر انسان از میهمان خود بدش بیاید، چگونه مى‏تواند منتظر قدم او باشد و خود را براى پذیرایى از او آماده كند. پس تا محبت به امام زمان(عج) در وجود كسى شكل نگرفته و شعله‏ور نشده باشد، او نمى‏تواند به وظایف منتظران واقعى عمل نماید. محبت به امام زمان(عج) وظیفه‏اى است كه پیامبر اكرم‏صلى الله علیه وآله نیز به دستور خدا از ما خواسته است؛ آنجا كه در قرآن كریم مى‏فرماید: «قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى‏»؛ سوره شورى: آیه 23.

3. ایجاد سنخیت با امام زمان‏علیه السلام‏

منتظران واقعى وضعیت روحى و فكرى و عملى خود را به گونه‏اى سامان مى‏دهند كه سنخیت كاملى با امام زمان‏علیه السلام داشته باشند. آیا مى‏توان منتظر قدوم كسى بود؛ ولى با او مشابهت و سنخیت نداشت؟ آیا مى‏توان محبت كسى را داشت، اما با او هیچ سنخیت و مشابهتى نداشت؟ ایجاد سنخیت با امام زمان از طریق تقویت ایمان و تقوا و فضایل اخلاقى و درجات معنوى حاصل مى‏شود. تنها در این صورت است كه مى‏توان ادعاى محبت به آن حضرت را داشت. در صورتى كه انسان رفتارش مطابق میل امام زمان(عج) باشد، شعله محبت او در دلش زبانه خواهد كشید و عشق آن حضرت او را به فریاد خواهد آورد و دورى‏اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت.

طبیعى است كه هر چقدر سنخیت با ولى عصر(عج) بیشتر باشد، محبت آن حضرت به انسان بیشتر خواهد شد و محبت انسان نیز به آن حضرت افزون‏تر خواهد گشت. پس منتظر واقعى باید سعى كند تمام وظایف دینى و احكام الهى را انجام دهد.

4. ارتباط با منتظران دیگر

منتظر امام زمان(عج) مى‏داند كه برنامه آن حضرت یك برنامه جهانى است و باید یاوران زیادى داشته باشد تا حركتش پیروز شود. بنابراین به فكر گسترش یاران و منتظران آن حضرت بوده و با ارتباط با آنها، به تقویت روحیات ایمانى خود و دیگران خواهد پرداخت تا بر اساس دستور قرآنى «تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى‏» {A؛ V}سوره مائده‏{V به كمك مؤمنان منتظر، خود را آماده ظهور حضرت نماید.

5. دعا براى تسریع در ظهور امام زمان‏علیه السلام

منتظر واقعى هر لحظه انتظار محبوب را مى‏كشد و از خدا مى‏خواهد كه هر چه زودتر او را برساند. بنابراین دعاى فراوان براى فرج آن حضرت از وظایف همیشگى منتظران حضرتش مى‏باشد. دعا براى تسریع در فرج امام زمان(عج)، به وسیله آن حضرت نیز توصیه شده است.

6. دادن صدقه‏

براى سلامتى آن عزیز و یا هدیه نمودن ثواب‏هایى به حضرت مهدى(عج)، كه خود، موجب قبولى هر چه بیشتر اعمال است.

7. امیدوارى

بر قیام و انقلاب آن یوسف زهرا علیها السلام و امید دادن به دیگران.

8. ایجاد آمادگى دائم رزمى براى ظهور حضرت

چنان‏كه در روایت آمده است:«لیعدن احدكم لخروج القائم و لو سهما» ؛ بحارالانوار، ج 52، ص 366، ح 146. هر یك از شما براى قیام قائم(عج) باید آماده گردد هر چند با تهیه یك تیر باشد.

از این رو شركت در بسیج یكى از وظایف منتظران است.

9. محزون بودن‏ به علت محروم بودن از زیارت آن وجود مبارك؛ «عزیز على ان ارى الخلق و لاترى و لا اسمع لك حسیسا و لا نجوى...» ؛ دعاى ندبه. بر من گران است كه خلق را ببینم و تو دیده نشوى و سخن آشكار و پنهان تو را نشنوم.

انتظار فرج یعنى:

این انتظار فرج است كه بهترین اعمال و بهترین عبادت است و چنین منتظرى، مقامى عالى دارد و هر گاه در زمان غیبت از دنیا برود، به منزله كسانى است كه پس از ظهور حضرت حجت(عج) زنده و تحت فرمان او در راه خدا جهاد مى‏كنند. بحارالانوار: ج‏52 ص 125؛ ره‏توشه راهیان نور، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم چاپ اول تیرماه 1374 ص‏190-193 با تصرف.

یادآورى مهم:

درست است كه وظیفه ما تلاش براى ملاقات با امام زمان(عج) نیست و حتى بنا بر نظر بعضى از بزرگان، تحقق این مسأله خیلى بعید و نادر است و اگر هم ممكن باشد، براى امثال مقدس اردبیلى و علامه حلّى قابل تصور است؛ نه انسان هاى عادى هر چند مؤمن و خوب. ولی بحث ملاقات، نباید با بحث ارتباط اشتباه شود؛ زیرا وظیفه ما ایجاد ارتباط با امام عصر(عج) است. منتظر امام زمان(عج) وقتى موفق به زیارت آن حضرت نمى‏شود، از طریق خواندن دعاى ندبه، زیارت آل یاسین، دعاى عهد، نماز امام زمان و نیز از طریق رفتن به مسجد جمكران، ارتباط خود را با آن حضرت حفظ مى‏نماید و براى گره گشایى مادى و معنوى از ایشان به عنوان واسطه فیض الهى درخواست مى‏كند و خود را در محضر ایشان مى‏بیند.

منبع:

پرسمان دانشجویی