موش گوش پشت
موش گوش پشت
احتمالاً پیش از این هم این تصویر را دیده باشید؛ موش گوش پشت! به نظر شما آیا این عکس واقعی است؟ آیا تصویری از یک موش تراریخت است؟ شاید حدس بزنید که این عکس مربوط به یکی از کارهای هنری پاتریشیا پیکسینینی، مجسمه ساز مشهور استرالیایی که موجودات جهش یافته را در آثار خود خلق می کند، باشد. داستان این موش گوش پشت چیست؟
در آگوست 1997، چارلز وکانتی (Charles Vacanti)، که هم اکنون مدیر گروه مهندسی بافت و ساخت اندام مصنوعی در بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون است، و گروهی از محققان یک مقاله نوآورانه در مجله «جراحی ترمیمی و پلاستیک» به چاپ رساندند. در این مجله آنها تصویری از یک موش با چیزی شبیه گوش انسان که در پشتش رشد کرده بود را نمایش دادند. این تصویر سورئال خیلی زود مانند آتش وحشی همه جا را فرا گرفت طوریکه مردم آن را به کسانی که می شناختند از طریق ایمیل می فرستاند.
عکس اغلب بدون هیچ عنوان و زیر نویسی ایمیل می شد و طولی نکشید که باعث جرقه خوردن اعتراضات گروه های ضد ژنتیک شد. گروه های دفاع از حقوق حیوانات و اصول گرایان به زودی این تصور را پیدا کردند که کسی به نوعی تغییر ژنتیکی در DNA موشی داده است که باعث رشد گوش در آن می شود. در 11 اکتبر 1999، گروه های ضد ژنتیک، در یک آگهی تمام- صفحه در نیویورک تایمز عکس موش گوش پشت را با این زیر نویس گمراه کننده نمایش دادند؛ «این یک عکس واقعی از یک موش با گوش انسان در پشتش است که به طور ژنتیکی دستکاری شده است». اگرچه، این ادعا کاملاً نادرست بود چراکه گوش صرفاً یک بافت پیوندی روی موش بود بدون هیچ گونه دستکاری ژنتیکی!
موش واکانتی چگونه خلق شد
موش واکانتی یک موش آزمایشگاهی بود که چیزی شبیه گوش انسان در پشتش رشد کرده بود. گوش در حقیقت یک ساختار غضروفی گوش مانند بود که با کاشتن سلول های غضروفی در یک داربست زیست- تجدیدپذیر گوش شکل زیر پوست موش رشد کرده بود.
آنها از غضروف زانوی گاو استفاده کردند ( بافت انسان در هیچ مرحله ای از این تجربه وجود نداشت) و آن را در اسکفولد یا داربست زیست تجدید پذیری که شکلی شبیه گوش سه ساله انسان داشت قرار دادند. برای آنکه غضروف گاو بتواند رشد کند آنها احتیاج به یک میزبان داشتند. اینجا بود که پای موش به میان آمد.
برای آنکه سیستم ایمنی موش بافت بیگانه را پس می زند تیم وکانتی از یک نوع موش خاص که به خاطر یک جهش نادر سیستم ایمنی خیلی ضعیفی دارد، استفاده کردند. این نوع موش برای تحقیقات بافتی بسیار مفید است چراکه بدن آنها بافت خارجی را رد نمی کند.
گوش غضروفی در زیر پوست این موش کاشته شد. با گذشت زمان بدن موش عروق خونی اضافی ایجاد کرد که مواد مغذی به سلول های غضروفی گاو برساند، این عروق در داربست گوش مانند زیست- تجدیدپذیر گسترش یافتند. با گذشت زمان داربست جذب و تجزیه شده، غضروف در این هنگام پایداری ساختاری کافی برای حفظ شکل خود را یافته است.
کاربرد موش گوش پشت
این گوش هرگز به انسان پیوند زده نشد چراکه از سلول های غضروفی گاو حاصل شده بود و توسط سیستم ایمنی انسان شناسایی و رد می شد. سین جی. مک کرمارک (Sean G. McCormack) با یک بیماری نادر به نام «سندرم لهستان» بدنیا آمده بود که مانع شکل گیری استخوان در نیمه چپ قفسه سینه اش می شد، از این رو اندام های حیاتی نیمه چپ سینه اش از جمله شش ها و قلب با قفسه سینه محافظت نمی شد. دکتر چارلز وکانتی و برادرش دکتر جوزف وکانتی با همدیگر تلاش کردند که از تکنولوژی مشابه در تجربه موش گوش پشت برای ایجاد غضروف دنده ها در نجات جان این کودک استفاده کنند. پس از گذشت یک سال قفسه سینه با ظاهر طبیعی حاصل شد که قادر بود همراه با رشد سین، رشد کند.
همچنین در سال 1998 Jade Harris ، دختری 6 ساله از میدلسبروگ انگلستان، که از هنگام تولد در اثر ابتلا به سندروم ژنتیکی نادری به نام «سندروم آرک اول»، که سبب اختلالات استخوانی می شود، یک گوش داشت به بیمارستان بستون سفر کرد. سپس دکتر وکانتی و تیمش نمونه سلول هایی را که از بازوی جید گرفتند با تکنیک مشابه «موش گوش پشت» در پتریدیش بر روی اسکفولد کاشتند و پس از انجام آزمایشات اولیه به وی پیوند زدند.
چارلز وکانتی پیش بینی کرده است که پس از گذشت 20 تا 30 سال این تکنولوژی به دانشمندان اجازه می دهد که هر نوع ارگانی را، برای مثال کلیه یا کبد، از نمونه ی بافتی فرد پرورش دهند.
سمانه سادات عنایتی
بخش دانش و زندگی تبیان
منابع:
Cao, Yilin; Vacanti, Joseph; Paige, Keith; Upton, Joseph; Vacanti, Charles A. Transplantation of Chondrocytes Utilizing a Polymer-Cell Construct to Produce Tissue-Engineered Cartilage in the Shape of a Human Ear. Plastic & Reconstructive Surgery (1997) 100, 2. Famous pictures: The magazine
BBC news (1998)
(New York Times (1999
مطالب مرتبط:
ایمنی زیستی و موجودات تراریخت(2)