برنامه‌ریزی درسی به صورت اختصاصی
گام دوم
برنامه‌ریزی درسی به صورت اختصاصی
دوستان عزیز، حالا خود را برای برنامه‌ریزی درسی آماده کنید، چند هفته‌ای به امتحان برنامه جامعی تهیه کنید تا در پرتو آن از حداکثر توان و استعداد خود استفاده کنید. برای این منظور رعایت نکات زیر اساسی است و باید در برنامه‌ریزی در نظر گرفته شود.
1- جدولی برای تمام روزهای هفته بکشید، در آن جدول فعالیت‌های اجباری مثل صرف نهار یا مدرسه رفتن را با مدت زمان لازم برای هر کدام را با مداد قرمز بنویسید. این کار باعث می‌شود که متوجه شوید وقت خود را چگونه می‌گذرانید و چقدر وقت آزاد دارید تا برای آن برنامه‌ریزی کنید. همچنین شما این کار به نقاط ضعف و قوت خود پی می‌برد.
2- پیش‌نویس برنامه با مداد باشد که به راحتی قابل تغییر باشد.
3- تمام کتاب‌های درسی خود را گردآوری کنید و حجم کتاب و سخت و آسانی آن را مورد بررسی قرار دهید، همچنین طول مدتی که برای خواندن هر درس و فصول و بخش‌های آن لازم است را یادداشت کنید.
4- برای هر درس وقت کافی در نظر گرفته شود. برای هر ساعت درس کلاسی، 2 ساعت وقت مطالعه قرار دهید. مثلاً اگر ریاضی را در هفته 4 ساعت دارید، 8 ساعت وقت مطالعه لازم دارد. دروسی که برای شما سخت‌تر است وقت بیشتری برای آن قرار دهید.
5- بین زمان‌های مطالعه، استراحت کوتاهی قرار دهید. 45 دقیقه مطالعه و 15 دقیقه استراحت در نظر بگیرید. اگر امکان استراحت 15 دقیقه‌ای نبود، دو درس با موضوع متفاوت (مثلاً ریاضی و جغرافی) پشت سر هم قرار دهید تا از خستگی ذهنی شما جلوگیری کند. هر 3 یا 4 وقت 45 دقیقه‌ای، یک استراحت نیم‌ساعته برای خود در نظر بگیرید.
6- در برنامه‌ریزی برای درس‌ها اولویت‌ها را در نظر بگیرید و ابتدا دروسی که خیلی بااهمیت است به عنوان اولویت اول در نظر گرفته و سپس دروس با اهمین کمتر را در اولویت دوم و اولویت سوم را برای دروس بااهمیت کمتر قرار دهید.
7- وقت خواب کافی برای خود در نظر بگیرید. زیرا کم‌خوابی باعث می‌شود تمرکز نداشته باشید و از برنامه مطالعه نتوانید به خوبی استفاده کنید.
8- زمان مناسب برای انجام هر فعالیت انتخاب کنید. دروسی که احتیاج به تمرکز بیشتر دارد و برای شما سخت‌تر است در ساعاتی قرار دهید که آمادگی ذهنی بالاتری دارید. مثلاً منحنی یادگیری در ساعت 3 بعدازظهر پایین است، دروسی که نیاز به تمرکز بیشتر دارد را در این ساعات قرار ندهید.
9- مطالعه دروس اگر به صورت موازی باشد از خستگی ذهنی جلوگیری می‌کند. بنابراین در برنامه خود، یک روز را کامل برای یک درس قرار ندهید مگر اینکه امتحان آن درس خیلی نزدیک باشد.
10- وقت آزاد در برنامه برای جبران وقت از دست رفته داشته باشید.
11- در مقابل تغییر برنامه مقاومت کنید. اگر عامل غیرمنتظره‌ای پیش آمد، از خود سؤال کنید، اولویت آن نسبت به درس‌تان چقدر مهم است و آیا می‌شود جلوی آن را گرفت و به وقت دیگری موکول کرد یا نه. و اگر احیاناً کاری بود که نمی‌شد انجام نداد، از وقت آزاد برای جبران استفاده کنید.
12- از نیمه‌کاره رها کردن برنامه و کار پرهیز کنید زیرا باعث می‌شود که اعتماد به نفس‌تان را پایین بیاید و دچار آشفتگی ذهنی می‌شوید.
13- برنامه خود را به معلم یا مشاور مدرسه یا والدین نشان دهید تا اشکالات آن برطرف شود.
14- دو نسخه از برنامه تهیه کنید. یکی برای ثبت در دفتر یادداشت و دیگری را روی میز مطالعه یا دیوار قرار دهید.
حالا که یاد گرفتید چگونه برنامه‌ریزی کنید، باید موانع پیش‌رو را هم بشناسید تا به موقع بتوانید از آن ها جلوگیری کنید تا خیلی به برنامه شما وارد نشود. این موانع بدین قرارند:
1- عدم تسلط بر موضوع‌های درسی یکی از موانع مهم می‌باشد. باید برای برطرف کردن آن، دروسی را که بلد نیستید و یاد نگرفتید بشناسید و از معلم یا دوست خود بخواهید که آن را برای شما توضیح دهد.
2- عدم شناخت نقاط ضعف و قوت خود، تا شما آن ها را نشناسید نمی‌توانید برای برطرف کردن آن ها کاری انجام دهید. برای شناخت آن ها می‌توانید از اطرافیان (خانواده، دوستان، معلم) کمک بگیرید.
3- نداشتن اعتماد به نفس و داشتن تصورات منفی از خود، برای جبران این مشکل بحثی که در مورد اعتماد به نفس است و در این ویژه‌نامه آمده است را مطالعه کنید.
4- ضعیف و کم‌رنگ شدن هدف و انگیزه، برای برطرف کردن این مورد، اهداف خود را همانطور که گفتیم واقع‌بینانه انتخاب کنید و آن را در جایی که جلوی چشمتان قرار دارد بگذارید.
5- فشردگی و تراکم برنامه، موجب می‌شود که زود خسته شده و بعد از چند روز برنامه را کنار بگذارید، برای جبران آن حتماً وقت‌های استراحت در برنامه قرار دهید.
6- از پرخوابی و بدخوری بپرهیزید، زیرا سطح یادگیری را کاهش می‌دهد.
مرکز یادگیری سایت تبیان - اکرم محمدزاده فرهانی
تنظیم: نوربخش